Πέμπτη 14/08/2025 – 11:03
ΠΕΙΡΑΙΑΣ
Ηχηρό μήνυμα του λαού: Εδώ δεν είναι τόπος αναψυχής για τους φονιάδες των Παλαιστινίων (VIDEO – ΦΩΤΟ)
Νέα συγκέντρωση αλληλεγγύης στον λαό της Παλαιστίνης την Κυριακή 24 Αυγούστου στις 8 μ.μ. στο Σύνταγμα
Ηχηρό μήνυμα του λαού της Αθήνας και του Πειραιά προς το κράτος-δολοφόνο του Ισραήλ ότι οι στρατιώτες του που δολοφονούν τον Παλαιστινιακό λαό, παιδιά και αμάχους είναι ανεπιθύμητοι στη χώρα μας έστειλαν εργαζόμενοι και νεολαία με τη δυναμική μαζική κινητοποίηση που πραγματοποίησαν σήμερα στο λιμάνι του Πειραιά, με αφορμή τον ελλιμενισμό του ισραηλινού κρουαζιερόπλοιου.
«Η Ιστορία έχει μια σωστή πλευρά, με την Παλαιστίνη ως τη λευτεριά»: Με συνθήματα, σημαίες της Παλαιστίνης και πανό στα χρώματά της, συνδικάτα και φορείς συγκεντρώθηκαν από νωρίς το πρωί στο λιμάνι του Πειραιά, απαιτώντας να σταματήσει η σφαγή του Παλαιστινιακού λαού και η «στρατηγική συνεργασία» της Ελλάδας με το κράτος-δολοφόνο του Ισραήλ.
«Βία, κατοχή, γενοκτονία, το κράτος του Ισραήλ ασκεί τρομοκρατία» κατήγγειλαν οι διαδηλωτές καταδικάζοντας την εμπλοκή της Ελλάδας στο «σφαγείο» του Ισραήλ και των ιμπεριαλιστών συμμάχων του, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ.
Μετά τη συγκέντρωση ακολούθησε πορεία προς το Λιμεναρχείο με το πανό του Εργατικού Κέντρου Πειραιά στην κεφαλή ενώ πριν την έναρξη της πορείας οι διαδηλωτές άναψαν καπνογόνα στα χρώματα της παλαιστινιακής σημαίας προκειμένου να καταγγείλουν την αστυνομοκρατία και την καταστολή από την κυβέρνηση προς υπεράσπιση της «στρατηγικής σχέσης» με το κράτος-δολοφόνο Ισραήλ.
Παρά τον κλοιό των αστυνομικών δυνάμεων, που έκλεισαν πριν από τα ξημερώματα δρόμους και απέκλεισαν ολόκληρες περιοχές με στόχο να εμποδίσουν την κινητοποίηση και την έκφραση της αλληλεγγύης, οι διαδηλωτές πραγματοποίησαν συγκέντρωση έξω από την πύλη Ε12, ενώ αντιπροσωπεία συνδικάτων άνοιξε πανό με το σύνθημα «Λευτεριά στην Παλαιστίνη» και μέσα στο λιμάνι.
Καταγγέλλοντας την απόφαση της κυβέρνησης να ζώσει με πολυάριθμες αστυνομικές δυνάμεις το λιμάνι, τη στιγμή μάλιστα που ο λαός σε μια σειρά περιοχές της χώρας παλεύει να σώσει το βιος του από τις καταστροφικές πυρκαγιές, οι διαδηλωτές παρέδωσαν στους αστυνομικούς τρεις πυροσβεστήρες. «Να πάνε να δώσουν τη μάχη εκεί», τόνισαν στέλνοντας μήνυμα πως η Αστυνομία δεν έχει κανέναν λόγο να αποκλείει το λιμάνι.
Συμβολικά αντιπροσωπεία των σωματείων παρέδωσε στις αστυνομικές δυνάμεις -μέσα σε συνθήματα- τρεις πυροσβεστήρες «θυμίζοντας» πού θα έπρεπε να βρίσκεται σήμερα ο κρατικός μηχανισμός, στα μέτωπα της φωτιάς και όχι στις διαδηλώσεις του εργατικού – λαϊκού κινήματος για την καταστολή του.
Μάλιστα για το θέμα τηλεφωνική παρέμβαση έκανε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Θανάσης Παφίλης στον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, εκφράζοντας τη διαμαρτυρία του ΚΚΕ για τις πολυάριθμες αστυνομικές δυνάμεις καταστολής, οι οποίες από τα ξημερώματα είχαν ζώσει το λιμάνι του Πειραιά, προκειμένου να εμποδίσουν τη συγκέντρωση αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό που διοργάνωσαν το ΠΑΜΕ, εργατικά σωματεία και άλλοι φορείς, με αφορμή την άφιξη του ισραηλινού κρουαζιερόπλοιου «Crown Iris» που μεταφέρει Ισραηλινούς στρατιώτες στον Πειραιά.
Με κόκκινη μπογιά τα σωματεία έγραψαν «Λευτεριά στην Παλαιστίνη» μπροστά από την πύλη Ε12 όπου ήταν παρατεταγμένα τα ΜΑΤ.
Η μπογιά που χύθηκε στον δρόμο συμβολίζει το αίμα των Παλαιστινίων με το οποίο είναι βαμμένα τα χέρια και της ελληνικής κυβέρνησης.
Να σταματήσει τώρα η γενοκτονία του Παλαιστινιακού λαού και να αναγνωριστεί το παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967 με πρωτεύουσα την Αν. Ιερουσαλήμ με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ, απαίτησε στον χαιρετισμό του ο Γιώργος Στεφανάκης, πρόεδρος του Συνδικάτου Επισιτισμού – Τουρισμού Αττικής, μιλώντας στη συγκέντρωση σωματείων και φορέων στο λιμάνι του Πειραιά.
Επισήμανε ότι οι στρατιώτες του Ισραήλ είναι ανεπιθύμητοι στη χώρα μας και ο ελληνικός λαός «δεν θα γίνει υπηρέτης των δολοφόνων του Παλαιστινιακού λαού».
Κατήγγειλε την κυβέρνηση και τα άλλα αστικά κόμματα που έχουν στηρίξει τη δολοφονική δράση του Ισραήλ, έχουν ψηφίσει την αύξηση των δαπανών για την πολεμική οικονομία και κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να σταματήσει κάθε οικονομική, πολιτική και στρατιωτική συνεργασία με το κράτος-δολοφόνο.
«Ο αγώνας στην Ελλάδα δεν είναι μόνο δικός μας, είναι και άλλων λαών της Ευρώπης που κινητοποιούνται καθημερινά ενάντια στην ισραηλινή κατοχή» επισήμανε.
Τους θερμούς αγωνιστικούς χαιρετισμούς εκ μέρους του λαού και της εργατικής τάξης της Παλαιστίνης προς τον ελληνικό λαό μετέφερε στην παρέμβασή του στη συγκέντρωση που έγινε στο λιμάνι του Πειραιά ο Μοχάμεντ Ικνάιμπι, εκ μέρους της Γενικής Ένωσης Παλαιστινίων Εργατών.
Στον χαιρετισμό του κατήγγειλε το κράτος του Ισραήλ που συνεχίζει να διαπράττει τα πιο φριχτά εγκλήματα στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη και αναρωτήθηκε πόσους υγειονομικούς, πόσους δημοσιογράφους, πόσους αμάχους και παιδιά έχουν δολοφονήσει ορισμένοι από τους επιβάτες του κρουαζιερόπλοιου που τώρα κάνουν «τουρισμό» στην Ελλάδα. «Όλοι μαζί πρέπει να αγωνιστούμε για να σταματήσει η γενοκτονία», σημείωσε και ευχαρίστησε το ΠΑΜΕ και τα συνδικάτα, τους φορείς, τους αγωνιστές σε όλο τον κόσμο που παλεύουν και ενώνουν τη φωνή τους για να σταματήσει το έγκλημα
Μετά τη συγκέντρωση ακολούθησε πορεία προς το Λιμεναρχείο, μέσα από κεντρικούς δρόμους της πόλης, όπου τα αντιιμπεριαλιστικά συνθήματα δονούσαν την ατμόσφαιρα.
Όταν οι διαδηλωτές έφθασαν στο Λιμεναρχείο, το «στόλισαν» με κεσεδάκια γεμάτα τζατζίκι καλώντας την κυβέρνηση να κεράσει με αυτά τους προσκεκλημένους της Ισραηλινούς στρατιώτες που μακελεύουν τον λαό της Παλαιστίνης.
«Έχουμε δώσει ξεκάθαρο μήνυμα πως είναι ανεπιθύμητοι οι Ισραηλινοί φονιάδες», τόνισε ο Μάρκος Μπεκρής, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Πειραιά. Δίπλα στην κυβέρνηση κατήγγειλε τη στάση του Λιμεναρχείου για τον ρόλο του στον ελλιμενισμό του κρουαζιερόπλοιου. «Ο λαός δεν ξεπλένει τους εγκληματίες», διαβεβαίωσε.
Με γιγαντοπανό σε πεζογέφυρα του Πειραιά και με τρικάκια που πέταξαν την ώρα που περνούσε το κομβόι με τα πούλμαν που μεταφέρουν και «τουρίστες»-δολοφόνους των IDF τα Εργατικά Σωματεία και το ΠΑΜΕ με κάθε τρόπο έδειξαν πως η Ελλάδα δεν θα γίνει χώρα ανάπαυσης για εγκληματίες πολέμου που εκτελούν παιδιά.
Ο ελληνικός λαός είναι στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, δίπλα στον ήρωα λαό της Παλαιστίνης που παλεύει για την ελευθερία του.
Ιδιαίτερα μαζική ήταν η συμμετοχή της νεολαίας στη συγκέντρωση και πορεία των σωματείων και φορέων, αποδεικνύοντας πως η νέα γενιά δεν συμβιβάζεται με τη βαρβαρότητα του ιμπεριαλισμού, στέκεται στο πλευρό του λαού και της εργατικής τάξης της χώρας μας, που αγωνίζεται για τα δίκια του Παλαιστινιακού λαού, για το δικαίωμά του σε μια ανεξάρτητη και ελεύθερη πατρίδα…
Ο αγώνας του ελληνικού λαού για να σταματήσει η γενοκτονία του λαού της Παλαιστίνης συνεχίζεται με νέα κινητοποίηση που διοργανώνει το ΠΑΜΕ στην Αθήνα την Κυριακή 24 Αυγούστου, στο Σύνταγμα στις 8 το βράδυ. Ανάλογες κινητοποιήσεις την ίδια μέρα θα γίνουν στη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις της χώρας.
1 / 31
Δες ακομα
- ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑΜ.Ικνάιμπι: Η Γάζα λιμοκτονεί – Ο αγώνας για την ελευθερία θέλει θυσίες, όλοι μαζί στον αγώνα για να σταματήσει το έγκλημα (VIDEO) 08:30
- ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑΑνεπιθύμητοι οι ισραηλινοί δολοφόνοι στη χώρα μας διατρανώνουν τα Σωματεία – «Η Ιστορία έχει μια σωστή πλευρά με την Παλαιστίνη ως την Λευτεριά» (VIDEO – ΦΩΤΟ) 08:17
- ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑΤα Σωματεία παρά τον αστυνομικό κλοιό άνοιξαν πανό μέσα στο λιμάνι – «Λευτεριά στην Παλαιστίνη» (ΦΩΤΟ)08:11
Πέμπτη 14/08/2025 – 17:34
ΤΟ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΛΙΑ ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΠΑΤΡΑΣ
Η κυβέρνηση έχει τρυπήσει τον πάτο του βαρελιού, με μια επίθεση που ουσιαστικά συνιστά φτηνό αντιπερισπασμό και ομολογία ενοχής
Σε σχόλιό του το Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ για τις δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών σχετικά με τις πυρκαγιές και την άθλια επίθεση στη δημοτική αρχή Πάτρας σημειώνει:
«Η κυβέρνηση της ΝΔ ξεπέρασε κάθε όριο ξεπεσμού μεθοδεύοντας, μέσω των υπουργών της και φιλικών της ΜΜΕ, μια άθλια επίθεση ενάντια στη δημοτική αρχή Πάτρας και τον δήμαρχο Κώστα Πελετίδη, με προφανή στόχο να μεταθέσουν τις τεράστιες ευθύνες τους για το ότι η Αχαΐα και ολόκληρη η χώρα βρίσκεται τόσες μέρες στο έλεος των πυρκαγιών.
Αντί να απολογηθούν για την έλλειψη ολοκληρωμένου σχεδιασμού, μέσων πυρόσβεσης και προληπτικών μέτρων, φτάνοντας στο σημείο να αρνούνται ακόμη και την εκκένωση της Βιομηχανικής Περιοχής από τους εργαζόμενους την ώρα που η ευρύτερη περιοχή είχε παραδοθεί στις φλόγες, προσπαθούν με δόλια μέσα και διαστρέβλωση δηλώσεων να ενοχοποιήσουν για την καταστροφή την δημοτική αρχή της Πάτρας. Τους ενοχλεί που η δημοτική αρχή είναι δίπλα στον λαό της Πάτρας και στην πρώτη γραμμή της διεκδίκησης για τις λαϊκές ανάγκες, αποκαλύπτοντας την επικίνδυνη πολιτική τους σε όλους τους τομείς, όπως και σε αυτόν της πολιτικής προστασίας.
Το σχέδιο αυτής της επίθεσης από τα κυβερνητικά επιτελεία είχε ήδη διαφανεί από χθες με τις σκόπιμες και ψευδείς αναρτήσεις των τρολ του διαδικτύου, βρίσκοντας τελικά το πρόσχημα για την επίσημη κυβερνητική επίθεση στη διαστρέβλωση των δηλώσεων του δημάρχου. Αντί, δηλαδή, η κυβέρνηση να ασχολείται με την κατάσβεση της καταστροφικής πυρκαγιάς, που εκείνες τις ώρες ήταν σε εξέλιξη, αυτή ασχολούνταν με μεθοδεύσεις και δολοπλοκίες για να ενοχοποιήσει τη δημοτική αρχή της Πάτρας που έδινε τη μάχη μαζί με τους κατοίκους για να σώσουν το βίος τους.
Έχουν τρυπήσει τον πάτο του βαρελιού, με μια επίθεση που ουσιαστικά συνιστά φτηνό αντιπερισπασμό και ομολογία ενοχής, νομίζοντας ότι έτσι θα διασωθούν από την οργή του λαού για τις ευθύνες τους, την πολιτική τους και το σάπιο κράτος τους. Ματαιοπονούν».
ΣΧΕΤΙΚΑ
- ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣΟι απαράδεκτες δηλώσεις του Κεφαλογιάννη για τη φωτιά στην Πάτρα μεταθέτουν τις τεράστιες ευθύνες που έχει η κυβέρνηση (VIDEO) 17:43
- ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΛΕΤΙΔΗΣΟ υπουργός Πολιτικής Προστασίας να δει τις αιτίες της καταστροφικής πυρκαγιάς και να μην μεταφέρει τις ευθύνες του σε άλλους (VIDEO) 17:00
Πηγή : 902.gr
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η διαχρονική απήχηση της «Τρικυμίας» του Σαίξπηρ στην κουλτούρα της Ν. Αμερικής
«Απεχθή σκλάβε που δεν δέχεσαι ούτε ίχνος καλοσύνης, ικανό για όλα τα κακά! Σε είχα λυπηθεί, έκανα προσπάθειες να σε μάθω να μιλάς, κάθε ώρα σε δίδασκα το ένα ή το άλλο: όταν εσύ, άγριε, δεν ήξερες τι ήθελες να πεις, αλλά έλεγες λόγια άναρθρα σαν το πιο ζωώδες πράγμα, σε προίκισα με λόγια για να εκφράσεις τις προθέσεις σου. Ομως, παρ’ όλο που έχεις μάθει κάτι, η αχρεία φυλή σου έχει κάτι μέσα της, με το οποίο οι καλοί άνθρωποι δεν μπορούν να συναναστρέφονται. Γι’ αυτό το άξιζες να κάθεσαι κλεισμένος μέσα σε τούτον τον βράχο, εσύ που άξιζες κάτι χειρότερο από φυλακή».
Αυτά λέει ο Μιλανέζος αριστοκράτης Πρόσπερο (Prospero= ευήμερος!) στον «άγριο» κάτοικο του νησιού στο οποίο μια θύελλα, στο έργο του Σαίξπηρ «Η Τρικυμία», ήταν η αιτία να ναυαγήσει ο Μιλανέζος Δούκας με το πλήρωμά του ξεσηκώνοντας αιώνες μετά ακόμα «τρικυμίες» στη συνείδηση ολόκληρων γενιών ανθρώπων σε χώρες πρώην αποικιοκρατούμενες. Τον κάτοικο αυτόν, που υποδουλώθηκε, ο Σαίξπηρ τον ονομάζει Καλιμπάν (Caliban), αναγραμματισμός της λέξης «κανιμπάλ», που σημαίνει «ανθρωποφάγος». Μια ονομασία που μάλλον τον είχε «δανειστεί» από τον Γάλλο δοκιμιογράφο Ντε Μονταίν (1533-1592), του οποίου δημοσιεύθηκε το 1580 το δοκίμιο «Για τους κανίβαλους» και μεταφράστηκε στα αγγλικά από τον προσωπικό φίλο του Σαίξπηρ, Τζιοβάνι Φλόρο. Η εντύπωση αυτή εντείνεται από έναν από τους χαρακτήρες του σαιξπηριανού δράματος, τον Γκονσάλες – ενσάρκωση του αναγεννησιακού ουμανιστή – ο οποίος σε κάποιο σημείο παραφράζει πολύ πιστά ολόκληρες φράσεις από τη μετάφραση του δοκιμίου του Ντε Μονταίν. Ωστόσο, ο Σαίξπηρ αλλάζει τελείως τον χαρακτήρα του «κανίβαλού» του. Ενώ ο «κανίβαλος» του Ντε Μονταίν δεν παρουσιάζει τίποτα το βάρβαρο, στο έργο του Σαίξπηρ είναι ένας άγριος παραμορφωμένος σκλάβος. Ο Σαίξπηρ, περιγράφοντας τον Καλιμπάν, τον παρουσιάζει από την οπτική γωνία που είχε ο αναδυόμενος αστικός κόσμος για τους λαούς, τους οποίους υπέταξε στις άλλες ηπείρους.
Στον ως άνω διάλογο ανάμεσα στον «ανώτερο» λευκό κυρίαρχο και τον «κατώτερο» έγχρωμο υποδουλωμένο είχαν προηγηθεί τα εξής λόγια του Καλιμπάν:
«…Αυτό το νησί είναι δικό μου, από τη μητέρα μου Συκοράξ που εσύ μου την πήρες. Οταν εσύ ήρθες για πρώτη φορά… σε αγάπησα και σου έδειξα όλα τα καλά του νησιού… πανάθεμά με που το έκανα!».
Η διορατική ματιά του ποιητή
Η «Τρικυμία» χρονολογείται στα 1612 και συμβολίζει μια πρώιμη, αλλά εξαιρετικά διορατική ματιά στις σχέσεις αποικιοκράτη – αποικιοκρατούμενου. Η σχέση ανάμεσα στον Δούκα του Μιλάνου και τον «άγριο» Καλιμπάν, έχει απασχολήσει από το τέλος του 17ου αιώνα μέχρι και σήμερα συγγραφείς, διανοούμενους, επιστήμονες, ιστορικούς και φιλόλογους ιδιαίτερα στη Νότια Αμερική, αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες, σε μια συζήτηση – αντιπαράθεση γύρω από το θέμα πολιτισμός – βαρβαρότητα, αποικιοκράτης – αποικιοκρατούμενος. Ο Πρόσπερο συμβολίζοντας τις χώρες ή μάλλον τους κυρίαρχους των αποικιοκρατικών δυνάμεων και ο Καλιμπάν τους «πρωτόγονους» λαούς του κόσμου, για αιώνες υποταγμένους στα αφεντικά από την καπιταλιστική Δύση, περνούν σαν κόκκινο νήμα από τη συνείδηση, την τέχνη, τον πολιτισμό μιας ολόκληρης ηπείρου και όχι σπάνια η συζήτηση επικεντρώνεται στο ερώτημα της ταυτότητας: Ποιοί είμαστε, Πρόσπερο, Καλιμπάν ή το αέρινο πνεύμα Αριέλ;
Ο συμβολισμός των χαρακτήρων
Η αρχική καλοπροαίρετη στάση του Καλιμπάν, όπως την είδαμε στις φράσεις «εγώ σε αγάπησα, σου έδειξα όλα τα καλά του νησιού», αντικατοπτρίζει μια υπαρκτή ιστορική φάση, στην οποία οι ιθαγενείς πληθυσμοί του «Νέου Κόσμου» δεν μπόρεσαν ακόμα να αναγνωρίσουν στους λευκούς νέο-αφιχθέντες τους μετέπειτα εκμεταλλευτές/δουλεμπόρους. Στοχαστές και συγγραφείς της εποχής των αποικήσεων και πολύ μετά έβλεπαν για πολύ καιρό το έργο αυτό του Σαίξπηρ σαν την κατ’ εξοχήν λογοτεχνική έκφραση ζητημάτων, όπως η αποικιοκρατία, η φυλή, η γλώσσα, η ιδιοκτησία. Ετσι, για να αναφέρουμε κάποιες μορφές που ξεχωρίζουν, ο Εμέ Σεζέρ (1913-2008, από το καραϊβικό νησί Μαρτινίκ), έγραψε το «Μία τρικυμία» (1969), στο οποίο «ξανάγραψε» την «Τρικυμία» του Σαίξπηρ με καθαρό αντι-αποικιοκρατικό μήνυμα. Στη δική του «Τρικυμία», ο Σεζέρ κάνει τον Καλιμπάν μαύρο σκλάβο που είναι υπέρ της επανάστασης και αρνείται το όνομα Καλιμπάν, γιατί του το έδωσε το αφεντικό, ο δουλοκτήτης. Ο Αριέλ αντιθέτως, αντιπροσωπεύοντας τη σκέψη, το πνεύμα, είναι μιγάς στην εκδοχή του Σεζέρ και είναι ενάντια στη βία, θέλει συμβιβασμό με το αφεντικό ζητώντας την απελευθέρωσή του. Ο Σεζέρ ίδρυσε το κίνημα της επονομαζόμενης «μαυροσύνης» (negritude) στη γαλλόφωνη λογοτεχνία και εισήγαγε την ταξική πάλη στο έργο του Σαίξπηρ. Σχεδόν 100 χρόνια νωρίτερα, ο Ερνέστ Ρενάν (Γάλλος συγγραφέας, 1823-1892) έγραψε το «Καλιμπάν, συνέχεια της Τρικυμίας» (1878) σαν φιλοσοφικό δράμα από τη συντηρητική σκοπιά. Ηταν υπέρ της αποικιοκρατίας και της φυλετικής ιεράρχησης με τους Γάλλους να είναι οι ανώτεροι και τους μαύρους οι κατώτεροι. Ηταν απ’ αυτούς που υπερασπίζονταν την αποικιοκρατία με τη γνωστή δικαιολογία της ανωτερότητας της λευκής φυλής. Ο Χοσέ Ενρίκε Ροδό (1871-1917, Ουρουγουάη) έγραψε το 1900 το δοκίμιο «Αριέλ», στο οποίο βγαίνει αρνητικός ο Καλιμπάν και θετικός ο Αριέλ. Είναι μόνο λίγα χαρακτηριστικά παραδείγματα της επίδρασης του σαιξπηριανού δράματος στη μετέπειτα φιλολογία. Η αρθρογραφία, τα δοκίμια, οι μελέτες, οι λογοτεχνικές αποδόσεις είναι πολλές. Το θέμα επηρέασε πολλούς Νοτιοαμερικανούς συγγραφείς και διανοητές. Συχνά έγινε μια επιλογή ενός από τα τρία βασικά πρόσωπα σαν στάση ζωής και αντιμετώπισης του ζητήματος. Ετσι είδαμε ότι ο Ρενάν θεωρεί κατώτερο τον Καλιμπάν, ενώ ο Σεζέρ τον ανεβάζει επαναστάτη και ο Ροδό προτείνει τον θρίαμβο του Αριέλ, της διανόησης που συμβιβάζεται. Αυτά τα ζητήματα αποτελούσαν σημαντικότατο αντικείμενο της συζήτησης σχετικά με την αποικιοκρατία της εποχής. Το έργο του Ροδό αποτελεί απάντηση στο δράμα του Ρενάν, όχι όμως απαλλαγμένη από ένα πνεύμα ελιτισμού: δεν θα σώσει τον «Τρίτο Κόσμο» ο άξεστος Καλιμπάν – «λαουτζίκος», αλλά οι διανοούμενοι διαποτισμένοι με ευρωπαϊκή μόρφωση και κουλτούρα. Το «Αριέλ» του Ροδό είχε, ωστόσο, τεράστια απήχηση στο διανοητικό και κοινωνικό προτσές του επονομαζόμενου «αμερικανισμού». Δηλαδή, το κίνημα/ρεύμα στη Νότια Αμερική που μετά την απελευθέρωση από τον ισπανικό ζυγό, αντιστεκόταν όλο και πιο πολύ στη βορειοαμερικανική καπιταλιστική ηγεμονία που είχε αρχίσει να επιβάλλεται όλο και περισσότερο (ο Κουβανός Χοσέ Μαρτί, 1853-1895, σύμβολο της εθνικής ανεξαρτησίας της Κούβας, είχε καθιερώσει τον όρο «Η δική μας Αμερική»).
«Αριέλ», η πρόταση του συμβιβασμού
Το «Αριέλ» του Ροδό στέκεται στην καταγωγή, την ανάπτυξη και τον προορισμό της νοτιοαμερικανικής και δη της λατινοαμερικανικής κουλτούρας και πολιτισμού σε σχέση με την ευρωπαϊκή κληρονομιά και τη βορειοαμερικανική ηγεμονία. Αυτή η αποστολή έχει γνωρίσει πολλές διαφορετικές αναγνώσεις και μάλιστα δημιουργήθηκε το ρεύμα των επονομαζόμενων «αριελιστών». Προβλήθηκαν δύο ζητήματα ουσιώδους σημασίας: η πολιτισμική ερμηνεία της λατινοαμερικανικής περιφέρειας και ο ρόλος των διανοουμένων στην προσπάθεια συλλογικής δημιουργίας. Τα πιο σημαντικά εμπόδια ήταν οι περιορισμοί της διανοητικής/πνευματικής δραστηριότητας εκ μέρους δικτατορικών καθεστώτων – η μάστιγα της Νότιας Αμερικής – η περιθωριοποίηση του ιθαγενούς πληθυσμού και οι βορειοαμερικανικές ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις. Το «Αριέλ» του Ροδό έμεινε επίκαιρο για πολύ καιρό. Ετσι, ο Δίες ντε Μεδίνα (Βολιβία, 1908-1990) δημοσίευσε το 1954 μια όψιμη απάντηση στο «Αριέλ», το «Σαρίρι», στο οποίο το τρίπτυχο Πρόσπερο – Καλιμπάν – Αριέλ αντικαταστάθηκε από ονόματα ιθαγενών, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο μια καινούργια διάσταση στο σαιξπηριανό δράμα.
Ο Αριέλ του φυλετικού ελιτισμού…
Η επίδραση του θετικισμού και της νταρβινικής θεωρίας της εξέλιξης των ειδών οδήγησε συχνά σε μια ρατσιστική ανάγνωση του «Αριέλ» προβάλλοντας μια φασιστοειδή διαστροφή του «αριελισμού» με τη λατινοαμερικανική παραλλαγή του «καουντιγισμού» [εξουσία αυταρχική των καουντίγιο (caudillo), των ντόπιων ηγετών]. Ο ελιτιστής αριελιστής, με φόντο την ευρωπαϊκή μόρφωση, έκανε εκείνη την εποχή πολύ εύκολα το βήμα προς τον ιταλικό ή τον γερμανικό φασισμό. Δημιουργήθηκαν και τα πιο αντιφατικά μείγματα, όπως για παράδειγμα η πίστη στον σοσιαλισμό να συνδυάζεται με την πίστη στη δουλεία ως αναπόφευκτο βιολογικό γεγονός. Ο Βολιβιανός Αργέδας (1879-1946) έβλεπε τις ιθαγενείς φυλές ως κατώτερες. Ο συγγραφέας αυτός πρόσθεσε μέχρι το «Ο αγών μου» του Χίτλερ στην τρίτη έκδοση του βιβλίου του «Αρρωστος λαός» (1909) στον κατάλογο των αυθεντιών σε κοινωνικά προβλήματα! Στις αντιδραστικές αναγνώσεις του «Αριέλ» διαπιστώνονται πολλές αντιφάσεις. Συνδυάζονται αντιλήψεις που η μία αναιρεί την άλλη. Το σύνολο δημιουργεί την εντύπωση μιας τεράστιας σύγχυσης στην αναζήτηση μιας δικής τους ταυτότητας, δικού τους πολιτισμού μετά από αιώνες προσπάθειας αλλοτρίωσης εκ μέρους των αποικιοκρατικών δυνάμεων. Επιπλέον, η έντονη φυλετική ανάμειξη, η παρουσία διαφόρων πολιτισμών και ταξικών καταγωγών σχηματίζει ένα εξαιρετικά περίπλοκο, πολυσύνθετο σύνολο, στο οποίο οι ταξικές διαφορές με την καμιά φορά κραυγαλέα ανισότητα να κάνει ακόμα πιο δύσκολη την προσπάθεια για προσδιορισμό μιας ενιαίας, εθνικής ταυτότητας. Οι αντιδραστικές και προοδευτικές αντιλήψεις προερχόμενες από την ευρωπαϊκή μητρόπολη ανακατεύονται συχνά με τον πιο περίεργο τρόπο και μέσα σε αυτό το συνονθύλευμα «παίζουν» και οι τοπικές ιθαγενείς κουλτούρες με τη δική τους ιστορία.
…και ο ιδεολογικός αντίποδάς του
Σε αυτήν την πολυποίκιλη ποσότητα κοινωνικών θεωριών δημιουργήθηκαν με τη σειρά τους κι άλλες αντιδράσεις. Στον αντίποδα των αντιδραστικών αριελιστών, στους προοδευτικούς αριελιστές, βλέπουμε μια συνάντηση σοσιαλιστικών ιδεών με την αντιιμπεριαλιστική αιχμή ενάντια στη βαλκανοποίηση των αγροτικών πολιτισμών και υπέρ ενός λατινοαμερικανικού έθνους που να αποτελείται από μια μεγάλη ποικιλία λαών, φυλών και πολιτισμών. Εκπρόσωπος αυτής της κατεύθυνσης με τεράστιο κύρος ήταν ο Μανουέλ Ουγκάρτε (Αργεντινή, 1875-1951). Το κύρος του το χρωστούσε σε δύο έργα: «To μέλλον της Λατινικής Αμερικής» (1910) και «Ο προορισμός μιας ηπείρου» (1923). O Ουγκάρτε ήταν ένας απ’ αυτούς που πριν από τον Περουβιανό Χοσέ Κάρλος Μαριάτεγκι (1894-1930) έβαλε τη θεωρητική βάση του μαρξισμού στη νοτιοαμερικανική ήπειρο. Και ο Εμίλιο Φρουγκόνι (Ουρουγουάη, 1880-1969) έγραψε στο «Η αμερικανική ευαισθησία» (1929) τα εξής: «Αν η πάλη είναι πάλη ανάμεσα στην αντίδραση και την επανάσταση, τότε η Αμερική πρέπει να είναι στο πλευρό της επανάστασης, αν θέλει να συναντήσει τον εαυτό της στην ιστορία της ανθρωπότητας». Δειλά ακόμα, αλλά υπαρκτά τα βήματα προς μια μαρξιστική θεώρηση και αντιμετώπιση της κατάστασης, η οποία στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα θα κέρδιζε περισσότερο έδαφος.
Η δύναμη της λογοτεχνίας
Η «Τρικυμία» του Σαίξπηρ άναψε, λοιπόν, μία από τις πιο μακρόχρονες, επίμονες και έντονες αντιπαραθέσεις. Βιβλιοθήκες έχουν γεμίσει με μελέτες που αναλύουν το έργο. Η γλώσσα παίζει κεντρικό ρόλο στην υποταγή. Σε πόσες χώρες του κόσμου οι ντόπιες γλώσσες δεν έχουν παραμεριστεί από τις γλώσσες των μητροπόλεων; Και αυτό το είχε διαπιστώσει ο μεγάλος Αγγλος δραματουργός στην αυγή του καπιταλισμού. Ομως, ο Καλιμπάν δεν μένει παθητικός. Στο απόσπασμα που αναφέραμε στην αρχή, απαντάει επιθετικά, λέγοντας στον Πρόσπερο: «Εσύ με δίδαξες γλώσσα και εγώ επωφελούμαι απ’ αυτό για να μπορέσω να καταριέμαι. Η κόκκινη πανώλη να σε σαπίσει, επειδή με έμαθες τη γλώσσα σου».
Ο Σαίξπηρ, στην αυγή της αγγλικής επέκτασης στα πέρατα του κόσμου, αναλύει αριστουργηματικά τη σχέση εκείνου που υποτάσσει και εκείνου που υποτάσσεται. Εδωσε γλαφυρά τη στάση του λευκού αριστοκράτη που νοιώθει ανώτερος απέναντι στον «απολίτιστο» έγχρωμο, που θεωρείται κατώτερος, αλλά δίνει και την ψυχική διάθεση του «άγριου» αυτού απέναντι στους λευκούς κατακτητές, οι οποίοι διέθεταν όλα τα μέσα για την υποταγή του. Του Σαίξπηρ δεν του διαφεύγει ούτε, όπως είδαμε στο απόσπασμα στην αρχή, ότι αρχικά οι ιθαγενείς κάτοικοι του «Νέου Κόσμου» ήταν φιλικοί απέναντι στους νέο-αφιχθέντες και τους εξυπηρετούσαν μέχρι να γίνουν σαφείς οι πραγματικοί κατακτητικοί και ληστρικοί τους στόχοι. Το ότι οι πρωταγωνιστές είναι αριστοκράτες Ιταλοί και όχι Αγγλοι, μπορεί να οφείλεται στο γεγονός, ότι εκείνη την εποχή ήταν ακόμα οι ιταλικές πόλεις πιο αναπτυγμένες στη χαραυγή της καπιταλιστικής εξάπλωσης και όχι η Αγγλία. Η ουσία μένει ίδια.
Αννεκε ΙΩΑΝΝΑΤΟΥ
Πηγή : Ριζοσπάστης 14 – 8 – 2025
Copyright © 1997