1 – 8 – 1973

Ν. Ζαχαριάδης: Το ΚΚΕ ήταν και παραμένει το κόμμα μου και κανένας δεν μπορεί να το χτυπήσει και να το λερώσει χρησιμοποιώντας το όνομά μου

«Το ΚΚΕ ήταν και παραμένει το κόμμα μου και κανένας δεν μπορεί να το χτυπήσει και να το λερώσει χρησιμοποιώντας το όνομά μου… Το Κουκουέδικο πέρασε πολλές αντάρες και μπόρες, όμως να το ξεριζώσει κανένας δεν μπόρεσε, γιατί αυτό θα σήμαινε να ξεριζώσει τον ίδιο το λαό. Παρόλες τις δοκιμασίες που το ‘δερναν και το δέρνουν, το ΚΚΕ είναι αθάνατο. Το γράμμα αυτό το γράφω για να βουλώσω το στόμα σε όλους αυτούς που θα βάλουν τώρα τις φωνές. Με το ΚΚΕ δεν είχα ούτε έχω ανοιχτούς λογαριασμούς. Ούτε μπορούσα ποτέ να ‘χω. Απ’ όλη μου την ψυχή εύχομαι σ’ αυτούς που φορτώθηκαν το πολύ δύσκολο έργο να ξαναστήσουν το Κουκουέδικο στα πόδια του, να πετύχουν απόλυτα και ολοκληρωτικά».

Γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη, τρεις μέρες πριν από το θάνατό του, στις 28 Ιούλη του 1973 προς την καθοδήγηση του ΚΚΕ .

Ο σύντροφος Νίκος Ζαζαριάδης , υπήρξε μεγάλη μορφή του Κομμουνιστικού κινήματος , όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και του διεθνούς Κομμονιστικού κινήματος . Η ζωή και η δράση του ακόμα και το άδικο τέλος του είναι πηγή έμπνευσης για τη σημερινή και τις επόμενες γενιές , αρκεί το φρόνημα αυτό να μένει ζωντανό μέσα σ’αυτούς που θα έλθουν σε επαφή μαζί του . Ο Νίκος Ζαχαριάδης ήταν από τους λίγους ηγέτες διεθνώς που τοποθέτησε σε σωστή βάση το χαρακτήρα του Β ‘ Παγκοσμίου Πολέμου και μάλιστα με την Β ‘ και Γ’ επιστολή του την οποία τα αστικά επιτελεία την έχουν εξαφανίσει , χαρακτήρισε τον πόλεμο ιμπεριαλιστικό που σήμαινε ότι δεν έφθανε μόνο η ήττα της φασιστικής Γερμανίας, αλλά και η αντιμετώπιση παράλληλα του του Εγγλέζικου ιμπεριαλισμού .

Ο Νίκος Ζαχαριάδης έκανε βεβαίως και λάθη , κάτι που και ο ίδιος παραδέχεται με γράμμα του προς την καθοδήγηση του ΚΚΕ . Η απανελλαδική Συνδιάσκεψη του Κόμματος τον Ιούλη του 2011 εκτιμώντας συνολικά και σε βάθος την πορεία και την προσφορά του , ακύρωσε όλες τις προηγούμενες αποφάσεις σε βάρος του , καθώς και τα πορίσματα του 1964 και του 1967 αποφάσισε την πλήρη αποκατάσταση του στο ΚΚΕ .

Τιμώντας την μνήμη του αντιπροσωπείες της Κομματικής Οργάνωσης Αττικής του ΚΚΕ και της Οργάνωσης Αττικής της ΚΝΕ θα καταθέσουν λουλούδια στο τάφο του στο Α ‘ Νεκροταφείο και θα μιλήσει ο Περικλής Κουρμούλης , μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ .

Γεώργιος Παναγούλης

1 – 8 – 1914

Αρχίζει ο Α’ Παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός Πόλεμος.

Αφορμή για την έκρηξη του πολέμου υπήρξε η δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστροουγγαρίας Φραγκίσκου – Φερδινάνδου και της γυναίκας του από έναν Σέρβο εθνικιστή στις 28 Ιούνη 1914.

Στη Σερβία στάλθηκε τελεσίγραφο, σύμφωνα με το οποίο η Αυστρία θεωρούσε απολύτως υπεύθυνη τη Σερβία και έθετε εντελώς απαράδεκτους όρους. Στη συνέχεια και χωρίς να λάβει υπόψη της την απάντηση της Σερβίας, κήρυξε πόλεμο εναντίον της, στις 28 Ιούλη 1914.

Η δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστροουγγαρίας δεν ήταν βεβαίως παρά το πρόσχημα του πολέμου, που ήταν αποτέλεσμα των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και έγινε για την ιμπεριαλιστική αναδιανομή του κόσμου, τον έλεγχο των πρώτων υλών και των αγορών, κοκ.

Την 1η Αυγούστου η Γερμανία κηρύσσει τον πόλεμο στη Ρωσία και σε πολύ λίγο χρόνο οι εμπόλεμοι αυξάνονται και οι συγκρούσεις γενικεύονται.

Ακολούθως, σχηματίστηκαν οι εξής ιμπεριαλιστικοί συνασπισμοί: Ο συνασπισμός της «Τριπλής Συμμαχίας», στον οποίο ανήκαν η Γερμανία, η Αυστροουγγαρία, η Βουλγαρία και η Τουρκία και ο συνασπισμός της «Αντάντ», στον οποίον ανήκαν η Γαλλία, η Αγγλία, η Ρωσία, η Σερβία, το Μαυροβούνιο, η Ιαπωνία, το Βέλγιο, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Ελλάδα, η Κίνα και οι ΗΠΑ (συνολικά στον πόλεμο μετείχαν με τον έναν ή τον άλλο συνασπισμό 38 χώρες).

Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη ανθρωποσφαγή έως τότε, με 16 εκατομμύρια νεκρούς και 20 εκατομμύρια τραυματίες.

2 – 8 – 1951

Ανακοινώνεται επίσημα η ίδρυση της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ).

Το πρακτικό της ίδρυσης της ΕΔΑ συνυπέγραψαν ο Δημοκρατικός Συναγερμός, το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδος, το κόμμα των Αριστερών Φιλελεύθερων (το οποίο και αποχώρησε από την ΕΔΑ το Δεκέμβρη του 1951), το Δημοκρατικό Ριζοσπαστικό Κόμμα.

Λίγες μέρες αργότερα ανακοίνωσαν τη συμμετοχή τους η Ένωσις Δημοκρατικών Αριστερών και η Δημοκρατική Ένωσις. Δίχως να φαίνεται επίσημα, το πρακτικό της ίδρυσης της ΕΔΑ συνυπέγραφε και το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας που από το 1947 είχε κηρυχτεί παράνομο όπως και το ΚΚΕ.

Σχετικά με την ίδρυση της ΕΔΑ, ο Β΄ Τόμος του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ εκτιμά: «Η επιλογή του ΚΚΕ για τη δημιουργία της ΕΔΑ ήταν λαθεμένη, γιατί αποτελούσε σχήμα συμμαχίας πολιτικών δυνάμεων και όχι κοινωνικοπολιτικό μέτωπο πάλης. Η δημιουργία της αντανακλούσε δύο σημαντικά προβλήματα στην πολιτική του ΚΚΕ:

1. Τη λαθεμένη προγραμματική αντίληψη του Κόμματος που ακολουθούσε τη λογική των σταδίων και διαχώριζε το πρόγραμμα σε μίνιμουμ και μάξιμουμ, αντίληψη από την οποία απέρρεε και η λαθεμένη πολιτική συμμαχιών.
2. Την επίδραση των προβλημάτων στρατηγικής στην επεξεργασία και πρακτική για το συνδυασμό της παράνομης και της νόμιμης δουλειάς, έτσι ώστε η αυτοτελής οργάνωση και φυσιογνωμία του Κόμματος να εκφράζεται σε κάθε περίπτωση στο κίνημα, σε όλες τις μορφές της ταξικής πάλης.

Μέρος αυτής της πάλης είναι και να διεκδικεί το Κόμμα την ανοιχτή δημόσια αναγνώριση της δράσης του, ανεξάρτητα από το αν έχει νομιμοποιηθεί από το αστικό κράτος»

2- 8 –1945

Πεθαίνει ο Ιταλός συνθέτης Πιέτρο Μασκάνι (Pietro Antonio Stefano Mascagni).

Σπούδασε στο Ωδείο του Μιλάνου και ήταν μαθητής των Α. Πονκιέλι και Μ. Σαλαντίνο. Από το 1885 άρχισε να διευθύνει όπερες και οπερέτες.

Το 1895 – 1902 ήταν διευθυντής του Μουσικού Λυκείου του Πεζάρο.

Η όπερα «Καβαλερία Ρουστικάνα» από το θεατρικό έργο του Τζ. Βέργκα του 1890, που ανέβηκε στο θέατρο Κοστάντσι της Ρώμης, τον έκανε παγκόσμια διάσημο.

Αυτό το έργο, μαζί με την όπερα «Παλιάτσοι» του Λεονκαβάλο, ήταν αφετηρία της σχολής του βερισμού. Ο Μασκάνι έγραψε, επίσης, την όπερα «Ιρις» που ανέβηκε στη Ρώμη, «Παριζίνα» στο Μιλάνο, «Ο μικρός Μαρά» στη Ρώμη κ.ά. Συνέθεσε, επίσης, οπερέτες, έργα για ορχήστρα και μουσική για κινηματογράφο.

2 – 8 – 1945

Λήγει στο Πότσδαμ της Γερμανίας η πρώτη μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου Διάσκεψη στην οποία συμμετείχαν οι ηγέτες της Σοβιετικής Ένωσης (Ι. Στάλιν), των ΗΠΑ (Χ. Τρούμαν) και της Βρετανίας (Ου. Τσόρτσιλ).

Στη Διάσκεψη αποφασίστηκε η σύσταση Συμβουλίου από τους υπουργούς Εξωτερικών των πέντε μεγάλων δυνάμεων (ΗΠΑ, Σοβιετική Ένωση, Βρετανία, Γαλλία και Κίνα) για την κατάρτιση των συνθηκών ειρήνης.

Για τη Γερμανία αποφασίστηκε η διατήρηση της στρατιωτικής της κατοχής από τις συμμαχικές δυνάμεις, ο αφοπλισμός της, η τιμωρία των εγκληματιών πολέμου, ο έλεγχος της οικονομίας και η προσωρινή κατοχή από την Πολωνία των ανατολικών εδαφών της γραμμής Οντερ – Νάισε.

2 – 8 – 1976

Πεθαίνει ο μεγάλος Αυστριακός σκηνοθέτης Φριτς Λανγκ (Friedrich Anton Christian Lang).

«Οι ταινίες μου δείχνουν τη μάχη του ατόμου ενάντια στις συνθήκες – αυτόν τον αιώνιο προβληματισμό των αρχαίων Ελλήνων – τη μάχη ενάντια στους θεούς, τη μάχη του Προμηθέα. Με τον ίδιο τρόπο σήμερα μαχόμαστε νόμους, πολεμάμε τα πρέπει που δε μας φαίνονται ούτε καλά ούτε δίκαια για την εποχή μας. Πάντα αγωνιζόμαστε»

Μεστά νοημάτων και πάντα επίκαιρα τα λόγια του μεγάλου αντιφασίστα Γερμανού σκηνοθέτη Φριτς Λανγκ. Του ουμανιστή διανοούμενου που αρνήθηκε να προσφέρει το σπουδαίο ταλέντο του στην υπηρεσία του ναζισμού και αυτοεξορίστηκε. Του πρωτοπόρου καλλιτέχνη που θαύμαζαν μεγάλοι σκηνοθέτες, όπως ο Μπουνιουέλ που είπε: «Βλέποντας το «Θλιμμένο Θάνατο» συνειδητοποίησα ξαφνικά την ποιητική εκφραστικότητα του σινεμά». ‘Η ο Τριφό: «Στο έργο του Λανγκ, τα πάντα διαδραματίζονται και διαμορφώνονται σε ένα σύμπαν άκρως ηθικό. Η συμβατική ηθική δεν έχει καμία θέση στο σύμπαν αυτό και δυνάμεις σαν αυτή (αστυνομία, στρατός, άμυνα) αποτυπώνονται πάντα εκφυλισμένες, ηττημένες, αδύναμες. Οι ήρωες του Λανγκ είναι, στην πραγματικότητα, στο πλευρό της κοινωνίας»

Ξεχωρίζουν οι ταινίες «Η Χίλντε Γουόρεν και ο Θάνατος» (1919), «Χαρακίρι» (1919), «Τα 1.000 Μάτια του δρ Μαμπούζε» (1960), η θρυλική του εμφάνιση στην «Περιφρόνηση» (1963) του Γκοντάρ και πάνω απ’ όλα το αριστούργημά του «Μητρόπολις» (1926).

Πηγή: Ριζοσπάστης

2 – 8 – 1999

Πεθαίνει η μεγάλη χορεύτρια Λίντα Άλμα.

Ήταν πολύ σεμνή, παρά τη μεγάλη διεθνή καριέρα της. Ξεκίνησε από πολύ μικρή το χορό καθώς η μητέρα της, βλέποντας την αγάπη που έτρεφε για το χορό, την έγραψε, στα οκτώ της χρόνια, σε μια σχολή.

Παρά τις μεγάλες οικονομικές δυσκολίες της οικογένειας, που είχε χάσει την πατρική φροντίδα (ο πατέρας της πέθανε όταν ήταν πολύ μικρή), η Λ. Άλμα κατάφερε να σπουδάσει, χάρη στις ακούραστες προσπάθειες της μητέρας της.

Στη Γαλλία ήταν από τις πρώτες μαθήτριες της Μπροβρεζένσκα, ενώ στην Αμερική έκανε χορό με τον Κίβιτον, ένα σπουδαίο δάσκαλο.

Το 1943 γνωρίστηκε με τον Γιάννη Φλερύ, με τον οποίο χόρεψε στη σκηνή για σχεδόν 30 χρόνια.

Το 1946 η Λ. Αλμα και ο Γ. Φλερύ έφυγαν από την Ελλάδα και μετά από πρόταση της Εντίθ Πιαφ συμμετείχαν σε παραστάσεις της, στο «Ετουάλ», στο Παρίσι και αργότερα σε μεγάλα θέατρα του κόσμου.

Το 1955 η Λ. Άλμα επέστρεψε στην Ελλάδα, γιατί ήταν η μητέρα της άρρωστη.

Ήρθε για λίγο, γιατί μετά ακολουθούσαν πολλά συμβόλαια και πολύ σημαντικά. Όμως γνώρισε τον Μ. Κατράκη και δεν ξανάφυγε ποτέ.

Με τον Γ. Φλερύ συνέχισαν πλέον στην Ελλάδα τις εμφανίσεις με μεγάλη πάντα επιτυχία.

Εκτός από το θέατρο και τα κέντρα, το δίδυμο Φλερύ – Άλμα συμμετείχε και σε αρκετές ταινίες. Στο θέατρο η Λίντα Άλμα δούλεψε μέχρι το 1979, χρονιά που παντρεύτηκε με τον Μ. Κατράκη.

https://youtube.com/watch?v=nUNlBOQ7j38%3Ffeature%3Doembed

Η Λίντα Άλμα έφυγε πικραμένη, με ανεκπλήρωτο ένα μεγάλο όνειρο ζωής, την ίδρυση του Μουσείου Μάνου Κατράκη.

Ο θάνατός της ανέδειξε το σοβαρό πρόβλημα συνταξιοδότησης των ηθοποιών – χορευτών. Η Λίντα Άλμα πέθανε, περιμένοντας χρόνια την τιμητική σύνταξη, που το ΥΠΠΟ είχε υποσχεθεί και ποτέ δεν της έδωσε.

3 – 8 – 1975

Πεθαίνει ο μεγάλος υπερρεαλιστής ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος.

Το 1909 η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Μετά τις γυμνασιακές του σπουδές έφυγε για την Ευρώπη. Το 1925 θα βρεθεί στο Παρίσι για να σπουδάσει ψυχαναλυτής.

Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1931 και το ’35 δίνει την πρώτη του διάλεξη για τον υπερρεαλισμό, γεγονός ιδιαίτερα προκλητικό για εκείνη την εποχή. Την ίδια χρονιά θα εκδώσει την ποιητική του συλλογή «Υψικάμινος». Το 1945 θα έρθει η «Ενδοχώρα», ποιήματα γραμμένα ανάμεσα στα 1934 και 1937. Μετά το θάνατό του, το 1980 θα εκδοθεί η «Οκτάνα», συλλογή πεζόμορφων ποιημάτων γραμμένα από το 1941 έως το 1965. Στα πεζογραφήματά του ανήκει ο «Μέγας Ανατολικός».

4 – 8 – 1875

Πεθαίνει ο Δανός μυθιστοριογράφος Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (Hans Christian Andersen), περίφημος συγγραφέας παιδικών παραμυθιών.

Γεννήθηκε στο Οντενζε της Δανίας από φτωχούς γονείς και μεγάλωσε με πολλές στερήσεις, σ’ ένα περιβάλλον γεμάτο αφηγήσεις θρύλων και παραμυθιών, πράγμα που τον έκανε ευφάνταστο και ονειροπόλο.

Από τον πατέρα του, κουρασμένο στρατιώτη των ναπολεόντειων πολέμων, άκουγε πολεμικές ιστορίες και απίστευτα περιστατικά της ζωής σε διάφορους τόπους, ενώ η γιαγιά του και οι απλοϊκές γυναίκες της γειτονιάς ύφαιναν γύρω του έναν ιστό δεισιδαιμονιών, ονείρων και θαυμάτων, φόβων και τιμωριών, που τον επηρέασαν σε όλη τη ζωή του όπως και στη δημιουργία του.

Οι καλλιτεχνικές ανησυχίες του ήταν πολλές και πρώιμες. Παιδί ακόμα, στο χωριό του φτιάχνει ένα κουκλοθέατρο και αρχίζει να γυρνάει μ’ αυτό στους δρόμους διασκεδάζοντας και καταπλήσσοντας μικρούς και μεγάλους. Μόλις στα δεκατέσσερα, χωρίς καν να έχει τελειώσει το Δημοτικό, πηγαίνει στην πλούσια Κοπεγχάγη, κέντρο μεγάλης καλλιτεχνικής άνθησης, διεκδικώντας μια θέση στο βασιλικό θέατρο! Θα χρειαστεί να τελειώσει κανονικά το σχολείο, να φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο, να δοκιμάσει το ταλέντο του στο θεατρικό έργο, στην ταξιδιωτική λογοτεχνία και στο μυθιστόρημα, προτού ανακαλύψει το μεγάλο του χάρισμα στο Παραμύθι (1835 η πρώτη έκδοση της συλλογής του «Παραμύθια και Ιστορίες»), που θα τον κάνει διάσημο και ξεχωριστό ανάμεσα στους δημιουργούς της εποχής του και θα του χαρίσει στη συνέχεια μια αναγνώριση πέρα από το θάνατο.

Και πράγματι, τα παραμύθια του εξακολουθούν να είναι πασίγνωστα όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στην Αφρική και στην Ασία – στην Ιαπωνία ιδιαίτερα – αν και ο ΙΘ’ αιώνας του ρομαντισμού έχει προ πολλού αντικατασταθεί από εποχές άλλων αισθητικών και κοινωνικών αξιών.

Ποιο είναι το χαρακτηριστικό που κάνει τα κείμενα του Άντερσεν αγαπητά σε μικρούς και μεγάλους, σε τόσους διαφορετικούς τόπους και πολιτισμούς;

Η γραφή του Άντερσεν έχει ένα βαθύ λυρισμό, μια ποίηση που αγγίζει την ψυχή. Ο Άντερσεν μιλάει για τη μοναξιά και την απόρριψη, για την ανάγκη για αγάπη και φιλία, αναδείχνει την ομορφιά των αληθινών πραγμάτων, των αληθινών αισθημάτων, ενώ συγχρόνως, κοροϊδεύει τις συμβατικότητες, σατιρίζει ανελέητα και γελοιοποιεί αδιάκοπα την εξουσία. Το φτωχό παιδί που κάποτε έπαιζε με τα λασπόνερα έφτασε να πίνει τη σοκολάτα του με τη βασίλισσα, αλλά αυτό δεν τον έκανε να αλλάξει σε τίποτα ούτε τη γραφή του ούτε και τη γλώσσα του. «Οι μόνοι αληθινά ευγενείς είναι οι ευγενείς του πνεύματος. Οι άλλοι είναι τσαρλατάνοι» δε δίστασε να απαντήσει σε έναν αριστοκράτη που τον ειρωνεύτηκε.

Ο Άντερσεν μιλάει, άλλοτε με σπαραγμό, άλλοτε με λεπτό χιούμορ, για τον έρωτα και για την υποκρισία, για τη θυσία και για την ανοησία, για παγερές βασίλισσες και τρυφερές σειρήνες, όπως και για τα πιο απλά, καθημερινά και ασήμαντα πράγματα -για τη σακοράφα, για το φανάρι του δρόμου, για τη ματαιόδοξη βασιλοπούλα που περιφρονούσε την τέχνη, ή για τον αμόρφωτο καλικάντζαρο που γοητεύτηκε από την ομορφιά ενός βιβλίου.

«Τα παραμύθια μου είναι τόσο για τους μεγάλους όσο και για τα παιδιά.

Τα παιδιά στην αρχή καταλαβαίνουν μόνο το δευτερεύον, αλλά σαν ωριμάσουν, καταλαβαίνουν το σύνολο».

Τα παραμύθια του Άντερσεν έχουν το προνόμιο που χαρακτηρίζει όλα τα καλά έργα της παιδικής λογοτεχνίας. Μεγαλώνουν μαζί με τον αναγνώστη τους και τον συντροφεύουν πιστά σε όλες τις στιγμές της ζωής του.

Από τα πιο γνωστά παραμύθια του Άντερσεν είναι: «Τα καινούρια ρούχα του βασιλιά», «Η πριγκίπισσα και το μπιζέλι», «Το αηδόνι», «Η μικρή σειρήνα», «Ο γενναίος μολυβένιος στρατιώτης», «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα», «Η Τοσοδούλα», «Το Ασχημόπαπο», «Η βασίλισσα του χιονιού».

Πηγή: Ριζοσπάστης

4 – 8 – 1901

Γεννιέται ο κορυφαίος Αμερικανός μουσικός της Τζαζ Λούις Άρμστρονγκ (Louis Armstrong), από τους κορυφαίους του είδους.

Γνήσιο τέκνο της γενέτειρας της ποπ της Νέας Ορλεάνης, έζησε τα παιδικά του χρόνια μεταξύ των οίκων ανοχής, της φυλακής και της εκκλησίας. Στη φυλακή έμαθε τρομπέτα, στην εκκλησία το τραγούδι και από τα «σπίτια» (τα περιβόητα honky-tonk) ξεκίνησε μία καριέρα που έκανε γνωστή την τζαζ και το όνομα του Λούις Άρμστρονγκ σε ολόκληρο τον κόσμο.

Μία πληθωρική προσωπικότητα, ένα αγέραστο παιδί, που μετέτρεψε την τζαζ σε μορφή τέχνης βασισμένης στον αυτοσχεδιασμό, ανακάλυψε το «scat singing», το οποίο καθόρισε το τραγούδι στην τζαζ και τοποθέτησε την τρομπέτα σε περίοπτη θέση, στο χώρο της σύγχρονης μουσικής. Κατά τη διάρκεια της μουσικής του σταδιοδρομίας, συνεργάστηκε είτε ως τραγουδιστής είτε ως τρομπετίστας, με μερικούς από τους σημαντικότερους μουσικούς της τζαζ, μεταξύ αυτών ο Ντιούκ Έλινγκτον, η Έλλα Φιτζέραλντ, ο Μπινγκ Κρόσμπι, ο Φλέτσερ Χέντερσον και η Μπέσι Σμιθ.

https://youtube.com/watch?v=A3yCcXgbKrE%3Ffeature%3Doembed

Με την Έλλα Φιτζέραλντ ηχογράφησε συνολικά τρεις δίσκους: «Ella and Louis», «Ella and Louis Again» και «Porgy and Bess».

https://youtube.com/watch?v=8IJzYAda1wA%3Ffeature%3Doembed

Οι τελευταίες σημαντικές του ηχογραφήσεις καταγράφονται στη δεκαετία του 1950 ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ύστερης δισκογραφίας του χαρακτηρίζεται συνήθως από τους κριτικούς ως υπεραπλουστευτικό ή τυποποιημένο, αν και δεν του στέρησε την εμπορική απήχηση.

https://youtube.com/watch?v=GeisCvjwBMo%3Ffeature%3Doembed

Μία από τις τελευταίες εμπορικές επιτυχίες του Άρμστρονγκ υπήρξε η ερμηνεία του στο τραγούδι «What a Wonderful World» (1968), το οποίο παρέμεινε στην κορυφή των βρετανικών μουσικών καταλόγων για ένα μήνα, ενώ το 1987 χρησιμοποιήθηκε στην ταινία «Good Morning, Vietnam» και γνώρισε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία.

4 – 8 – 1936

Κηρύσσεται ο στρατιωτικός νόμος εγκαινιάζοντας την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας. Όπως τόνισε ο ίδιος ο Ι. Μεταξάς, σκοπός της δικτατορίας δεν ήταν άλλος παρά η «αδιάκοπος φροντίς δια την στερέωσιν του αστικού καθεστώτος με όλας τας αναγκαίας θυσίας δια το σύνολον της κοινωνίας και ιδίως δια τας ενδεείς τάξεις.»

Το βράδυ της 4ης Αυγούστου 1936, δημοσιεύτηκε σε έκτακτο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως διάγγελμα του Ιωάννη Μεταξά – που τοιχοκολλήθηκε και σε κεντρικά σημεία της Αθήνας και του Πειραιά. Το διάγγελμα ανέφερε πως «η κυβέρνησις (…) προέβη, τη εγκρίσει της Αυτού Μεγαλειότητος του Βασιλέως, εις την κήρυξιν του Στρατιωτικού Νόμου καθ’ άπασαν την χώραν, και την διάλυσιν της Βουλής».

Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου, ή δικτατορία Μεταξά, ήταν ήδη γεγονός.

Από τις πρώτες πράξεις της δικτατορίας ήταν τα διατάγματα που προέβλεπαν: Την αναστολή των διατάξεων 8 άρθρων του Συντάγματος σε όλο το κράτος, τη διάλυση της Βουλής και την επιστράτευση των εργαζομένων σε υπηρεσίες «δημοσίας ωφελείας» (σιδηροδρομικοί, τροχιοδρομικοί κ.ά.).

Το απόγευμα της 4ης Αυγούστου προηγήθηκε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, στην οποία οι αστυνομικές και στρατιωτικές αρχές υποστήριξαν ότι υπήρχαν «υπεύθυνοι πληροφορίαι κατά τας οποίας η κηρυχθησομένη γενική απεργία θα μετεβάλλετο εις στασιαστικήν εκδήλωσιν με αντικειμενικόν σκοπόν την ανατροπήν του νόμιμου πολιτικού και κοινωνικού καθεστώτος της χώρας». Αυτό ήταν και το πρόσχημα για την απόφαση της συγκέντρωσης όλων των εξουσιών στα χέρια της κυβέρνησης. Ακόμα, στις αιτίες της «μεταβολής» προβαλλόταν και η ανικανότητα της Βουλής που προέκυψε από τις εκλογές του Γενάρη του 1936 «να δώση κυβέρνησιν εις την χώραν», ανικανότητα που επίσης αποδείχθηκε και από τις «αθεράπευτες κομματικές αντιθέσεις» και τις «προσωπικές έριδες».

Οι ενέργειες του Μεταξά, ο οποίος άλλωστε προετοιμαζόταν από καιρό για την κήρυξη της δικτατορίας, έγιναν σε συνεργασία με τον Γεώργιο Β΄ και τη σύμφωνη γνώμη και στήριξη της Μεγάλης Βρετανίας. Το «κλίμα» υπέρ μιας δικτατορικής λύσης ευνοούσαν επίσης η άνοδος του φασισμού και του ναζισμού στην Ιταλία και τη Γερμανία καθώς και ο γενικότερος αντικομμουνισμός που οργίαζε.

Η επιβολή της δικτατορίας εξυπηρετούσε την ανάγκη της αστικής τάξης να θωρακίσει ακόμα περισσότερο την εξουσία της, σε συνθήκες όξυνσης των ενδοαστικών αντιθέσεων και ενόψει του επερχόμενου Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ταυτόχρονα υπήρχε και ο φόβος του εργατικού – λαϊκού κινήματος. Ο κίνδυνος για την αστική εξουσία μπορεί να μην ήταν άμεσος, όπως επικαλούνταν η προπαγάνδα της 4ης Αυγούστου, έπρεπε όμως να ενταθούν τα κατασταλτικά μέτρα αποτροπής αυτού του κινδύνου, να χτυπηθεί και να αντιμετωπιστεί το ΚΚΕ αποφασιστικά.

Η παρατεταμένη αστάθεια του αστικού πολιτικού συστήματος, με τελευταίο «επεισόδιο» την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που επικαλέστηκε και ο Μεταξάς, έκανε αδύνατη τη συνέχιση της λειτουργίας του με την ίδια (την κοινοβουλευτική) μορφή. Ειδικά σε συνθήκες προετοιμασίας και διεξαγωγής του πολέμου, που απαιτούσαν πιο συγκεντρωτική άσκηση της κρατικής εξουσίας και ταχύτατη λήψη αποφάσεων, οι δημοκρατικές διαδικασίες, μπλεγμένες μάλιστα στη διελκυστίνδα των ενδοαστικών αντιθέσεων, αποτελούσαν για την αστική τάξη μια επικίνδυνη πολυτέλεια.

Το κεφάλαιο στήριξε άμεσα τη δικτατορία και με τη συμμετοχή εκπροσώπων του στις κυβερνήσεις της δικτατορίας. Ο Ανδρέας Χατζηκυριάκος, ιδιοκτήτης της τσιμεντοβιομηχανίας «ΑΓΕΤ Ηρακλής» και πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχάνων και Βιοτεχνών Ελλάδας, που είχε πρωτοστατήσει στη σφαγή των εργατών στο Πασαλιμάνι το 1923, ανέλαβε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας στην πρώτη δικτατορική κυβέρνηση. Η Εθνική Τράπεζα εκπροσωπήθηκε επίσης με υψηλόβαθμα νυν και πρώην στελέχη της στις κυβερνήσεις της 4ης Αυγούστου (Αλέξανδρος Κορυζής, Ιωάννης Αρβανίτης, Α. Αποστολίδης, Δ. Μάξιμος).

Έχει υπολογιστεί, με βάση τα στοιχεία για 38 υπουργούς και στελέχη της δικτατορίας, πως το 10% ήταν τραπεζικά στελέχη και το 6% βιομήχανοι ή άλλοι επιχειρηματίες.

Ο Αμερικανός πρεσβευτής Lincoln MacVeagh θεωρούσε πως στην ομάδα «γύρω και πίσω» από τον Μεταξά βρίσκονταν ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας Ιωάννης Δροσόπουλος, ο Αλέξανδρος Κανελλόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Ανωνύμου Ελληνικής Εταιρείας Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων και ο Πρόδρομος (Μποδοσάκης) Αθανασιάδης. Σημαντική στήριξη στη δικτατορία προσέφεραν και οι βιομήχανοι Επαμεινώνδας Χαρίλαος, Ν. Κανελλόπουλος, οι Λαναράς – Κύρτσης, οι αδελφοί Ηλιάσκοι, ο Γ. Πεσματζόγλου, η εταιρεία «Πάουερ» κ.ά. Επίσης, τα εκδοτικά συγκροτήματα Δ. Λαμπράκη («Ελεύθερον Βήμα»), Γ. Α. Βλάχου («Καθημερινή»), Αχ. Κύρου («Εστία») κ.ά.

Το καθεστώς της 4ηςΑυγούστου ήταν αστική δικτατορία, που ενσωμάτωσε στην ιδεολογία και στην πρακτική της «δάνεια» και επιρροές από το φασισμό – ναζισμό (ναζιστικός χαιρετισμός, ίδρυση της Εθνικής Οργάνωσης Νέων με στρατιωτικοποιημένη δομή, «σωματειακή» οργάνωση της κοινωνίας). Η 4η Αυγούστου ξεπέρασε τις προκατόχους της κυβερνήσεις όσον αφορά τον αντικομμουνισμό και τη θηριωδία ενάντια στο ΚΚΕ και στο εργατικό – λαϊκό κίνημα.

Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου εφάρμοσε στοιχεία της κεϊνσιανής θεωρίας περί «κρατικής ρύθμισης της καπιταλιστικής οικονομίας», που ακολούθησαν αρκετά καπιταλιστικά κράτη μετά την οικονομική κρίση στα 1929 – 1933, συμπεριλαμβανομένου του γερμανικού.

Η μεγαλύτερη, ίσως, «προσφορά» της 4ης Αυγούστου στο κεφάλαιο ήταν η επιβολή της «εργασιακής ειρήνης», μέσω της απαγόρευσης των απεργιών, του ελέγχου των σωματείων κ.ά.2.

Το κυρίαρχο στοιχείο της δικτατορίας παρέμεινε η ακραία ταξική ανισότητα και η φτώχεια του λαού. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία των εισοδημάτων κατά οικογένεια το 1938. Το 77,44% του πληθυσμού της χώρας, δηλαδή είχε ετήσιο εισόδημα κάτω από 36.275 δραχμές ενώ υπολογιζόταν πως για κάπως άνετη ζωή χρειάζονταν τουλάχιστον 60.000 δραχμές. Το 0,05% του πληθυσμού, είχαν ετήσιο εισόδημα 2.125.000 δραχμές

Το ΚΚΕ υπήρξε ο βασικός, ο ταξικός αντίπαλος της 4ης Αυγούστου, που διακηρυγμένος της στόχος ήταν η καταπολέμηση του κομμουνισμού. Με ιδιαίτερη μανία η δικτατορική κυβέρνηση και τα κρατικά όργανα επιτέθηκαν στο ΚΚΕ και στην ΟΚΝΕ, με στόχο την πολιτική και ηθική τους εξόντωση, μαζί και σε ορισμένους συνεργαζόμενους με το ΚΚΕ.

Από την πρώτη μέρα – για την ακρίβεια νύχτα – της δικτατορίας, η Γενική Ασφάλεια Αθηνών και η Ειδική Ασφάλεια έθεσαν σε εφαρμογή, όπως είχαν διαταχθεί, σχέδια σύλληψης στελεχών του ΚΚΕ, τα οποία όμως εκείνη τη στιγμή δεν είχαν τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Αμέσως μετά την επιβολή της, η δικτατορία προχώρησε στη θέσπιση αντικομμουνιστικού νομικού πλαισίου. Στις 12 Αυγούστου 1936, συγκροτήθηκε το υφυπουργείο της Δημόσιας Ασφάλειας. Δύο μέρες μετά, στη θέση του υφυπουργού διορίστηκε ο Κωνσταντίνος Μανιαδάκης, ο οποίος αποτέλεσε την «ψυχή» της αντικομμουνιστικής δράσης.

Με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που συγκρότησε η δικτατορία προχώρησε σε μαζικές συλλήψεις, φυλακίσεις και εκτοπίσεις σε ξερονήσια. Επίσης, επικήρυξε στελέχη του Κόμματος.

Συνολικά, χιλιάδες ήταν όσοι συνελήφθησαν στα χρόνια της 4ης Αυγούστου. Οι συλληφθέντες κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές υποβάλλονταν σε σκληρά βασανιστήρια: Ρετσινόλαδο, πάγος, φάλαγγα, ξερίζωμα νυχιών κ.ά.

Την επόμενη μέρα της κήρυξης της δικτατορίας κυκλοφόρησε έκτακτη – παράνομη έκδοση του «Ριζοσπάστη», με Διακήρυξη της Κεντρικής Επιτροπής. Η ΚΕ απευθυνόταν σε «ολόκληρο το Λαό της χώρας», τον οποίο ενημέρωνε ότι «η δολοφόνα συμμορία του Μεταξά – Σκυλακάκη, με την εντολή της πλουτοκρατίας, της μοναρχίας και του χιτλερισμού, εγκαθίδρυσε στην Ελλάδα στρατιωτικοφασιστική διχτατορία». Υπογράμμιζε τις ευθύνες του Γεωργίου Β΄, τον οποίο χαρακτήριζε «άμεσο συνένοχο και υπεύθυνο όλων των εγκλημάτων της».

Σε αυτήν την πρώτη τοποθέτησή της η ΚΕ εκτιμούσε ότι η δικτατορία οδηγεί στον «ολοκληρωτικό αφανισμό» και θεωρούσε ότι «υπέρτατο λαϊκό και εθνικό συμφέρον της στιγμής» ήταν το γκρέμισμα της δικτατορίας «με όλα τα μέσα της μαζικής λαϊκής πάλης». Ο λαός θα έπρεπε να «αποφασίσει ο ίδιος με εκλογές συνταχτικής συνέλευσης με αναλογική, για την κατάσταση και το μέλλον του», να σχηματίσει παντού επιτροπές λαϊκής σωτηρίας, να δημιουργήσει παντού το Λαϊκό Μέτωπο, να οργανώσει την ανατροπή του Μεταξά. Στο πλευρό του λαού «δίχως κανένα δισταγμό» καλούνταν να σταθούν οι στρατιώτες και οι αντιφασίστες αξιωματικοί.

Την ίδια μέρα, σύμφωνα με τον «Ριζοσπάστη», η απεργία που είχε προκηρυχθεί πριν από την κήρυξη της δικτατορίας σημείωσε επιτυχία. Παρά τον στρατιωτικό νόμο και την επιστράτευση μιας σειράς κλάδων, μόνο στην Αθήνα πήραν μέρος 40 χιλιάδες εργάτες. Στο Αγρίνιο έγινε παγκαπνεργατική απεργία ενάντια στη δικτατορία. Από το πρωί της 4ης Αυγούστου, επίσης, βρισκόταν σε εξέλιξη απεργία των καπνεργατών της Καβάλας. Η απεργία επεκτάθηκε και στη Δράμα, στο Πράβι (Ελευθερούπολη Καβάλας), στις Σέρρες και τη Θράκη. Κράτησε περίπου δύο βδομάδες και αντιμετωπίστηκε με άγρια τρομοκρατία.

Τρεις μέρες μετά την 4η Αυγούστου, συνήλθε η ΚΕ του ΚΚΕ και συζήτησε πάνω στην κήρυξή της και τα καθήκοντα του ΚΚΕ.

Με βάση αυτήν την Απόφαση, οι Κομματικές Οργανώσεις καλούνταν να αναπροσαρμόσουν τη δουλειά τους στις νέες συνθήκες της σκληρής παρανομίας.

Στον πρώτο μήνα, έγιναν ορισμένες μικρές συγκεντρώσεις και συσκέψεις ενάντια στη δικτατορία. Σύμφωνα με δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη», σε 15 χωριά των Σερρών, το δεύτερο δεκαήμερο του Αυγούστου, έγιναν ένοπλα αγροτικά συλλαλητήρια, τα οποία χτυπήθηκαν από τις αστυνομικές δυνάμεις.

Μέσα στο Φλεβάρη του 1937, συνήλθε η 3η Ολομέλεια της ΚΕ και σε αυτήν πήραν μέρος όλα τα μέλη της ΚΕ, ταχτικά και αναπληρωματικά που δεν είχαν συλληφθεί. Η Ολομέλεια πήρε ομόφωνα Απόφαση πάνω την πολιτική κατάσταση, που ήταν και το μοναδικό θέμα της, ενώ εξέδωσε και χαιρετιστήριο στον Νίκο Ζαχαριάδη που είχε στο μεταξύ συλληφθεί.

Στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου του 1937 συνήλθε η 4η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ.

Η 4η Ολομέλεια, όσον αφορά τον στόχο της συγκρότησης του Αντιδικτατορικού Μετώπου, επαναλάμβανε πως «η διασπαστική πολιτική εκείνων των κομμάτων που επανειλημμένα ως τώρα αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στη δημιουργία του λαϊκού αντιδικτατορικού μετώπου ωφέλησε μονάχα το μοναρχοφασισμό». Στην κατεύθυνση της ενιαίας αντιδικτατορικής δράσης προβάλλονταν ως επείγοντα καθήκοντα τα παρακάτω:

«α) Το ορμητικό ξέσπασμα της εργατιάς για τις ιδιαίτερες άμεσες οικονομικές και πολιτικές της απαιτήσεις και η αποκατάσταση του ενιαίου εργατικού αντιφασιστικού μετώπου σ’ όλη τη χώρα (…)

β) Η οργάνωση της πάλης των αγροτικών μαζών για τις δικές τους ζωτικές και επείγουσες διεκδικήσεις και το δυνάμωμα και παραπέρα ξάπλωμα του ενιαίου Αγροτικού Κόμματος (…)

γ) Με κάθε τρόπο να ενισχυθεί η αξιέπαινη πρωτοβουλία που ανέλαβαν μερικές προοδευτικές πολιτικές ομάδες μέσα στα μη φασιστικά αστικά κόμματα (…) στον αγώνα κατά της φασιστικής δικτατορίας (…)

δ) Δραστήρια και αποφασιστικά πρέπει να δυναμώσει η δουλειά για την οργάνωση των αντιδικτατορικών δυνάμεων μέσα στο στρατό κι ανάμεσα στους απότακτους στρατιωτικούς (…)

ε) Πάνω στο πρότυπο και στο παράδειγμα του Πειραιά σ’ όλες τις πόλεις, στα χωριά, στα εργοστάσια και στις συνοικίες και συνοικισμούς, πρέπει να οργανωθούν επιτροπές του λαϊκού αντιδικτατορικού μετώπου».

Στην Απόφαση του δεύτερου θέματος της 4ης Ολομέλειας υπογραμμιζόταν ότι η δικτατορία δεν μπόρεσε να παραλύσει το Κόμμα και ότι «συμπλήρωσε βασικά τα κενά που δημιούργησαν τα χτυπήματα του εχθρού». Η Εισήγηση της ΚΕ στην Ολομέλεια εκτιμούσε ότι το Κόμμα, στον ένα χρόνο περίπου από την εγκαθίδρυση της δικτατορίας, «βασικά κατόρθωσε να διατηρήση τις δυνάμεις του» και ότι στους τελευταίους 4 – 5 μήνες μετά την 3η Ολομέλεια της ΚΕ «περιορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό οι συλλήψεις στελεχών του Κόμματος».

Η Εισήγηση της ΚΕ αναφερόταν και στις «δηλώσεις μετανοίας» υπογραμμίζοντας το ουσιαστικό στοιχείο από τη δοκιμασία του Κόμματος:

«Χιλιάδες μέλη και οπαδοί του Κόμματός μας, αντιφασίστες αγωνιστές, προτιμούν να λιώσουν στη φυλακή, στα ξερονήσια και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, παρά να δηλώσουν υποταγή στους τυράννους (…) Είναι ελάχιστοι οι εργάτες που λιποψύχησαν και αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό, μπροστά στους αντιφασίστες που ηρωικά υποφέρουν τα μαρτύρια μη δεχόμενοι να υπογράψουν στην ατιμωτική δήλωση».

Η Ολομέλεια καθόρισε εύστοχα τα εξής καθήκοντα:

1. Να ενταθεί η πάλη κατά του χαφιεδισμού και να μπει τέλος στην παραβίαση των κανόνων συνωμοτικότητας. Διαπαιδαγώγηση των μελών του Κόμματος, με το ζωντανό παράδειγμα των καθοδηγητών, στην πάλη για την προφύλαξη του Κόμματος και προετοιμασία για τη στάση τους στα δικαστήρια και την Ασφάλεια.

2. Η δουλειά των Κομματικών Οργανώσεων να κατευθυνθεί στην ανάπτυξη μερικών αγώνων όλων των λαϊκών στρωμάτων, να δυναμώσει η δουλειά μέσα στις λαϊκές οργανώσεις και τα συνδικάτα αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες πλατιάς νόμιμης δράσης.

Για τον σκοπό αυτό, υπογράμμιζε, «επιβάλλεται να ολοκληρωθή η αναδιοργάνωση των Κομματικών Οργανώσεων με βάση την ίδρυση πυρήνων στις επιχειρήσεις και τα εργοστάσια, στα συνδικάτα και σ’ όλες τις μαζικές οργανώσεις. Το οργανωτικό δέσιμο και η οργανωτική συνοχή του Κόμματος πρέπει παραπέρα να τελειοποιηθούν».

Άλλα καθήκοντα ήταν η ανάδειξη νέων στελεχών του Κόμματος, η στρατολογία νέων μελών στο Κόμμα, που «δεν πρέπει ούτε στιγμή να σταματήση εν ονόματι του κινδύνου εισχώρησης χαφιέδων στις κομματικές γραμμές» καθώς και «η εξασφάλιση, συμπλήρωση και κανονική λειτουργία του παράνομου μηχανισμού και η συστηματική ανάπτυξη και ποιοτική καλυτέρευση της εκδοτικής δουλειάς του Κόμματος, απ’ την ΚΕ ως την πιο μικρή Κομματική Οργάνωση και τους πυρήνες».

4 – 8 – 1936

Γεννιέται ένας από τους γνησιότερους εκφραστές του «Νέου Κύματος», ο Γιώργος Ζωγράφος, ο τραγουδιστής που με τη φωνή του ζέσταινε την «καρδιά» μιας δύσκολης εποχής, ο άνθρωπος που μιλούσε με το τραγούδι του για όσα η γενιά του υπέφερε, ονειρεύτηκε και πάλεψε.

Αν και καταξιώθηκε μέσα από το τραγούδι που υπηρέτησε, η μοναξιά, η ανέχεια, τα οικονομικά προβλήματα των τελευταίων χρόνων «φόρτωσαν» βαριά την καρδιά του.

https://youtube.com/watch?v=wf1lztPn-wk%3Ffeature%3Doembed

Ήταν γιος της ηθοποιού Αλίκης Ζωγράφου. Ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός, απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν. Πρωτοτραγούδησε στην μπουάτ «Θαλάμη» της Μυκόνου και στη συνέχεια για δύο δεκαετίες εμφανίστηκε στις ιστορικές μπουάτ της Πλάκας.

https://youtube.com/watch?v=-0Xy7yGabvE%3Ffeature%3Doembed

Συνεργάστηκε με πολλούς συνθέτες όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Δήμος Μούτσης, Ο Νότης Μαυρουδής («Άκρη δεν έχει ο ουρανός»), ο Γιάννης Μαρκόπουλος («Πέρα από τη θάλασσα»), ο Μάνος Χατζιδάκις («Ο Ιρλανδός και ο Ιουδαίος»), ο Μίκης Θεοδωράκης («Μαουτχάουζεν»), ο Νίκος Μαμαγκάκης («Συλλογή ποιητών») κ.ά.

4 – 8 – 1991

Πεθαίνει ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές, ο Νικηφόρος Βρεττάκος.

Πήρε μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Τις σκληρές μέρες της Κατοχής, πήρε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Το 1949 για πολιτικούς λόγους, απολύθηκε από το υφυπουργείο Εργασίας. Από το 1947 μέχρι το 1949 εργάστηκε ως αρχισυντάκτης στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα». Στα Γράμματα εμφανίστηκε το 1929 με τα νεανικά του ποιήματα «Κάτω από τις σκιές και φώτα».

https://youtube.com/watch?v=X094iczxK3w%3Ffeature%3Doembed

Ακολούθησαν άλλες έξι ποιητικές συλλογές ως το 1940. Το 1955, εκδίδει τη συγκεντρωτική του συλλογή «Τα ποιήματα 1929 – 1951». Η ποίησή του είναι επηρεασμένη από τη στράτευσή του και από τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση. Αργότερα στο «Ρόμπερτ Οπενχάιμερ», «συνθέτει» πιο καθαρά το δραματικό με το λυρικό στοιχείο. Το συνολικό ποιητικό του έργο βρίσκεται συγκεντρωμένο σε δύο τόμους, ενώ ξεχωριστά κυκλοφόρησαν τα έργα του «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη» και η ποιητική του συλλογή «Ο διακεκριμένος πλανήτης». Στο πεζογραφικό του έργο συμπεριλαμβάνονται: «Το γυμνό παιδί», «Το αγρίμι και η καταιγίδα» και «Δύο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη».

2006

Πεθαίνει ο χαράκτης Βασίλης Καζάκος.

Ανήκει στις σημαντικότερες μορφές της σύγχρονης ελληνικής χαρακτικής. Μιας τέχνης, που επί σειρά ετών υπηρέτησε με σεμνότητα ως καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών (Β’ Εργαστήριο Χαρακτικής). Η γενέτειρά του – τα Γιάννενα – με το τοπίο και τα μνημεία της, υπήρξε σε όλη την καλλιτεχνική του δημιουργία πηγή έμπνευσης και σημείο αναφοράς. Πιο γνωστή δουλειά του, η χαρακτική ενότητα με τα ποδήλατα. Στα έργα του, με θέματα παραδοσιακούς οικισμούς, εσωτερικούς χώρους και νεκρές φύσεις, επανέρχεται συνεχώς το θέμα του ποδηλάτου, είτε με τη μορφή των μηχανολογικών του εξαρτημάτων, είτε με φτερά ως σύμβολο παιδικών προσδοκιών και ανάμνηση ανέμελων εποχών. Ο δημιουργός εκφράζεται με παραλλαγές των ίδιων θεμάτων σε διαφορετικούς χρωματικούς τόνους και μεταδίδει πάντα μίαν ατμόσφαιρα που βρίσκεται μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας.

Το παραστατικό και αφηγηματικό έργο του χαρακτηρίζεται από συναισθηματική έμπνευση και άρτια τεχνική εκτέλεση. Η ονειρική ατμόσφαιρα, τα παιχνίδια και ο φωτισμός, καθώς και οι συμβολικές παραπομπές, οι άυλες μορφές των έργων του, μας ταξιδεύουν σε κόσμους μακρινούς και οικείους, σε γνώριμα βιώματα και συναισθηματικές διαδρομές. Στο πλαίσιο της δημιουργικής σχέσης που είχε ο Β. Καζάκος με την τέχνη του, δεν έπαψε ποτέ να δοκιμάζει, να ερευνά και να ανακαλύπτει. Παρέμεινε πάντα εραστής τόσο της ζωγραφικής, όσο και της χαρακτικής, όπως μαρτυρούν τα έργα του, οι δεκάδες υδατογραφίες, τα εκατοντάδες σχέδια, τα πάμπολλα λάδια και τα άπειρα χαρακτικά. Δημιουργίες, που παρουσιάστηκαν σε πολλές ομαδικές και ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και κοσμούν ιδιωτικές συλλογές και Πινακοθήκες Δήμων (Αθηναίων, Ρόδου, Ιωαννίνων, Φλώρινας).

Πήρε τα πρώτα μαθήματα σχεδίου και ζωγραφικής κοντά στον πατέρα του, Γεώργιο Καζάκο, και τον Πάνο Σαραφιανό. Σπούδασε χαρακτική με δασκάλους τον Κωνσταντίνο Γραμματόπουλο, τον Νίκο Νικολάου στην ΑΣΚΤ Αθηνών, ενώ ταυτόχρονα παρακολούθησε μαθήματα σκηνογραφίας στο εργαστήριο του Βασίλη Βασιλειάδη. Το 1968 πήρε το τρίτο βραβείο ζωγραφικής νέων του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός».

https://youtube.com/watch?v=fXj_n71eYeY%3Ffeature%3Doembed

https://youtube.com/watch?v=fXj_n71eYeY%3Ffeature%3Doembed

https://youtube.com/watch?v=aQyXD-ibX9o%3Ffeature%3Doembed

https://youtube.com/watch?v=kmfeKUNDDYs%3Ffeature%3Doembed

5 – 7 – 1895

Πεθαίνει ο Φρίντριχ Ένγκελς (Friedrich Engels), κορυφαία μορφή του παγκόσμιου εργατικού, επαναστατικού και κομμουνιστικού κινήματος.

Ο Φ. Ένγκελς από κοινού με τον Κ. Μαρξ συνδιαμόρφωσαν και θεμελίωσαν την επιστημονική κοσμοθεωρία της εργατικής τάξης, αποδεικνύοντας το αναπόφευκτο, νομοτελειακό πέρασμα της κοινωνίας από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό. Και έδωσαν έτσι στην πρωτοπόρα επαναστατική τάξη τα όπλα για να γίνει τάξη για τον εαυτό της, προκειμένου να φέρει σε πέρας την ιστορική της αποστολή, την κοινωνική απελευθέρωση από την ταξική εκμετάλλευση.

Ο Ένγκελς ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη θεμελίωση και την τεκμηρίωση της υλιστικής διαλεκτικής, αντιμετωπίζοντας πλήθος θεωρητικών προβλημάτων και αναλαμβάνοντας να αντικρούσει τις αντιεπιστημονικές απόψεις της ιδεαλιστικής φιλοσοφίας. Ανάμεσα στα πολλά έργα του που ξεχώρισαν, το «Αντι – Ντύρινγκ«, «η Καταγωγή της Οικογένειας, της Ατομικής Ιδιοκτησίας και του Κράτους«, «Ουτοπικός και Επιστημονικός Σοσιαλισμός«, «Για το Ζήτημα της Κατοικίας« και πλήθος άλλα. Ο Ένγκελς συνδύασε τη συγγραφική του δραστηριότητα με την επαναστατική πάλη και πήρε μέρος σε πολλές επαναστατικές εξεγέρσεις, όπως στη Γερμανία και τη Γαλλία.

https://youtube.com/watch?v=-hhOhmYpgRA%3Ffeature%3Doembed

Ο θάνατός του, αν και αναμενόμενος μιας και ο Ένγκελς ήταν άρρωστος από καιρό, έπεσε σαν κεραυνός στο διεθνές σοσιαλιστικό κίνημα. Ο Βίλχελμ Λίμπκνεχτ, ένας από τους ηγέτες τότε του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, που είχε γνωριστεί και συνεργαστεί με τον Μαρξ και τον Ενγκελς, έγραψε: «Ο Στρατηγός (σ.σ. έτσι χαρακτήριζαν τον Ένγκελς) πέθανε χθες τη νύχτα 10.30… Παρόλο που το θάνατό του τον περιμέναμε, το πλήγμα ωστόσο ήταν σκληρό, φοβερό. Είχε πέσει σαν δέντρο που το κόβουν, ο γιγάντιος ήρωας του πνεύματος που είχε θεμελιώσει μαζί με τον Μαρξ τον επιστημονικό σοσιαλισμό και είχε διδάξει την τακτική του σοσιαλισμού… ο φίλος, ο σύμβουλος, ο οδηγός, ο μαχητής ήταν νεκρός».

5 – 8 – 1899

Γεννιέται ο Μαρτ Σταμ (Martinus Adrianus Stam), Ολλανδός αρχιτέκτονας, πολεοδόμος και σχεδιαστής επίπλων, επηρεασμένος από την «νέα αντικειμενικότητα» και το μπάουχαους.

Εργάστηκε στην Ολλανδία, την Ελβετία, την ΕΣΣΔ και στην Γερμανία.

Τα έργα του θεωρούνται ιδιαίτερα λειτουργικά και ανήκουν στον λειτουργισμό, γνωστός έγινε με τον σχεδιασμό της ίσως πρώτης καρέκλας από μεταλλικό σωλήνα, χωρίς πίσω πόδια.

Ήταν επίσης μέλος σε πολλούς αρχιτεκτονικούς συνεταιρισμούς καθώς και συντάκτης περιοδικών (the 8, Structure and ABC).

Εξαιτίας της διεθνούς δικτύωσής του και των πολλών δημοσιεύσεών του ήταν από πολύ νέος γνωστός και ήταν ένας από τους πρωτοπόρους του «νέου κτηρίου» και θεωρούνταν ότι ανήκει στο ρεύμα Αβάν-γκαρντ.

5 – 8 – 1958

Συνέρχεται η 9η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (5-8/8/1958), με απόφαση της οποίας αποκαταστάθηκαν στο ΚΚΕ οι Γιώργης Σιάντος, Κώστας Καραγιώργης και Νίκος Πλουμπίδης. Η Ολομέλεια αποφάσισε επίσης τη σύγκληση του 8ου Συνεδρίου του ΚΚΕ.

5 – 8 –1960

Η Άνω Βόλτα (σημερινή Μπουρκίνα Φάσο) αποκτά την ανεξαρτησία της από τη Γαλλία.

5 – 8 –1962

Στη Νότια Αφρική φυλακίζεται ο ηγέτης του κινήματος κατά του Άπαρτχαϊντ και μελλοντικός πρόεδρος Νέλσον Μαντέλα. Απελευθερώνεται το 1990.

5 – 8 –1962

Πεθαίνει η Αμερικανίδα ηθοποιός Μέριλιν Μονρόε (Marilyn Monroe).

Παιδί αγνώστου πατέρα γράφτηκε στο ληξιαρχείο ως Νόρμα Τζιν Μόρτενσον. Ήταν τ’ όνομα ενός από τους συντρόφους της μητέρας της.

Έζησε μια άσχημη παιδική ζωή και στα εννιά της χρόνια κλείστηκε στο ορφανοτροφείο. Στα 16 της εγκατέλειψε το σχολείο και έκανε τον πρώτο γάμο της. Το 1944 αρχίζει την καριέρα της ως φωτομοντέλο. Το 1946 η εταιρία «Φοξ» της προσφέρει ένα συμβόλαιο, αλλάζει τ’ όνομά της και γίνεται Μέριλιν Μονρόε και ξεκινά τα πρώτα της βήματα στον κινηματογράφο.

https://youtube.com/watch?v=ikUjhv4iT58%3Ffeature%3Doembed

Ερμηνεύει μικρούς ρόλους σε ταινίες μέχρι το 1953 που γυρίζει την ταινία «Νιαγάρα» και γίνεται σύμβολο του σεξ. Την ίδια χρονιά ο Χοκς τη δίνει μια άλλη όψη που συνδυάζει τον αισθησιασμό με το παιχνίδι της αθωότητας στο μιούζικαλ «Οι άνδρες προτιμούν τις ξανθές». Ακολουθεί η ταινία «Πώς να παντρευτείτε έναν εκατομμυριούχο». Το 1956 παντρεύεται τον θεατρικό συγγραφέα Άρθουρ Μίλερ και μαζί φεύγουν για την Αγγλία. Εκεί θα γυρίσει με συμπρωταγωνιστή και σκηνοθέτη τον Λόρενς Ολίβιε την ταινία «Ο πρίγκιπας και η χορεύτρια». Ο Μίλερ θα γράψει το σενάριο της τελευταίας ταινίας της «Οι αταίριαστοι», την οποία σκηνοθετεί ο Τζον Χιούστον. Ήδη όμως την εποχή εκείνη η Μονρόε είχε αρχίσει να καταρρέει ψυχολογικά.

5 – 8 – 1963

Υπογράφεται στη Μόσχα συνθήκη ανάμεσα στις ΕΣΣΔ, ΗΠΑ και Μ. Βρετανία για την απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών στην ατμόσφαιρα, το κοσμικό Διάστημα και κάτω από το νερό.

5 – 8 – 1965

Καταψηφίζεται στη Βουλή η πρώτη «κυβέρνηση των αποστατών» υπό το Γεώργιο Αθανασιάδη Νόβα.

Η πολιτική κρίση συνεχίζεται («Ιουλιανά»).

5

5 – 8 –1998

Πεθαίνει ο κομμουνιστής ηγέτης της Λ.Δ. Βουλγαρίας Τοντόρ Ζίβκοφ.

Η σκληροτράχηλη και άγονη φύση της περιοχής στο χωριό Πράβετς που γεννήθηκε, είχε δημιουργήσει δύσκολες συνθήκες για τη διαβίωση των κατοίκων, ήταν συνάμα το «ευνοϊκό έδαφος» για τη διάδοση του επαναστατικού σοσιαλισμού, που από πολύ νωρίς βρίσκει οπαδούς ανάμεσα στα εκλεκτότερα μέλη της μικρής κοινωνίας.

Το στρατιωτικοφασιστικό πραξικόπημα της 9ης Ιούνη του 1923 και η βίαιη κατάπνιξή του θα αποτελέσουν τη μαγιά για τον 12χρονο τότε Τοντόρ. Μέσα σε αυτή την κατάσταση και αυτό το περιβάλλον, ο Τοντόρ Ζίβκοφ αρχίζει να διαμορφώνει σιγά – σιγά την επαναστατική συνείδησή του. Η πρώτη του συμμετοχή σε μία σημαντική πολιτικοκοινωνική εκδήλωση είναι η μαθητική απεργία του 1928, όπου πρωτοστάτησε και ανέλαβε την καθοδήγηση και την οργάνωση της διαμαρτυρίας εναντίον της αποβολής πρωτοπόρων μαθητών και φοιτητών των μαρξιστικο-λενινιστικών ομίλων.

Η πράξη του αυτή και η δραστηριοποίησή του επέφερε και τα πρώτα προβλήματα με την Αστυνομία, με αποτέλεσμα το επόμενο εκπαιδευτικό έτος να αντιμετωπίσει προβλήματα διώξεων και σαν τελείωσε τη ΣΤ τάξη ο Ζίβκοφ αναγκάζεται να εγκαταλείψει το γυμνάσιο και να συνεχίσει τη μόρφωσή του στη Μέση Τυπογραφική Σχολή, που λειτουργεί στα πλαίσια του Κρατικού Τυπογραφείου της Σόφιας. Ακόμα από την πρώτη μέρα της φοίτησής του στη Σχολή Τυπογράφων, αρχίζει μόνος του να αναζητεί το φυσικό του περιβάλλον – τους κύκλους των προοδευτικών μαθητών και στα τέλη του 1929 γίνεται μέλος της Κομμουνιστικής Ένωσης της Βουλγαρικής Νεολαίας. Στις 11 Ιούλη 1931 συλλαμβάνεται για πρώτη φορά από την Αστυνομία, όταν οι δυνάμεις ασφαλείας έκαναν επίθεση κατά της συνέλευσης νεαρών εργατών του Εργατικού Κόμματος.

Η ένταξη του Ζίβκοφ στις γραμμές του βουλγαρικού προλεταριάτου είναι σε μία στιγμή ανόδου του επαναστατικού κινήματος, που επέρχεται μετά από το ρήγμα στο μέτωπο της φασιστικής δικτατορίας, γεγονός που οδήγησε και στην αναδιοργάνωση του κόμματος μετά την απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς τον Αύγουστο του 1930. Η άνοδος του εργατικού κινήματος βάζει νέα καθήκοντα στο κόμμα, τη στιγμή που η ταξική πάλη οξύνεται και ένας μετά τον άλλον πέφτουν δολοφονημένοι στους δρόμους της Σόφιας γενναία και πρωτοπόρα στελέχη και μέλη του κόμματος και του νεολαιίστικου κινήματος. Η δράση του τον αναδεικνύει στο πρωτοπόρο κομμάτι της επαναστατημένης νεολαίας και το 1932 γίνεται μέλος του κόμματος. Την περίοδο αυτή, η Νομαρχιακή Επιτροπή του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος αναθέτει στο Ζίβκοφ την καθοδήγηση του Επιχειρησιακού Γραφείου για την οργάνωση και την πραγματοποίηση της καμπάνιας για τη σωτηρία του Γκεόργκι Δημητρόφ και των συντρόφων του, που είχαν συλληφθεί για τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ στο Βερολίνο, έναν εμπρησμό που οργάνωσαν οι ίδιοι οι ναζί.

Δύο μέρες μετά την εισβολή των χιτλερικών ορδών στην ΕΣΣΔ, στις 24 Ιούνη του 1941, το ΠΓ της ΚΕ του ΒΚΚ υιοθετεί τη γραμμή για την οργάνωση και την ανάπτυξη του ένοπλου αγώνα ενάντια στους χιτλερικούς εισβολείς και στους Βούλγαρους υπηρέτες τους. Ο Ζίβκοφ θα βρεθεί και πάλι στην πρώτη γραμμή πάλης και οργάνωσης του αντιφασιστικού και απελευθερωτικού μετώπου. Το 1942 θα αναδειχτεί μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής Σόφιας, με τομέα ευθύνης τις επαρχιακές κομματικές οργανώσεις, ενώ οι αντάρτες της ταξιαρχίας «Τσαβντάρ» βρίσκονται κάτω από την καθοδήγησή του, μία αντάρτικη ταξιαρχία, που η ιστορική αποστολή που της έχει αναθέσει το κόμμα είναι να είναι το πρωτοπόρο κομμάτι του «Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού», που θα ανατρέψει τη φασιστική εξουσία και θα την αντικαταστήσει με τη νέα λαϊκή δημοκρατική εξουσία του Πατριωτικού Μετώπου. Με τη νίκη της επανάστασης το Σεπτέμβρη του 1944, το Γραφείο Επιχειρήσεων μετατρέπεται σε επιτελείο της Λαϊκής Πολιτοφυλακής και στη θέση του αρχηγού η ΚΕ τοποθετεί τον Τοντόρ Ζίβκοφ. Ένα χρόνο μετά, θα γίνει αναπληρωματικό μέλος της και από το 1946 βουλευτής στη Μεγάλη Λαϊκή Βουλή.

Από τις πρώτες μέρες της νίκης της επανάστασης, όλες οι δυνάμεις του ΒΚΚ έχουν ριχτεί στην αποφασιστική πολιτική μάχη για την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας στη χώρα. Ο Ζίβκοφ, που έχει αναδειχτεί άξιο και ανδρωμένο στέλεχος μέσα από τους αγώνες, θα αρχίσει σταδιακά να αναλαμβάνει ηγετικά καθήκοντα, όπως το 1945, πρώτος γραμματέας της Επιτροπής Πόλης της Σόφιας και κατόπιν την ίδια χρονιά πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου της Πόλης της Σόφιας. Το 1950 θα εκλεγεί γραμματέας της ΚΕ του ΒΚΚ ως υπεύθυνος για την ιδεολογική δουλιά και το 1951 μέλος του ΠΓ της ΚΕ του. Από το 1954 θα εκλεγεί Πρώτος Γραμματέας της ΚΕ, μία θέση που θα του την εμπιστευτεί το κόμμα μέχρι το 1981. Ταυτόχρονα, το 1959 θα αναδειχτεί μέλος της Επιτροπής για την Επεξεργασία του Σχεδίου Αναθεώρησης του Συντάγματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, και αργότερα Πρόεδρος, ενώ το 1960 θα τεθεί επικεφαλής της βουλγαρικής αντιπροσωπείας για την 15η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Το 1962 θα εκλεγεί πρωθυπουργός και θα βάλει το θεμέλιο λίθο για την πλατιά οικοδόμηση της ανεπτυγμένης σοσιαλιστικής κοινωνίας, που θα συνοδευτεί με τα νέα στάδια ανάπτυξης της αγροτικής οικονομίας και θα προωθήσει ένα πολυδιάστατο πρόγραμμα για το ανέβασμα του βιοτικού επιπέδου του λαού. Θα διατελέσει πρωθυπουργός ως το ’71, μετά θα εκλεγεί Πρόεδρος του Κρατικού Συμβουλίου, μια θέση που θα έχει ως την ανατροπή του σοσιαλιστικού καθεστώτος, το 1989. Ταυτόχρονα, θα εκλεγεί στο Δωδέκατο Συνέδριο του ΒΚΚ το 1981, Γενικός Γραμματέας της ΚΕ.

Τα επιτεύγματα της βουλγαρικής σοσιαλιστικής κοινωνίας, της οποίας υπήρξε ταυτόχρονα γνήσιος και άξιος γιος, αλλά και καθοδηγητής, δεν μπόρεσαν να τον «υπερασπίσουν», όταν βρέθηκε στη δυσκολότερη στιγμή της κομματικής, αλλά και επαναστατικής του ζωής.

Ο «άνεμος της περεστρόικα» επηρεάζει και το ΒΚΚ και εξαναγκάζει το Ζίβκοφ στις 10 Οκτώβρη του 1989 να υποβάλει την παραίτησή του από το αξίωμα του Γενικού Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος, καθώς και από μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής, που σε συνεδρίαση της ΚΕ γίνεται αποδεκτή, ενώ τον διαδέχεται ο Πέταρ Μλαντένοφ. Στις 17 του Νοέμβρη του ίδιου χρόνου, απαλλάσσεται από τα καθήκοντα του Προέδρου του Συμβουλίου του Κράτους και αντικαθίσταται από τον Πέταρ Μλαντένοφ, σύμφωνα με απόφαση της ενδεκάτης Συνόδου της 9ης Λαϊκής Βουλής. Επίσης, απαλλάσσεται και από τα καθήκοντα του Προέδρου της Επιτροπής Αναθεώρησης και συμπλήρωσης του Συντάγματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Βουλγαρίας. Τον διαδέχεται, και σ’ αυτό το αξίωμα, ο Μλαντένοφ. Δεν έφτανε αυτό και στις 12 του Δεκέμβρη καθαιρείται ακόμα και από μέλος της ΚΕ του Κόμματος.

Από τη στιγμή εκείνη, θα αρχίσουν οι εντατικές προσπάθεια, όχι μόνον της κομματικής και πολιτικής του σπίλωσης, αλλά ακόμα και της φυσικής του εξόντωσης. Στις 18 Γενάρη του 1990, όταν σε όλες τις πρώην ανατολικές χώρες έχει ήδη αρχίσει ο πόλεμος των «μαγισσών», εκδίδεται ένταλμα συλλήψεως εις βάρος του, με την κατηγορία ότι «υποκίνησε εθνικό μίσος και αποδέχτηκε μεγάλα χρηματικά ποσά, που ήταν περιουσία του κράτους» και φυλακίζεται. Λόγω όμως της κακής κατάστασης της υγείας του, δεν υποβάλλεται σε ανακρίσεις και τελικά στις 12 Ιούλη του 1990, το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας αποφάσισε να τον θέσει σε κατ’ οίκον περιορισμό.

Το αποκορύφωμα της μισαλλοδοξίας των διωκτών του έρχεται στις 20 του Νοέμβρη του ίδιου έτους, όταν κατηγορείται επισήμως για υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος και κατάχρηση εξουσίας και στις 25 Φλεβάρη του 1991, αρχίζει η δίκη του στη Σόφια. Είναι ο πρώτος πρώην ηγέτης, από τις πρώην ευρωπαϊκές Λαϊκές Δημοκρατίες, που δικάζεται και η κατηγορία που του έχει απαγγελθεί είναι η κατάχρηση δημοσίου χρήματος προς ίδιον όφελος. Επίσης κατηγορείται για διακρίσεις εναντίον της τουρκικής μειονότητας, για τη δημιουργία σοβιετικού τύπου στρατοπέδων εργασίας και, τέλος, για την καταστροφή της εθνικής οικονομίας.

Οι διώκτες του, «διψασμένοι», δε σταματούν σε τίποτα και συνεχίζουν σωρηδόν να απαγγέλλουν κατηγορίες, όπως της παράνομης οικονομικής ενίσχυσης τρομοκρατικών οργανώσεων του Τρίτου Κόσμου. Στις 4 Σεπτέμβρη του 1992, «καταδικάζεται» σε εφτά χρόνια κάθειρξης για κατάχρηση εξουσίας και υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος, ενώ αντιμετωπίζει νέα ποινή κάθειρξης έως και 30 ετών, με την κατηγορία της κατάχρησης 22,5 εκατ. δολαρίων για τη χρηματοδότηση ξένων κομμουνιστικών κομμάτων! Ασκεί έφεση και περιμένει την εκδίκασή της. Το 1994 απορρίπτεται η έφεσή του και καλείται να εκτίσει την εφταετή του κάθειρξη και να καταβάλει το ποσό των 800 χιλιάδων δολαρίων, που κατηγορείται ότι υπεξαίρεσε από το βουλγαρικό δημόσιο!!!

Σε μία απόδειξη του θάρρους του και της πίστης του στις ιδέες του, στις 27 του Γενάρη του 1994, ανακοινώνει ότι θα εκτίσει την ποινή του, χωρίς να δεχτεί χάρη για να «προστατεύσει την αξιοπρέπεια του θεσμού του αρχηγού κράτους, εφόσον το Σύνταγμα και οι νόμοι παραβιάζονται στη Βουλγαρία». Η δικαίωσή του θα έρθει το 1996, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο τον απαλλάσσει με απόφασή του από την ποινή κάθειρξης και το 1997 αφήνεται ελεύθερος, μετά την άρση της δικαστικής απόφασης για κατ’ οίκον περιορισμό που του είχε επιβληθεί το 1990. Όμως, η κλονισμένη υγεία του έχει ήδη επιδεινωθεί και η πενιχρή σύνταξη, ύψους 5 δολ. που θα του χορηγηθεί, δε φτάνει για να καλύψει ούτε τις ελάχιστες από τις ιατρικές απαιτήσεις που απαιτούσε η θεραπεία! Σ’ αυτό το διάστημα τον επισκέφτηκε και ο επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ Χαρίλαος Φλωράκης. Η κλονισμένη υγεία του Ζίβκοφ δεν τον εμπόδισε να «τυραννήσει» το Χαρίλαο Φλωράκη με αλλεπάλληλες ερωτήσεις για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας, αλλά και τις εσωτερικές εξελίξεις. Ενώ και οι δύο εξέφρασαν την ανησυχία τους για την έκρυθμη και επικίνδυνη κατάσταση στα Βαλκάνια.

Πάνω από μισό αιώνα, το όνομα του Τοντόρ Ζίβκοφ ήταν συνυφασμένο με τους ηρωικούς αγώνες και το δημιουργικό έργο του ΒΚΚ. Μαθητής των μορφών του βουλγαρικού και παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος, του Ντιμίτερ Μπλαγκόεφ και του Γκεόργκι Δημητρόφ, συνέχισε το επαναστατικό τους έργο μέσα σε ποιοτικά διαφορετικές συνθήκες, κέρδισε την εκτίμηση και την αναγνώριση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, αλλά και του παγκόσμιου κινήματος για την ειρήνη και το σοσιαλισμό. Είναι αναμφισβήτητη η αξία του και η σφραγίδα που έβαλε στη σύγχρονη ιστορία της Βουλγαρίας και στην πορεία του σοσιαλισμού, αλλά και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

5 – 8 – 2000

Πεθαίνει ο Βρετανός ηθοποιός Άλεκ Γκίνες (Alec Guinness), βραβευμένος με Όσκαρ, Χρυσή Σφαίρα, BAFTA και Τόνυ, κατά την πολυετή καριέρα του.

Μερικοί από τους διασημότερους ρόλους του ήταν στις ταινίες “Η συμμορία των πέντε” (1955), “Η Γέφυρα του Ποταμού Κβάι” (1957), “Ο Λώρενς της Αραβίας” (1962) και στην πρώτη τριλογία του “Πολέμου των Άστρων” (1978-83).

2020

“Φεύγει» από τη ζωή ο Αγάθωνας Ιακωβίδης, ο αγαπημένος τραγουδιστής που υπηρέτησε πιστά μέχρι την τελευταία στιγμή το λαϊκό, ρεμπέτικο τραγούδι.

Γνωστός στο κοινό ως Αγάθωνας, με μία διαδρομή στο πάλκο και τη δισκογραφία που ξεκίνησε από τον Λαγκαδά, όταν ακόμα ήταν μικρό παιδί, μέχρι την τελευταία στιγμή, καθιερώθηκε ως γνήσιος λαϊκός ερμηνευτής.

https://youtube.com/watch?v=mJOyRRtrXNo%3Ffeature%3Doembed

Τα τελευταία χρόνια ήταν σταθερά παρών στο μεγάλο πολιτιστικό – πολιτικό γεγονός, στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή», και βρέθηκε δίπλα στο ΚΚΕ σε μεγάλες μάχες, καλώντας τον λαό να στηρίξει το Κόμμα, ενώνοντας τη φωνή του με άλλους καλλιτέχνες.

https://youtube.com/watch?v=Y0MjPdEWDR0%3Ffeature%3Doembed

Ο Αγάθων Ιακωβίδης γεννήθηκε το 1955 στη Θεσσαλονίκη από Μικρασιάτες πρόσφυγες και σε ηλικία περίπου 16 ετών ξεκίνησε να ασχολείται με τη μουσική. Ως αυτοδίδακτος, έπαιζε σχεδόν όλα τα έγχορδα όργανα των ρεμπέτικων τραγουδιών. Το 1977, δημιουργεί το «Ρεμπέτικο Συγκρότημα Θεσσαλονίκης», με το οποίο έκανε συναυλίες, εμφανίστηκε σε νυχτερινά μαγαζιά, ενώ ηχογράφησε και δύο δίσκους.

https://youtube.com/watch?v=7XvkyzXtizs%3Ffeature%3Doembed

1998

Πεθαίνει ο κομμουνιστής ηγέτης της Λ.Δ. Βουλγαρίας Τοντόρ Ζίβκοφ.

Η σκληροτράχηλη και άγονη φύση της περιοχής στο χωριό Πράβετς που γεννήθηκε, είχε δημιουργήσει δύσκολες συνθήκες για τη διαβίωση των κατοίκων, ήταν συνάμα το «ευνοϊκό έδαφος» για τη διάδοση του επαναστατικού σοσιαλισμού, που από πολύ νωρίς βρίσκει οπαδούς ανάμεσα στα εκλεκτότερα μέλη της μικρής κοινωνίας.

Το στρατιωτικοφασιστικό πραξικόπημα της 9ης Ιούνη του 1923 και η βίαιη κατάπνιξή του θα αποτελέσουν τη μαγιά για τον 12χρονο τότε Τοντόρ. Μέσα σε αυτή την κατάσταση και αυτό το περιβάλλον, ο Τοντόρ Ζίβκοφ αρχίζει να διαμορφώνει σιγά – σιγά την επαναστατική συνείδησή του. Η πρώτη του συμμετοχή σε μία σημαντική πολιτικοκοινωνική εκδήλωση είναι η μαθητική απεργία του 1928, όπου πρωτοστάτησε και ανέλαβε την καθοδήγηση και την οργάνωση της διαμαρτυρίας εναντίον της αποβολής πρωτοπόρων μαθητών και φοιτητών των μαρξιστικο-λενινιστικών ομίλων.

Η πράξη του αυτή και η δραστηριοποίησή του επέφερε και τα πρώτα προβλήματα με την Αστυνομία, με αποτέλεσμα το επόμενο εκπαιδευτικό έτος να αντιμετωπίσει προβλήματα διώξεων και σαν τελείωσε τη ΣΤ τάξη ο Ζίβκοφ αναγκάζεται να εγκαταλείψει το γυμνάσιο και να συνεχίσει τη μόρφωσή του στη Μέση Τυπογραφική Σχολή, που λειτουργεί στα πλαίσια του Κρατικού Τυπογραφείου της Σόφιας. Ακόμα από την πρώτη μέρα της φοίτησής του στη Σχολή Τυπογράφων, αρχίζει μόνος του να αναζητεί το φυσικό του περιβάλλον – τους κύκλους των προοδευτικών μαθητών και στα τέλη του 1929 γίνεται μέλος της Κομμουνιστικής Ένωσης της Βουλγαρικής Νεολαίας. Στις 11 Ιούλη 1931 συλλαμβάνεται για πρώτη φορά από την Αστυνομία, όταν οι δυνάμεις ασφαλείας έκαναν επίθεση κατά της συνέλευσης νεαρών εργατών του Εργατικού Κόμματος.

Η ένταξη του Ζίβκοφ στις γραμμές του βουλγαρικού προλεταριάτου είναι σε μία στιγμή ανόδου του επαναστατικού κινήματος, που επέρχεται μετά από το ρήγμα στο μέτωπο της φασιστικής δικτατορίας, γεγονός που οδήγησε και στην αναδιοργάνωση του κόμματος μετά την απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς τον Αύγουστο του 1930. Η άνοδος του εργατικού κινήματος βάζει νέα καθήκοντα στο κόμμα, τη στιγμή που η ταξική πάλη οξύνεται και ένας μετά τον άλλον πέφτουν δολοφονημένοι στους δρόμους της Σόφιας γενναία και πρωτοπόρα στελέχη και μέλη του κόμματος και του νεολαιίστικου κινήματος. Η δράση του τον αναδεικνύει στο πρωτοπόρο κομμάτι της επαναστατημένης νεολαίας και το 1932 γίνεται μέλος του κόμματος. Την περίοδο αυτή, η Νομαρχιακή Επιτροπή του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος αναθέτει στο Ζίβκοφ την καθοδήγηση του Επιχειρησιακού Γραφείου για την οργάνωση και την πραγματοποίηση της καμπάνιας για τη σωτηρία του Γκεόργκι Δημητρόφ και των συντρόφων του, που είχαν συλληφθεί για τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ στο Βερολίνο, έναν εμπρησμό που οργάνωσαν οι ίδιοι οι ναζί.

Δύο μέρες μετά την εισβολή των χιτλερικών ορδών στην ΕΣΣΔ, στις 24 Ιούνη του 1941, το ΠΓ της ΚΕ του ΒΚΚ υιοθετεί τη γραμμή για την οργάνωση και την ανάπτυξη του ένοπλου αγώνα ενάντια στους χιτλερικούς εισβολείς και στους Βούλγαρους υπηρέτες τους. Ο Ζίβκοφ θα βρεθεί και πάλι στην πρώτη γραμμή πάλης και οργάνωσης του αντιφασιστικού και απελευθερωτικού μετώπου. Το 1942 θα αναδειχτεί μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής Σόφιας, με τομέα ευθύνης τις επαρχιακές κομματικές οργανώσεις, ενώ οι αντάρτες της ταξιαρχίας «Τσαβντάρ» βρίσκονται κάτω από την καθοδήγησή του, μία αντάρτικη ταξιαρχία, που η ιστορική αποστολή που της έχει αναθέσει το κόμμα είναι να είναι το πρωτοπόρο κομμάτι του «Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού», που θα ανατρέψει τη φασιστική εξουσία και θα την αντικαταστήσει με τη νέα λαϊκή δημοκρατική εξουσία του Πατριωτικού Μετώπου. Με τη νίκη της επανάστασης το Σεπτέμβρη του 1944, το Γραφείο Επιχειρήσεων μετατρέπεται σε επιτελείο της Λαϊκής Πολιτοφυλακής και στη θέση του αρχηγού η ΚΕ τοποθετεί τον Τοντόρ Ζίβκοφ. Ένα χρόνο μετά, θα γίνει αναπληρωματικό μέλος της και από το 1946 βουλευτής στη Μεγάλη Λαϊκή Βουλή.

Από τις πρώτες μέρες της νίκης της επανάστασης, όλες οι δυνάμεις του ΒΚΚ έχουν ριχτεί στην αποφασιστική πολιτική μάχη για την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας στη χώρα. Ο Ζίβκοφ, που έχει αναδειχτεί άξιο και ανδρωμένο στέλεχος μέσα από τους αγώνες, θα αρχίσει σταδιακά να αναλαμβάνει ηγετικά καθήκοντα, όπως το 1945, πρώτος γραμματέας της Επιτροπής Πόλης της Σόφιας και κατόπιν την ίδια χρονιά πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου της Πόλης της Σόφιας. Το 1950 θα εκλεγεί γραμματέας της ΚΕ του ΒΚΚ ως υπεύθυνος για την ιδεολογική δουλιά και το 1951 μέλος του ΠΓ της ΚΕ του. Από το 1954 θα εκλεγεί Πρώτος Γραμματέας της ΚΕ, μία θέση που θα του την εμπιστευτεί το κόμμα μέχρι το 1981. Ταυτόχρονα, το 1959 θα αναδειχτεί μέλος της Επιτροπής για την Επεξεργασία του Σχεδίου Αναθεώρησης του Συντάγματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, και αργότερα Πρόεδρος, ενώ το 1960 θα τεθεί επικεφαλής της βουλγαρικής αντιπροσωπείας για την 15η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Το 1962 θα εκλεγεί πρωθυπουργός και θα βάλει το θεμέλιο λίθο για την πλατιά οικοδόμηση της ανεπτυγμένης σοσιαλιστικής κοινωνίας, που θα συνοδευτεί με τα νέα στάδια ανάπτυξης της αγροτικής οικονομίας και θα προωθήσει ένα πολυδιάστατο πρόγραμμα για το ανέβασμα του βιοτικού επιπέδου του λαού. Θα διατελέσει πρωθυπουργός ως το ’71, μετά θα εκλεγεί Πρόεδρος του Κρατικού Συμβουλίου, μια θέση που θα έχει ως την ανατροπή του σοσιαλιστικού καθεστώτος, το 1989. Ταυτόχρονα, θα εκλεγεί στο Δωδέκατο Συνέδριο του ΒΚΚ το 1981, Γενικός Γραμματέας της ΚΕ.

Τα επιτεύγματα της βουλγαρικής σοσιαλιστικής κοινωνίας, της οποίας υπήρξε ταυτόχρονα γνήσιος και άξιος γιος, αλλά και καθοδηγητής, δεν μπόρεσαν να τον «υπερασπίσουν», όταν βρέθηκε στη δυσκολότερη στιγμή της κομματικής, αλλά και επαναστατικής του ζωής.

Ο «άνεμος της περεστρόικα» επηρεάζει και το ΒΚΚ και εξαναγκάζει το Ζίβκοφ στις 10 Οκτώβρη του 1989 να υποβάλει την παραίτησή του από το αξίωμα του Γενικού Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος, καθώς και από μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής, που σε συνεδρίαση της ΚΕ γίνεται αποδεκτή, ενώ τον διαδέχεται ο Πέταρ Μλαντένοφ. Στις 17 του Νοέμβρη του ίδιου χρόνου, απαλλάσσεται από τα καθήκοντα του Προέδρου του Συμβουλίου του Κράτους και αντικαθίσταται από τον Πέταρ Μλαντένοφ, σύμφωνα με απόφαση της ενδεκάτης Συνόδου της 9ης Λαϊκής Βουλής. Επίσης, απαλλάσσεται και από τα καθήκοντα του Προέδρου της Επιτροπής Αναθεώρησης και συμπλήρωσης του Συντάγματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Βουλγαρίας. Τον διαδέχεται, και σ’ αυτό το αξίωμα, ο Μλαντένοφ. Δεν έφτανε αυτό και στις 12 του Δεκέμβρη καθαιρείται ακόμα και από μέλος της ΚΕ του Κόμματος.

Από τη στιγμή εκείνη, θα αρχίσουν οι εντατικές προσπάθεια, όχι μόνον της κομματικής και πολιτικής του σπίλωσης, αλλά ακόμα και της φυσικής του εξόντωσης. Στις 18 Γενάρη του 1990, όταν σε όλες τις πρώην ανατολικές χώρες έχει ήδη αρχίσει ο πόλεμος των «μαγισσών», εκδίδεται ένταλμα συλλήψεως εις βάρος του, με την κατηγορία ότι «υποκίνησε εθνικό μίσος και αποδέχτηκε μεγάλα χρηματικά ποσά, που ήταν περιουσία του κράτους» και φυλακίζεται. Λόγω όμως της κακής κατάστασης της υγείας του, δεν υποβάλλεται σε ανακρίσεις και τελικά στις 12 Ιούλη του 1990, το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας αποφάσισε να τον θέσει σε κατ’ οίκον περιορισμό.

Το αποκορύφωμα της μισαλλοδοξίας των διωκτών του έρχεται στις 20 του Νοέμβρη του ίδιου έτους, όταν κατηγορείται επισήμως για υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος και κατάχρηση εξουσίας και στις 25 Φλεβάρη του 1991, αρχίζει η δίκη του στη Σόφια. Είναι ο πρώτος πρώην ηγέτης, από τις πρώην ευρωπαϊκές Λαϊκές Δημοκρατίες, που δικάζεται και η κατηγορία που του έχει απαγγελθεί είναι η κατάχρηση δημοσίου χρήματος προς ίδιον όφελος. Επίσης κατηγορείται για διακρίσεις εναντίον της τουρκικής μειονότητας, για τη δημιουργία σοβιετικού τύπου στρατοπέδων εργασίας και, τέλος, για την καταστροφή της εθνικής οικονομίας.

Οι διώκτες του, «διψασμένοι», δε σταματούν σε τίποτα και συνεχίζουν σωρηδόν να απαγγέλλουν κατηγορίες, όπως της παράνομης οικονομικής ενίσχυσης τρομοκρατικών οργανώσεων του Τρίτου Κόσμου. Στις 4 Σεπτέμβρη του 1992, «καταδικάζεται» σε εφτά χρόνια κάθειρξης για κατάχρηση εξουσίας και υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος, ενώ αντιμετωπίζει νέα ποινή κάθειρξης έως και 30 ετών, με την κατηγορία της κατάχρησης 22,5 εκατ. δολαρίων για τη χρηματοδότηση ξένων κομμουνιστικών κομμάτων! Ασκεί έφεση και περιμένει την εκδίκασή της. Το 1994 απορρίπτεται η έφεσή του και καλείται να εκτίσει την εφταετή του κάθειρξη και να καταβάλει το ποσό των 800 χιλιάδων δολαρίων, που κατηγορείται ότι υπεξαίρεσε από το βουλγαρικό δημόσιο!!!

Σε μία απόδειξη του θάρρους του και της πίστης του στις ιδέες του, στις 27 του Γενάρη του 1994, ανακοινώνει ότι θα εκτίσει την ποινή του, χωρίς να δεχτεί χάρη για να «προστατεύσει την αξιοπρέπεια του θεσμού του αρχηγού κράτους, εφόσον το Σύνταγμα και οι νόμοι παραβιάζονται στη Βουλγαρία». Η δικαίωσή του θα έρθει το 1996, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο τον απαλλάσσει με απόφασή του από την ποινή κάθειρξης και το 1997 αφήνεται ελεύθερος, μετά την άρση της δικαστικής απόφασης για κατ’ οίκον περιορισμό που του είχε επιβληθεί το 1990. Όμως, η κλονισμένη υγεία του έχει ήδη επιδεινωθεί και η πενιχρή σύνταξη, ύψους 5 δολ. που θα του χορηγηθεί, δε φτάνει για να καλύψει ούτε τις ελάχιστες από τις ιατρικές απαιτήσεις που απαιτούσε η θεραπεία! Σ’ αυτό το διάστημα τον επισκέφτηκε και ο επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ Χαρίλαος Φλωράκης. Η κλονισμένη υγεία του Ζίβκοφ δεν τον εμπόδισε να «τυραννήσει» το Χαρίλαο Φλωράκη με αλλεπάλληλες ερωτήσεις για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας, αλλά και τις εσωτερικές εξελίξεις. Ενώ και οι δύο εξέφρασαν την ανησυχία τους για την έκρυθμη και επικίνδυνη κατάσταση στα Βαλκάνια.

Πάνω από μισό αιώνα, το όνομα του Τοντόρ Ζίβκοφ ήταν συνυφασμένο με τους ηρωικούς αγώνες και το δημιουργικό έργο του ΒΚΚ. Μαθητής των μορφών του βουλγαρικού και παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος, του Ντιμίτερ Μπλαγκόεφ και του Γκεόργκι Δημητρόφ, συνέχισε το επαναστατικό τους έργο μέσα σε ποιοτικά διαφορετικές συνθήκες, κέρδισε την εκτίμηση και την αναγνώριση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, αλλά και του παγκόσμιου κινήματος για την ειρήνη και το σοσιαλισμό. Είναι αναμφισβήτητη η αξία του και η σφραγίδα που έβαλε στη σύγχρονη ιστορία της Βουλγαρίας και στην πορεία του σοσιαλισμού, αλλά και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

2000

Πεθαίνει ο Βρετανός ηθοποιός Άλεκ Γκίνες (Alec Guinness), βραβευμένος με Όσκαρ, Χρυσή Σφαίρα, BAFTA και Τόνυ, κατά την πολυετή καριέρα του.

Μερικοί από τους διασημότερους ρόλους του ήταν στις ταινίες “Η συμμορία των πέντε” (1955), “Η Γέφυρα του Ποταμού Κβάι” (1957), “Ο Λώρενς της Αραβίας” (1962) και στην πρώτη τριλογία του “Πολέμου των Άστρων” (1978-83).

2020

“Φεύγει» από τη ζωή ο Αγάθωνας Ιακωβίδης, ο αγαπημένος τραγουδιστής που υπηρέτησε πιστά μέχρι την τελευταία στιγμή το λαϊκό, ρεμπέτικο τραγούδι.

Γνωστός στο κοινό ως Αγάθωνας, με μία διαδρομή στο πάλκο και τη δισκογραφία που ξεκίνησε από τον Λαγκαδά, όταν ακόμα ήταν μικρό παιδί, μέχρι την τελευταία στιγμή, καθιερώθηκε ως γνήσιος λαϊκός ερμηνευτής.

https://youtube.com/watch?v=mJOyRRtrXNo%3Ffeature%3Doembed

Τα τελευταία χρόνια ήταν σταθερά παρών στο μεγάλο πολιτιστικό – πολιτικό γεγονός, στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή», και βρέθηκε δίπλα στο ΚΚΕ σε μεγάλες μάχες, καλώντας τον λαό να στηρίξει το Κόμμα, ενώνοντας τη φωνή του με άλλους καλλιτέχνες.

https://youtube.com/watch?v=Y0MjPdEWDR0%3Ffeature%3Doembed

Ο Αγάθων Ιακωβίδης γεννήθηκε το 1955 στη Θεσσαλονίκη από Μικρασιάτες πρόσφυγες και σε ηλικία περίπου 16 ετών ξεκίνησε να ασχολείται με τη μουσική. Ως αυτοδίδακτος, έπαιζε σχεδόν όλα τα έγχορδα όργανα των ρεμπέτικων τραγουδιών. Το 1977, δημιουργεί το «Ρεμπέτικο Συγκρότημα Θεσσαλονίκης», με το οποίο έκανε συναυλίες, εμφανίστηκε σε νυχτερινά μαγαζιά, ενώ ηχογράφησε και δύο δίσκους.

https://youtube.com/watch?v=7XvkyzXtizs%3Ffeature%3Doembed

Μοιράσου το…1865

Πεθαίνει ο Φαναριώτης και μέλος της Φιλικής Εταιρίας Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, πρόεδρος της επαναστατικής κυβέρνησης (Εκτελεστικό) το 1822 – 1823 και τέσσερις φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας.

1881

Γεννιέται ο Βρετανός (Σκοτσέζος) βιολόγος Αλεξάντερ Φλέμινγκ (Alexander Fleming). Ανακάλυψε την πενικιλίνη, ένα από τα σπουδαιότερα αντιβιοτικά φάρμακα. Η πενικιλίνη καταπολεμά μολύνσεις που προκαλούν πολλά είδη μικροβίων και βακτηριδίων, των οποίων αναστέλλει την ανάπτυξη, χωρίς να προκαλεί βλάβη στον ανθρώπινο οργανισμό. Η θεραπευτική αγωγή με πενικιλίνη έσωσε στο παρελθόν εκατομμύρια ζωές.

Ο Φλέμινγκ ανακάλυψε τις ιδιότητες του φαρμάκου αυτού τυχαία. Κατά τη διάρκεια βακτηριολογικών ερευνών που πραγματοποιούσε στο εργαστήριό του, παρασκεύασε – από ένα άγνωστο μέχρι τότε είδος μούχλας – την πενικιλίνη. Για την ανακάλυψή του ο Φλέμινγκ μοιράστηκε το Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής με τον Χάουαρντ Φλόρι και τον Ερνστ Τσέιν, τους γιατρούς που ανακάλυψαν τον τρόπο να παράγουν πενικιλίνη σε μεγάλες ποσότητες.

Το 1952 ο Φλέμινγκ επισκέφθηκε την Ελλάδα και τον Απρίλη του επόμενου χρόνου παντρεύτηκε με την Ελληνίδα βοηθό του Αμαλία Κατσούρη. Η Αμαλία Φλέμινγκ υπήρξε δραστήριο στέλεχος του αντιδικτατορικού κινήματος κατά τη διάρκεια της χούντας των συνταγματαρχών.

1938

Πεθαίνει ο Σοβιετικός σκηνοθέτης Κονσταντίν Στανισλάφσκι, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ρεύματος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού (Καλλιτέχνης του Λαού της ΕΣΣΔ 1936, Παράσημο «Λένιν» 1937, κ.ά.).

Ήταν αυτός που ανέδειξε τα έργα του Τσέχοφ. Παρά τη διαφωνία του Τσέχοφ για το γεγονός ότι ο Στανισλάφσκι διάβαζε τα έργα του ως δράματα, ενώ ο ίδιος τα χαρακτήριζε «κωμωδίες», τελικά ο μεγάλος σκηνοθέτης ήταν αυτός που ανέδειξε και απέδειξε την αξία της τσεχοφικής δραματουργίας.

1942

Ξεκινά η εκστρατεία των Αμερικανών στη νησιωτική περιοχή του Γκουανταλκανάλ στον Ειρηνικό.

Πρόκειται για την πρώτη τέτοιας έκτασης επιθετική ενέργεια των ΗΠΑ κατά της Ιαπωνικής αυτοκρατορίας, που θα λήξει 6 μήνες και 2 μέρες αργότερα με νίκη των Αμερικανών.

1948

Γεννιέται ο τραγουδοποιός Αντώνης Βαρδής.

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπιζε σε νεαρή ηλικία τον ανάγκασαν να εργαστεί σε διάφορες δουλειές. Σε ψιλικατζίδικο, χρωματοπωλείο, βενζινάδικο, σε οικοδομή σαν βοηθός υδραυλικού, αλλά και ως ναυτικός. Το τραγούδι τελικά τον κέρδισε και μόλις σε ηλικία 17 ετών, στα τέλη του 1965 δημιούργησε μαζί με μια παρέα φίλων το συγκρότημα «Vikings».

https://youtube.com/watch?v=2H-PgeOePqY%3Ffeature%3Doembed

Τραγούδια του συγκροτήματος που αγαπήθηκαν πολύ ήταν το «Francoise», σε σύνθεση του Αντώνη Στεφανίδη και το «Catherine» σε σύνθεση του Αντώνη Βαρδή. Αργότερα δουλεύει στην Πλάκα σαν μουσικός σε διάφορες μπουάτ, δίπλα σε καταξιωμένους συναδέλφους, συνθέτες και τραγουδιστές. Όπως τον Χρήστο Νικολόπουλο, τον Δήμο Μούτση, την Χαρούλα Αλεξίου, τον Γιώργο Νταλάρα, τον Γιάννη Πάριο, τον Μανώλη Μητσιά, την Δήμητρα Γαλάνη, την Βίκυ Μοσχολιού, τον Αντώνη Καλογιάννη, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου κ.ά. Παράλληλα, εκείνη τη δεκαετία, γράφει τραγούδια που δειλά – δειλά παρουσιάζει σε συναδέλφους.

https://youtube.com/watch?v=qSD_8JU3T70%3Ffeature%3Doembed

Το 1973 παίρνει μέρος σ’ ένα διαγωνισμό που είχαν προκηρύξει μια δισκογραφική εταιρεία και ένα μεγάλο περιοδικό ποικίλης ύλης και έψαχναν για νέο αίμα στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού. Στέλνει ένα τραγούδι του και παίρνει το δεύτερο βραβείο. Το ερμηνεύει ο Γιώργος Νταλάρας. Το 1978 αρχίζει να φαίνεται συχνότερα το όνομά του σε δίσκους και συνεργάζεται, σαν συνθέτης πλέον, με επώνυμους αλλά και με νέους καλλιτέχνες. Στην τελευταία του δουλειά «Στην Ελλάς του 2000» σημαντική είναι η συνεργασία του με τον Στέλιο Καζαντζίδη, τους Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα και τη Γλυκερία.

https://youtube.com/watch?v=m2ViRsD40AI%3Ffeature%3Doembed

1938

Πεθαίνει ο Σοβιετικός σκηνοθέτης Κονσταντίν Στανισλάφσκι, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ρεύματος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού (Καλλιτέχνης του Λαού της ΕΣΣΔ 1936, Παράσημο «Λένιν» 1937, κ.ά.).

Ήταν αυτός που ανέδειξε τα έργα του Τσέχοφ. Παρά τη διαφωνία του Τσέχοφ για το γεγονός ότι ο Στανισλάφσκι διάβαζε τα έργα του ως δράματα, ενώ ο ίδιος τα χαρακτήριζε «κωμωδίες», τελικά ο μεγάλος σκηνοθέτης ήταν αυτός που ανέδειξε και απέδειξε την αξία της τσεχοφικής δραματουργίας.

1942

Ξεκινά η εκστρατεία των Αμερικανών στη νησιωτική περιοχή του Γκουανταλκανάλ στον Ειρηνικό.

Πρόκειται για την πρώτη τέτοιας έκτασης επιθετική ενέργεια των ΗΠΑ κατά της Ιαπωνικής αυτοκρατορίας, που θα λήξει 6 μήνες και 2 μέρες αργότερα με νίκη των Αμερικανών.

1948

Γεννιέται ο τραγουδοποιός Αντώνης Βαρδής.

Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπιζε σε νεαρή ηλικία τον ανάγκασαν να εργαστεί σε διάφορες δουλειές. Σε ψιλικατζίδικο, χρωματοπωλείο, βενζινάδικο, σε οικοδομή σαν βοηθός υδραυλικού, αλλά και ως ναυτικός. Το τραγούδι τελικά τον κέρδισε και μόλις σε ηλικία 17 ετών, στα τέλη του 1965 δημιούργησε μαζί με μια παρέα φίλων το συγκρότημα «Vikings».

https://youtube.com/watch?v=2H-PgeOePqY%3Ffeature%3Doembed

Τραγούδια του συγκροτήματος που αγαπήθηκαν πολύ ήταν το «Francoise», σε σύνθεση του Αντώνη Στεφανίδη και το «Catherine» σε σύνθεση του Αντώνη Βαρδή. Αργότερα δουλεύει στην Πλάκα σαν μουσικός σε διάφορες μπουάτ, δίπλα σε καταξιωμένους συναδέλφους, συνθέτες και τραγουδιστές. Όπως τον Χρήστο Νικολόπουλο, τον Δήμο Μούτση, την Χαρούλα Αλεξίου, τον Γιώργο Νταλάρα, τον Γιάννη Πάριο, τον Μανώλη Μητσιά, την Δήμητρα Γαλάνη, την Βίκυ Μοσχολιού, τον Αντώνη Καλογιάννη, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου κ.ά. Παράλληλα, εκείνη τη δεκαετία, γράφει τραγούδια που δειλά – δειλά παρουσιάζει σε συναδέλφους.

https://youtube.com/watch?v=qSD_8JU3T70%3Ffeature%3Doembed

Το 1973 παίρνει μέρος σ’ ένα διαγωνισμό που είχαν προκηρύξει μια δισκογραφική εταιρεία και ένα μεγάλο περιοδικό ποικίλης ύλης και έψαχναν για νέο αίμα στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού. Στέλνει ένα τραγούδι του και παίρνει το δεύτερο βραβείο. Το ερμηνεύει ο Γιώργος Νταλάρας. Το 1978 αρχίζει να φαίνεται συχνότερα το όνομά του σε δίσκους και συνεργάζεται, σαν συνθέτης πλέον, με επώνυμους αλλά και με νέους καλλιτέχνες. Στην τελευταία του δουλειά «Στην Ελλάς του 2000» σημαντική είναι η συνεργασία του με τον Στέλιο Καζαντζίδη, τους Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα και τη Γλυκερία.

https://youtube.com/watch?v=m2ViRsD40AI%3Ffeature%3Doembed

Ετικέτες: Σαν Σήμερα

Ετικέτες: Σαν Σήμερα

Πηγή : ALT.GR

Δημήτρης Γληνός, ο πνευματικός μας ταγός

22 Αυγούστου 2020 | 22:00

Συμπληρώνονται φέτος –σήμερα, 138 χρόνια από τη γέννησή του και 77 χρόνια από το θάνατό του. Και ο Δημήτρης Γληνός αποτελεί μια «πικρή επικαιρότητα», που συστοιχεί σε μια γενικότερη πραγματικότητα που διαγράφεται χρόνια τώρα στην Ευρώπη και στον κόσμο ολόκληρο, με κορύφωση της ιμπεριαλιστικής εξόρμησης και ξαναγράψιμο της ιστορίας από το αστικό κράτος. Μαζί με το μεγάλο δάσκαλο χάθηκαν πολλά εκατομμύρια ζωές θέτοντας σε δοκιμασία τον αυταρχισμό και την καταπίεση της ταξικής εκμετάλλευσης δείχνοντας –μεταξύ άλλων πως ούτε ο φασισμός είναι ανίκητος ούτε η ταξική εκμετάλλευση είναι αμετάκλητη πραγματικότητα. Δοκιμάστηκε όμως και η δύναμη της ανθρώπινης κοινωνίας, η αντοχή της συνείδησης και η βαθιά επιθυμία και έφεση για τη λευτεριά και τη δικαιοσύνη και για ένα κόσμο καλύτερο και ευτυχισμένο, που δεν ήταν και δεν είναι άλλος από το σοσιαλισμό-κομμουνισμό.

Όπως χαρακτηριστικά τόνιζε ο ίδιος «κυλούσε το λίθο του Σίσυφου». Η αστική τάξη στραγγαλίζει το πνεύμα και πνίγει την προσωπικότητα. Όμως αυτός ο ανώτερος άνθρωπος σε προχωρημένη ηλικία είχε τη δύναμη και το ηθικό σθένος να κόψει κάθε δεσμό με την αστική τάξη και να περάσει με το μέρος του ελληνικού λαού.

Η Ρόζα Ιμβριώτη σ’ ένα προλογικό γραφτό της πάνω σε άρθρα του Δ. Γληνού, που έγραψε το 1942-1943 και τα οποία αναδημοσιεύτηκαν το 1976, έγραφε, ανάμεσα στ’ άλλα. «… Η τοτινή νεολαία 1917-1920 ακολουθήσαμε τούτο τον άνθρωπο από ζωντανό ένστιχτο και λογική συνέπεια, σαν “οδηγητή” σ’ ένα καλύτερο κόσμο. Του είμαστε πιστοί, επειδή δε γινόταν για μας αλλιώτικα. Γιατί τούτη η εμπιστοσύνη ήταν της ίδιας μας της ύπαρξης η επιβεβαίωση. Αυτός ο άνθρωπος γνώριζε την τέχνη του κι έβαζε τα θεμέλια – είμαστε βέβαιοι – για το υψηλό οικοδόμημα κάθε μελλοντικής αξίας. Θαυμάζαμε τη ζωή του, που ήταν μια καθημερινή παλικαρίσια αυτοβεβαίωση, μια εκπόρθηση κάθε εναντιότητας. Αυτή η καταπληκτική μορφή του – προσθέτει η Ρ. Ιμβριώτη – στεκόταν μπροστά στα μάτια της τοτινής νεολαίας σαν η κατεξοχήν εθνεγερτική φυσιογνωμία στις πρώτες δεκαετίες του αιώνα. Ασκούσε στους νέους γύρω του μιαν ανείπωτη γοητεία. Και μαζί μιαν ανάταση ηθική. Κι αλήθεια, όποιος πλησίασε το Γληνό έπρεπε να γδυθεί της αμαρτίας το ντύμα. Η αλήθεια πρέπει να είναι κανόνας της ζωής μας. Οι νεαροί οπαδοί του εμπνεόμαστε όχι τόσο από τη βαθιά του εμπιστοσύνη, όσο από το παράδειγμά του και την ηθική ειδή του. Την ειδή, που σ’ όλη τη ζωή κατόπιν η παρουσία της στάθηκε ο χρυσός κανόνας της ζωής μας…».

Στις δύσκολες ώρες, που περνούσε προσθέτει στη θυμητική καταγραφή της η Ρόζα, δεν ήταν μόνο η επιστημοσύνη, που τον έστηνε ακλόνητο βράχο, τον οδηγούσε το χρέος να κρατεί τη συνείδηση άγρυπνη. Τον στύλωνε και τον φτέρωνε η χαρά του αγώνα για δικαιοσύνη και ελευθερία. Σε κάθε διωγμό, σε κάθε προπηλακισμό, σε κάθε κατασπίλωση δυνάμωνε η πεποίθησή του ότι οι αγώνες δεν πάνε χαμένοι. Και πώς τελικά θα νικήσει η αλήθεια.

Στο νοσοκομείο «Ελπίς» όπου ο Γληνός ήταν περιορισμένος στο θάλαμο των μελλοθανάτων, είχε πει στη Ρόζα επιγραμματικά:

«Ο αγώνας είναι χαρά, ο θάνατος ακόμα για τέτοιον αγώνα είναι μεθύσι και χαρά».
Οδηγητική αρχή ήταν τούτο: Μόνο άμα λυτρώσουμε και δραστηριοποιήσουμε όλες τις δημιουργικές δυνάμεις μπορεί η κοινωνία, με ανάλογη οργάνωση της εξωτερικής υφής και με μέσο την απελευθερωμένη παραγωγική δύναμη να διατηρηθεί και να εξυψωθεί.

Η ανακοίνωση του ΠΓ του ΚΚΕ (το 1943 –για το θανατό του) ανάμεσα στα άλλα υπογράμμιζε:
«Ο Γληνός είναι ολοκληρωμένος άνθρωπος. Είναι κομμουνιστής. Μέσα στο Κόμμα ο Γληνός νιώθει άνετα, αβίαστα τον εαυτό του. Η πλούσια φυσιογνωμία του βρίσκεται στο κατάλληλο έδαφος ανάδειξης και ακτινοβολίας γόνιμης. Η πλουτοκρατική ολιγαρχία εκδικητική και φωτοσβεστική τον στέλνει αλυσοδεμένο από κάτεργο σε κάτεργο. Μα ο Γληνός και στα κάτεργα και όξω από τα κάτεργα δουλεύει ακούραστα και με χαρά. Δουλεύει για την Οργάνωση της Νεολαίας, την ΕΠΟΝ. Γράφει άρθρα στο “Ριζοσπάστη” αναλύει από την ΚΟΜΕΠ τα προβλήματα του Κόμματος. Γράφει, επίσης διαφωτιστικά φυλλάδια ενάντια στους εχθρούς του λαού…» (βλ και παρακάτω)

Μυήθηκε στη σοσιαλιστική φιλοσοφία

Μέσα στην αμφισβήτηση των αξιών της αστικής εκμετάλλευσης, ο Γληνός τοποθετήθηκε και τοποθετήθηκε τίμια και χωρίς ιδιοτέλεια και σκοπιμότητες. Προερχόταν από τα αστικά στρώματα του Μικρασιατικού Ελληνισμού, μορφωμένος με την ανθρωπιστική παιδεία της εποχής του και γαλουχημένος με γνήσια πατριωτική συνείδηση. Σπούδασε στην Αθήνα Φιλολογία και στη Γερμανία Φιλοσοφία και Ψυχολογία. Στη Γερμανία που ήταν τότε ο χώρος όπου έσφυζε η σοσιαλιστική ιδεολογία, μυήθηκε στη σοσιαλιστική φιλοσοφία και δραστηριοποιήθηκε στους σοσιαλιστικούς φοιτητικούς κύκλους.

Γυρίζοντας στην Ελλάδα ο Βενιζέλος του εμπιστεύτηκε την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση της πολιτικής του προσπάθειας, που όμως είναι και αυτή μια από τις επαναστάσεις που δεν έγιναν τελικά. Ολα τα εκπαιδευτικά νομοσχέδια του 1911 – 1913 είναι έργο της εκπαιδευτικής σοφίας του Γληνού. Απ’ αυτά ένα ελάχιστο μέρος ψηφίστηκε (το πρώτο, το νομοσχέδιο για τη Διοίκηση της Εκπαίδευσης και το δεύτερο για το ανώτατο εκπαιδευτικό συμβούλιο, όπου τοποθέτησε η κυβέρνηση φίλους της, ενώ τα άλλα εγκαταλείφθηκαν) και η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση ουσιαστικά ανεστάλη.

Μετά το κίνημα της Θεσσαλονίκης, το 1916 διορίζεται Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Παιδείας, θέση από την οποία προσπάθησε μέσα από αφάνταστες δυσκολίες να πραγματοποιήσει ό,τι μπορούσε από το όραμά του. Η δικτατορία του Πάγκαλου του αφήρεσε και την όποια τελευταία αμφιβολία και αν του είχε μείνει, για τη δυνατότητα να εφαρμοστεί κάποια στοιχειώδης εκπαιδευτική μεταρρύθμιση από πάνω και μάλιστα από τους αστικούς κύκλους της χώρας. Γι’ αυτό μεταφέρει τη δραστηριότητά του στους κόλπους της εκπαιδευτικής κοινότητας, μέσα στον Εκπαιδευτικό Ομιλο (ΕΟ).

Το 1926 είναι η κρίσιμη στιγμή που σημαδεύεται με τη διάσπαση του ΕΟ και τη διακήρυξη για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Στη συνέχεια περνάει στον πολιτικό αγώνα, εκλέγεται βουλευτής του Λαϊκού μετώπου, προσχωρεί στο ΚΚΕ, όπου αναδεικνύεται ανώτατο στέλεχός του και φτάνει να γίνει μέλος του ΠΓ του ΚΚΕ.

ΚΚΕ: Ολοκληρώστε το έργο του

Οι διωγμοί, οι φυλακίσεις, οι εξορίες είναι η απάντηση του αστικού κράτους στον αρνητή της αστικής τάξης. Ο Γληνός περνάει στην ιστορία στις 26 του Δεκέμβρη του 1943 και το ΠΓ του ΚΚΕ την ίδια μέρα, μέσα στη βαριά παρανομία της φασιστικής κατοχής δημοσιεύει την ανακοίνωση:

«Το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ με βαθύτατη θλίψη αναγγέλλει στον ελληνικό λαό ότι… πέθανε στις 26 του Δεκέμβρη 1943 ο εκλεκτός εκπρόσωπος της ελληνικής διανόησης Δημήτρης Γληνός, μέλος της ΚΕ και της Γραμματείας του ΠΓ της. Με το θάνατο του Δ. Γληνού ο ελληνικός λαός χάνει έναν από τους πιο θαρραλέους μαχητές του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, χτίστη του νεοελληνικού πολιτισμού του και τα Ελληνικά Γράμματα, η επιστήμη και η διανόηση τον πιο πρωτοπόρο αντιπρόσωπό τους, το κόμμα μας έναν από τους πιο αγαπημένους του ηγέτες… (και καταλήγει η ανακοίνωση)… Εμπνευσμένοι από το υπέροχο παράδειγμα του κορυφαίου μαχητή – διανοητή της Ελλάδας πυκνώστε κατά εκατοντάδες και χιλιάδες τις γραμμές του ΕΑΜ. Ολοκληρώστε το έργο του Γληνού … Αιώνια δόξα και τιμή στο φωτεινό πρόμαχο της ελληνικής λευτεριάς και αναγέννησης“.

Κέρδισε και κράτησε την πρωτοπορία

Αυτή είναι εντελώς σχηματικά η πορεία του Γληνού «Από το Μιστριώτη στο Λένιν» (σύμφωνα με το στίγμα της ιδεολογικής του εξέλιξης που ο ίδιος σηματοδότησε). Ομως ο Γληνός είναι κάτι πολύ, πιο πολύ από μια τυπική περίπτωση ενός αστού που πέρασε στην επανάσταση. Είναι η συνείδηση που κέρδισε και κράτησε την πρωτοπορία και την πρωτοβουλία στο λαϊκό κίνημα.

Χωρίς μεγαλοστομίες ο Δ. Γληνός ήταν εμπνευστής, οργανωτής και αρχηγός στην πρώτη γραμμή της μάχης για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση 1911 – 1913. Μέσα από το χάος που μας άφησε η εκπαιδευτική πολιτική των Βαυαρών, πίστεψε στον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό που υποσχόταν η παρουσία του Βενιζέλου και ζήτησε να αναπτύξει μια πλούσια εκπαίδευση για κάθε κοινωνικό στρώμα.

Μια 15ετία ολόκληρη και από διάφορες θέσεις, μέσα από τις περιπέτειες των αντιπαραθέσεων αστικο – κοτσαμπασήδικων κύκλων που βασάνιζαν τη χώρα, και τις απροσχημάτιστες επεμβάσεις των ξένων δυνάμεων, θα φτάσει στην εδραία πια πεποίθηση πως η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δε θα γίνει από τα πάνω, αλλά μέσα από το ίδιο το λαϊκό κίνημα και τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Μπροστά του υπάρχει το μεγάλο κατόρθωμα της καινούριας χώρας των εργατών και των αγροτών, της ΕΣΣΔ με το μεγάλο εκπαιδευτικό άλμα να βγάλει 200 εκατομμύρια λαού από την αγραμματοσύνη και την αμάθεια και να ανατρέψει τη σχέση του 90% των αγραμμάτων σε 99% εγγράμματου και εκπαιδευμένου λαού, να προβάλει το λαϊκό πολιτισμό και την κουλτούρα των λαών της πρώην τσαρικής Ρωσίας και να δημιουργήσει μια καινούρια σοσιαλιστική κουλτούρα.

Ηγέτης του κοινωνικού δημοτικισμού

Αυτό το όραμα είναι εκείνο που οδήγησε τα βήματα του Γληνού από δω και πέρα. Γι’ αυτό και από το 1925 και έπειτα, έξω από τον κρατικό μηχανισμό, στήνει το επιτελείο του στον ΕΟ, στο περιοδικό «Αναγέννηση» (1926), και στην «Ανώτερη γυναικεία σχολή» (1921) και γύρω του συσπειρώνεται η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών του ΕΟ. Ξεπερνώντας τον εκπαιδευτικό δημοτικισμό, γίνεται ο ηγέτης του κοινωνικού δημοτικισμού. Τότε είναι που και οι εκπαιδευτικές ιδέες του Γληνού από την αντίληψη για την ανάπτυξη πλούσιας εκπαίδευσης για κάθε κοινωνική τάξη, περνάνε στην αντίληψη για ενιαία παιδεία για όλο τον ελληνικό λαό και όχι 6χρονο υποχρεωτικό δημοτικό, αλλά 12χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, για όλα τα παιδιά του ελληνικού λαού και επαγγελματικό προσανατολισμό και επαγγελματική εκπαίδευση. Αυτοί που ανακαλύπτουν, τόσο όψιμα τις τέτοιες προοπτικές της εκπαίδευσής μας, ανακαλύπτουν την Αμερική μετά τον Κολόμβο για δεύτερη φορά. Και οι ανακαλύψεις τους αυτές είναι πονηρές και υπηρετούν εξωεκπαιδευτικούς σκοπούς και αποτελούν αντιανθρωπιστικές αμπελοφιλοσοφίες. Ανάπτυξη της Ανώτατης εκπαίδευσης, πλούσια εκπαίδευση και μετεκπαίδευση των εκπαιδευτικών. Ο Γληνός δεν είχε πρόβλημα ούτε για τη δωρεάν παιδεία. Η χώρα του σοσιαλισμού και το ΚΚΕ με όλα τα σώματά του είχε δείξει τη λύση μιας πλούσιας λαϊκής εκπαίδευσης και παιδείας.

Το κείμενο της διακήρυξης του ΕΟ του 1926, το πρόγραμμα για την Παιδεία της ΠΕΕΑ (Σχέδιο του ΕΑΜ – ΕΠΟΝ, που εισηγήθηκε ο Π. Κόκκαλης στο Εθνικό Συμβούλιο στις Κορυσχάδες 1944) μαζί με το μανιφέστο «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ» (1942), είναι προϊόντα της σκέψης και της πένας του Γληνού. Και μόνο αυτά θα αρκούσαν να του κατακυρώσουν την πρώτη θέση.

Ζωή γεμάτη μελέτες

Ο Δ. Γληνός όμως δεν είναι απλά ένας αγκιτάτορας, αλλά ηγέτης με βαθιά φιλοσοφική και επιστημονική γνώση και κρυστάλλινη ενατένιση της ζωής. Η ζωή του όλη είναι γεμάτη από μελέτες που αποτελούν ανατομικές αναλύσεις με υλιστική διαλεκτική μεθοδολογία.

Απλά τίτλοι: Δημιουργικός ιστορισμός (1920), Γυναικείος ανθρωπισμός (1921), Παιδεία και πολιτική (1921), Το βασικό πρόβλημα της παιδείας, η κρίση του Δημοτικισμού (1922), Δημοτικισμός – Αντίδραση – Παιδεία (1927), Πολιτική ζωή και πολιτικά κόμματα (1928), Τα ιδανικά της παιδείας και ο Γεώργιος Παπανδρέου (1931), Η σοσιαλιστική επανάσταση στον πολιτισμό (1932), Οι πνευματικές μορφές της αντίδρασης (1932- 1933), Ο φασιστικός ιδεαλισμός στην Ελλάδα (1933), Για το σταφιδικό ζήτημα(1935 – 1936), Η τριλογία του πολέμου (1938), μια τεκμηριωμένη και εμπεριστατωμένη ανάλυση της διεθνούς κατάστασης στις παραμονές του παγκοσμίου πολέμου 1939 – 1945, Η εισαγωγή στο Σοφιστή (1940), μια μοναδική μελέτη για το πρόβλημα των ανθρωπιστικών Γραμμάτων στην Ελλάδα, που φωτίζει και τροφοδοτεί θετικά ή αρνητικά το πρόβλημα των κλασικών σπουδών.
Η συγκέντρωση και η επεξεργασία των διαλέξεων και των σκορπισμένων σε περιοδικά και εφημερίδες άρθρων κτλ. κάνουν ευρύτατο το φάσμα της παρουσίας του Γληνού στην κοινωνική ζωή της χώρας μας, στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα.

Ο δάσκαλος

Αλλά και η προσωπική γοητεία που ασκούσε στη διδασκαλία του ήταν κάτι το εξαιρετικό, σωστή μυσταγωγία. Η φήμη του απλώνεται, οι προοδευτικές του ιδέες αρχίζουν να επιβάλλονται, δημιουργεί σχολή και προετοιμάζει τους συνεργάτες του. Στο Διδασκαλείο της Μ. Ε., στην Ανώτερη γυναικεία σχολή, στα μαθήματα που οργανώνει στους τόπους της εξορίας και τις φυλακές είναι ο δάσκαλος που ξέρει να απλώνει έτσι απλά και κατανοητά τα προβλήματα που αναλύει ώστε οι μαθητές του να γοητεύονται.

Μια πρόχειρη διερεύνηση μετά την πτώση της χούντας μέσα στον εκπαιδευτικό κόσμο και τους φοιτητές, σχετικά με την προσωπικότητα του Γληνού και την παρουσία του στην εκπαίδευση, ήταν απογοητευτική. Μπορεί να είχαν ακούσει κάτι για τη Ρόζα, όπως την ήξεραν, την Ιμβριώτη, για τον Παπαμαύρο ή τον Κώστα Σωτηρίου. Ο Γληνός όμως ήταν ο μεγάλος άγνωστος και για τη μεγάλη πλειοψηφία των νεότερων εκπαιδευτικών και φυσικά για τους μαθητές και τη νεολαία.

Τη θύμηση του Γληνού τη συντήρησε η γενιά του 1920 – 1945 και των ανθρώπων της αντίστασης. Μέσα στη μετεμφυλιοπολεμική περίοδο, όταν αρχίζει σιγά σιγά να κατακάθεται ο κουρνιαχτός, χωρίς φυσικά να καθαρίζει και η ατμόσφαιρα, άρχισε να αχνοφαίνεται και η προσωπικότητα του Γληνού κάπως ακαθόριστη μέσα στη σκόνη της μισαλλοδοξίας και του φανατισμού. Η μελέτη όμως της πρόσφατης ιστορίας μας, η ανάδειξη των εκπαιδευτικών προβλημάτων σε προβλήματα πρώτης προτεραιότητας για τη χώρα μας και το λαϊκό κίνημα, έκαμε ώστε να αναδυθεί στην επικαιρότητα η προσωπικότητα του πραγματικού μεγάλου δασκάλου.|> Βλ & «Θέματα Παιδείας» τεύχος 15-16 «μνήμη Δημήτρη Γληνού» – Παιδαγωγικά και πολιτικοκοινωνικά άρθρα του Γληνού στην ημερήσιο και περιοδικό τύπο (1931-1936), Θ.Π. Εισαγωγικό σημείωμα – Μνήμη Δ.Γληνού 60 χρόνια από το θάνατό του (Μ.Π.Ν.) «Κοντά στο δάσκαλο» (ευρύ απόσπασμα από άρθρο στη μνήμη του Δ.Γληνού) – παιδαγωγικά άρθρα, πολιτικοκοινωνικά άρθρα, χρονικά της φυλακής και της εξορίας (άρθρα του Γληνού κι αναμνήσεις συναγωνιστών του), ο δρόμος μιας ζωής ( αυτοβιογραφικά και βιογραφικά σημειώματα ) κλπ

Προσπάθησαν να τον εξαφανίσουν

Το αστικό σύστημα έκαμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξαφανίσει την προσωπικότητα του Γληνού. Οι διωγμοί, οι εξορίες, οι δίκες δε στάθηκαν ικανές να τον κάμψουν. Οι θέσεις και η αναγνώριση που ήταν έτοιμοι να του προσφέρουν, και του τα προσέφεραν, δε στάθηκαν ικανές να τον αλλάξουν και να τον βάλουν στην υπηρεσία τους. Και επειδή οι ιδέες είναι σαν το καρφί, που όσο το χτυπάς τόσο πιο βαθιά ριζώνονται, και οι πιο έξυπνοι από τους ταξικούς αντιπάλους μας το κατάλαβαν, γι’ αυτό και μέσα στην πρόσφορη από τον αντικομμουνισμό και τον αυταρχισμό ατμόσφαιρα προσπάθησαν να τον διαγράψουν από την εκπαιδευτική, την πνευματική και την κοινωνική ιστορία του ελληνικού κόσμου. Προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τη σιωπή για ταφόπλακα. Ομως άδικα πασχίζουν.

Ετσι ο Α. Δελμούζος ανακηρύχτηκε ο μεγάλος άγιος της νεοελληνικής παιδαγωγικής και προβλήθηκε σαν ένα είδος αντι – Γληνός. Προβλήθηκε η ιστορία του Παρθεναγωγείου του Βόλου, υπόθεση βέβαια που δείχνει το θλιβερό κατάντημα της πνευματικής, της κοινωνικής και πολιτικής ηγεσίας του τόπου και διαγράφηκαν όλα τα άλλα που ακολούθησαν.

Ολοι οι αγώνες για τη δημοτική, στους οποίους πήραν μέρος μαζί με τον Γληνό και ο Δελμούζος και ο Τριανταφυλλίδης, ισόμαχοι και μια σειρά άλλοι παράγοντες και προπαντός η συντριπτική πλειοψηφία των δασκάλων. Αγώνες για την ανάπτυξη της ελληνικής εκπαίδευσης, για τη μόρφωση του λαού μας περάσανε σε δεύτερη μοίρα. Ο Γληνός όμως, δεν είναι αυτός που συνέταξε τον οργανισμό του καινούριου τότε πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης και μ’ όλο τούτο αρνήθηκε να γίνει ο πρώτος του Πρύτανης; Το διδασκαλείο της Μ. Ε. τίνος έργο ήταν; Δεν είναι ανάγκη να καταφύγουμε σε εκτενείς και διεξοδικές αναφορές. Το έργο του είναι τόσο μεγάλο που είναι άδικος ο κόπος τους να το σβήσουν. Κανείς δεν υποτιμάει την παιδαγωγική γοητεία που ασκούσε ο Δελμούζος. Στη διένεξη όμως του ΕΟ, αντιπαρατέθηκαν δύο διαφορετικές ιδεολογίες. Η μικροαστική ιδεολογία που αντιπροσώπευε ο Δελμούζος και η επαναστατική ιδεολογία στην εκπαίδευση που από μια στιγμή και πέρα αντιπροσώπευε ο Δ. Γληνός. Ετσι η αστική τάξη μεταχειρίστηκε τον Δελμούζο στον αγώνα της να αντιμετωπίσει την επαναστατική, την κομμουνιστική ιδεολογία.

Ηταν μαζί με το λαό

Δεν είναι όμως οι μεγάλες θέσεις, οι πανεπιστημιακές έδρες και οι άλλες διακρίσεις (όχι πάντοτε ευκαταφρόνητες, αλλά που από μόνες τους δεν αρκούν), που υψώνουν τις προσωπικότητες. Είναι η πλατιά τους σκέψη, η επιστημοσύνη τους, είναι η δύναμη του ψυχισμού τους. Είναι το ήθος, η εντιμότητά τους, η ακεραιότητα του χαρακτήρα τους, είναι το πόσο συμπορεύονται με το σύνολο ή τουλάχιστο με τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων, στον αγώνα για τη λύση των προβλημάτων και τη δημιουργία μιας ζωής ποιότητας.

Γι’ αυτό και ο Γληνός παρά την άκρα του τάφου σιωπή που επιχείρησαν να του επιβάλλουν οι αστοί και οι διανοούμενοί τους, ανοίγει το δρόμο σε πείσμα όλων των αντιξοοτήτων και ξεπροβάλλει χρυσάφι της σκέψης και της παιδαγωγικής πρακτικής, ακτινοβολεί ο φιλοσοφικός του στοχασμός. Και δεν είναι σχήμα λόγου να πούμε πως ο δάσκαλος χάραξε τις αναγκαίες συντεταγμένες μέσα από τις οποίες θα ορθοπλωρίσει η εκπαιδευτική μας ζωή. Και αυτό γιατί ο Γληνός ήταν μαζί με το λαό στους αγώνες του. Και ο λαός και η εργατική τάξη τον αναγνωρίζει, τον έχει δικό της και θα τον επιβάλλει. Μπορεί να κλέβουν ιδέες. Μπορεί να παραχαράσσουν μορφές της εκπαιδευτικής δραστηριότητας της επαναστατικής μας παράταξης. Μπορεί ακόμα να κάνουν πως θυμούνται και κάποια φορά τον Γληνό. Δε θυμούνται όμως τον πραγματικό Γληνό, το Δάσκαλο, το Μαχητή, το Φιλόσοφο, αλλά με κάποια σπαράγματα από το έργο του προσπαθούν να στήσουν ένα φάντασμα. Γιατί ο Γληνός δε μερίζεται, δεν μπορεί να κομματιαστεί.

Στο βάθος όμως τον μισούν και τον ζηλεύουν. Τον μισούν γιατί δε δέχτηκε να τους υπηρετήσει και τον ζηλεύουν γιατί δεν μπορούν να τον φτάσουν. Είναι όμως υποχρεωμένοι να τον βρίσκουν μπροστά τους. Και αυτό θα γίνεται όλο και περισσότερο έντονο στο μέλλον, όσο βαθαίνει η εκπαιδευτική μας κρίση. Κι ο Γληνός θα στέκεται απέναντί τους αυστηρός, αλλά δίκαιος. Οι ίδιοι δεν είναι σε θέση να κάμουν κάτι απ’ αυτό που η φωτισμένη σκέψη έδειξε. Και δεν μπορούν να το κάμουν, όχι γιατί τους λείπει η νοημοσύνη, αλλά γιατί δε διαθέτουν ιδανικά και η συνείδησή τους είναι ατομικιστική. Δεν πιστεύουν πραγματικά στον άνθρωπο σαν αναντικατάστατη ηθική και κοινωνική αξία, παρά μόνο στα λόγια. Και προτιμούν να υπηρετούν εξωεκπαιδευτικούς σκοπούς και να γίνονται οι διαχειριστές στην κρίση του συστήματος.

Πηγή : ALT.GR

19 – 7 – 1936

Φοραδίτσα μαύρη

φεγγάρι μεγάλο

κι ελιές στο δισάκι μου.

Αν και τους ξέρω τους

δρόμους

ποτέ δεν θα φτάσω

στην Κόρδοβα .

Κόρδοβα μακρινή

και μόνη

Απ ‘τον κάμπο απ’ τον

άνεμο

φοραδίτσα μαύρη

φεγγάρι κόκκινο .

Με κοιτάζει ο θάνατος

από τους πύργους

της Κόρδοβα .

Ά’ι’ τι δρόμος μακρύς

άξια μου φοραδίτσα .

Ά’ι’ ο θάνατος με

καρτερεί

πρωτού εγώ να φτάσω

στην Κόρδοβα .

Ο Ισπανός ποιητής Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα , το καμάρι της αυγής , συλλαμβάνεται από τους φασίστες του Φράνκο, που του είχαν στείσει καρτέρι όταν πήγαινε στη Γρανάδα και στη συνέχεια τον πυροβόλησαν στη Πηγή των Δακρύων . Ήταν 19 Αυγούστου του 1936 και η Ισπανία και όλος ο κόσμος γενικά , έχανε τον μεγάλο αυτό ποιητή.

Με τη δική του ματιά μάθαμε να ” κοιτάζουμε” την Ισπανία . Μοναχικός καβαλάρης της ποίησης, του θεάτρου και της μουσικής , ταξίδευε για την Κόρδοβα . Πισωκόπουλα στο μαύρο άλογό του , γυμνόστηθη , Τσιγκάνα με το όπλο στο χέρι , η δημοκρατική Ισπανία του Νο Πασαράν, αποχαιρετούσε το άξιο τέκνο της , που με το οικουμενικό του έργο , λάμπρηνε τον πολιτισμό της και ενέπνεε τον αγώνα ενάντια στο φασισμό του Φράνκο .

Ο Νίκος Καββαδίας θα γράψει ένα ποίημα για τον Ισπανό ομότεχνό του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, που δολοφονήθηκε από τους φασίστες του Φράνκο στην Ισπανία στις 19 – 8 του 1936, όντας συγκλονισμένος από τις θηριωδίες του ναζισμού στη χώρα μας που, κάποιες από αυτές, αναφέρει στους στίχους του.

Οι στίχοι του ποιητή έγιναν τραγούδι από τον Θάνο Μικρούτσικο.

FEDERICO GARCIA LORCA

Ανέμισες για μια στιγμή το μπολερό

και το βαθύ πορτοκαλί σου μεσοφόρι.

Αύγουστος ήτανε δεν ήτανε θαρρώ,

τότε που φεύγανεppp

μπουλούκια οι Σταυροφόροι.

Παντιέρες πάγαιναν του ανέμου συνοδιά

και ξεκινούσαν οι γαλέρες του θανάτου.

Στο ρογοβύζι ανατριχιάζαν τα παιδιά

κι ο γέρος έλιαζε ακαμάτης, τ’ αχαμνά του.

Του ταύρου ο Πίκασσο ρουθούνιζε βαριά

και στα κουβέλια τότε σάπιζε το μέλι.

Τραβέρσο ανάποδο – πορεία προς το Βοριά.

Τράβα μπροστά -ξοπίσω εμείς- και μη σε μέλει.

Κάτου απ’ τον ήλιο αναγαλλιάζαν οι ελιές

και φύτρωναν μικροί σταυροί στα περιβόλια.

Τις νύχτες στέρφες απομέναν οι αγκαλιές

τότες που σ’ έφεραν, κατσίβελε, στη μπόλια.

Ατσίγγανε κι Αφέντη μου, με τι να σε στολίσω;

Φέρτε το μαυριτάνικο σκουτί το πορφυρό.

Στον τοίχο της Καισαριανής μας φέραν από πίσω

κι ίσα έν’ αντρίκειο ανάστημα ψηλώσαν το σωρό.

Κοπέλες απ’ το Δίστομο φέρτε νερό και ξίδι.

Κι απάνω στη φοράδα σου δεμένος σταυρωτά

σύρε για κείνο το στερνό στην Κόρδοβα ταξίδι,

μέσ’ απ’ τα διψασμένα της χωράφια τ’ ανοιχτά.

Βάρκα του βάλτου ανάστροφη, φτενή, δίχως καρένα.

Σύνεργα που σκουριάζουνε σε γύφτικη σπηλιά.

Σμάρι κοράκια να πετάν στην ερήμην αρένα

και στο χωριό να ουρλιάζουνε τη νύχτα εφτά σκυλιά.

Γεώργιος Παναγούλης

1914

Αρχίζει ο Α’ Παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός Πόλεμος.

Αφορμή για την έκρηξη του πολέμου υπήρξε η δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστροουγγαρίας Φραγκίσκου – Φερδινάνδου και της γυναίκας του από έναν Σέρβο εθνικιστή στις 28 Ιούνη 1914.

Στη Σερβία στάλθηκε τελεσίγραφο, σύμφωνα με το οποίο η Αυστρία θεωρούσε απολύτως υπεύθυνη τη Σερβία και έθετε εντελώς απαράδεκτους όρους. Στη συνέχεια και χωρίς να λάβει υπόψη της την απάντηση της Σερβίας, κήρυξε πόλεμο εναντίον της, στις 28 Ιούλη 1914.

Η δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστροουγγαρίας δεν ήταν βεβαίως παρά το πρόσχημα του πολέμου, που ήταν αποτέλεσμα των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και έγινε για την ιμπεριαλιστική αναδιανομή του κόσμου, τον έλεγχο των πρώτων υλών και των αγορών, κοκ.

Την 1η Αυγούστου η Γερμανία κηρύσσει τον πόλεμο στη Ρωσία και σε πολύ λίγο χρόνο οι εμπόλεμοι αυξάνονται και οι συγκρούσεις γενικεύονται.

Ακολούθως, σχηματίστηκαν οι εξής ιμπεριαλιστικοί συνασπισμοί: Ο συνασπισμός της «Τριπλής Συμμαχίας», στον οποίο ανήκαν η Γερμανία, η Αυστροουγγαρία, η Βουλγαρία και η Τουρκία και ο συνασπισμός της «Αντάντ», στον οποίον ανήκαν η Γαλλία, η Αγγλία, η Ρωσία, η Σερβία, το Μαυροβούνιο, η Ιαπωνία, το Βέλγιο, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Ελλάδα, η Κίνα και οι ΗΠΑ (συνολικά στον πόλεμο μετείχαν με τον έναν ή τον άλλο συνασπισμό 38 χώρες).

Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη ανθρωποσφαγή έως τότε, με 16 εκατομμύρια νεκρούς και 20 εκατομμύρια τραυματίες.

Κοινοποιήστε

13 – 8 – 1922

Ξεκινά η τουρκική αντεπίθεση στο Μικρασιατικό Μέτωπο, το οποίο διασπάται την επόμενη μέρα.

Ο ελληνικός στρατός υποχωρεί άτακτα προς τις ακτές.

Δύο εβδομάδες μετά οι Τούρκοι θα έμπαιναν στη Σμύρνη και η εγκληματική Μικρασιατική Εκστρατεία θα έληγε με καταστροφικές συνέπειες, τόσο για τον ελληνικό στρατό, όσο και για τους άμαχους ελληνικούς πληθυσμούς της περιοχής.

13 – 8 – 1927

Γεννιέται ο ηγέτης της Κουβανικής επανάστασης Φιντέλ Κάστρο Ρους, Α’ Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας (1961-2011) και Πρωθυπουργός της χώρας του (1959-2008).

Είχε σπουδάσει Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας. Από φοιτητής, συμμετείχε στο επαναστατικό κίνημα ενάντια στη δικτατορία του Μπατίστα στην Κούβα, που είχε την ανοιχτή στήριξη και των ΗΠΑ.

Στις 26 Ιούλη του 1953, επικεφαλής ομάδας επαναστατών επιτέθηκε στους στρατώνες της Μονκάδα, με σκοπό να ξεσηκώσει το λαό του Νησιού ενάντια στη δικτατορία. Η απόπειρα αποτυγχάνει και ο ίδιος μαζί με συντρόφους του συλλαμβάνεται. Όμως, η 26η του Ιούλη σηματοδοτεί την απαρχή της μεγάλης λαϊκής εξέγερσης κατά του δικτατορικού καθεστώτος του Φουλχένσιο Μπατίστα.

Μπροστά στους κατηγόρους του, στις 6 Οκτώβρη του 1953, στο δικαστήριο του Σαντιάγκο της Κούβας, ο Φιντέλ Κάστρο λέει: «Οσο για μένα, ξέρω πως η φυλακή θα ‘ναι σκληρή όσο δεν ήτανε ποτέ για κανένα, πως θα βρω μπροστά μου απειλές, παγίδες και άτιμες βιαιότητες. Μα δεν τις φοβούμαι, όπως δεν τρέμω τη μανία του άθλιου τυράννου που πήρε τη ζωή εβδομήντα αδελφών μου. Καταδικάστε με, δεν πειράζει, η Ιστορία θα με δικαιώσει».

Το δικαστήριο τον καταδίκασε σε 15 χρόνια φυλάκιση.

Το 1955, στις 15 του Μάη, ο Κάστρο αποφυλακίστηκε και στις αρχές Ιούλη αναχώρησε για το Μεξικό, όπου οργάνωσε και εκπαίδευσε στρατιωτικά μια ομάδα επαναστατών, από τις τάξεις της οποίας βγήκαν όλοι οι μεγάλοι ηγέτες της Κουβανέζικης Επανάστασης, όπως ο Καμίλο Σιενφουέγος, ο Χουάν Αλμέιδα και o Ερνέστο Τσε Γκεβάρα.

Οι επαναστάτες ξεκίνησαν το αντάρτικο στα βουνά της Σιέρα Μαέστρα και ο επαναστατικός στρατός που συγκροτήθηκε «ακούμπησε» στη συστηματική πολιτικοστρατιωτική προετοιμασία, που είχε ξεκινήσει το κίνημα της 26ης Ιούλη, με επικεφαλής τον Φ. Πάις, το Λαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα Κούβας, όπως είχε ονομαστεί το ΚΚ Κούβας, και το Επαναστατικό Διευθυντήριο που απαρτιζόταν από επαναστάτες φοιτητές. Βασίστηκε στη δράση των οργανωμένων δυνάμεων στις πόλεις, στην παράνομη δουλειά που ανέπτυσσαν οι κομμουνιστές στους χώρους δουλειάς, στην αγροτιά και τη νεολαία. Αυτή η προετοιμασία της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων συνέβαλε καθοριστικά στην επιτυχή έκβαση της επαναστατικής πάλης. Αυτές ήταν και οι κύριες δυνάμεις που προχώρησαν στην ενοποίησή τους στις Ενωμένες Επαναστατικές Δυνάμεις, που οδήγησαν στην επανασύσταση του ΚΚ Κούβας το 1965.

Την 1η Γενάρη του 1959 ο λαϊκός αντάρτικος στρατός της Κούβας μπαίνει θριαμβευτικά στην Αβάνα, μετά από ένα μακρόχρονο αγώνα του λαού της Κούβας ενάντια στη δικτατορία του Μπατίστα, τον οποίο στήριζαν οι ΗΠΑ. Η Κουβανική Επανάσταση απέδειξε ότι ο ιμπεριαλισμός δεν είναι ανίκητος και βρήκε αμέσως την αμέριστη στήριξη της Σοβιετικής Ένωσης και των τότε σοσιαλιστικών χωρών.

Δύο χρόνια και 4 μήνες μετά την Επανάσταση, ο κουβανικός λαός, με την καθοδήγηση της ηγεσίας του και του ίδιου του Κάστρο , αναχαιτίζει στον Κόλπο των Χοίρων στην παραλία Χιρόν, την εισβολή και απόβαση 1.400 μισθοφόρων που έστειλε η αμερικανική κυβέρνηση.

Στη μεγάλη διαδήλωση της 16ης του Απρίλη του 1961, στις κηδείες των σκοτωμένων από τις αεροπορικές επιδρομές (λίγο πριν την απόβαση των μισθοφόρων της CIA), ο Φιντέλ Κάστρο , ανακηρύσσει για πρώτη φορά το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της Επανάστασης. Για δεκαετίες ο Φιντέλ Κάστρο, από τη θέση του Προέδρου της Κούβας και ως επικεφαλής του ΚΚ Κούβας, καθοδήγησε την πάλη του λαού της χώρας για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού, στις δύσκολες συνθήκες της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας και περικύκλωσης και ιδιαίτερα μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές στη Σοβιετική Ένωση και τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες το 1989 – 1991.

https://youtube.com/watch?v=pRmjyRdSuyg%3Ffeature%3Doembed

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Φιντέλ Κάστρο, ως ηγέτης της Κουβανικής Επανάστασης, αντιμετώπισε δεκάδες απόπειρες δολοφονίας που οργανώθηκαν από τον ιμπεριαλισμό και τους μισθοφόρους του.

13 – 8 – 1961

Ξεκινά η ανέγερση του τείχους του Βερολίνου.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 η έντονη στρατιωτικοποίηση στο δυτικό τμήμα της Γερμανίας αποτέλεσε σοβαρό παράγοντα ανησυχιών για τις σοσιαλιστικές χώρες και ειδικά για τη Λ. Δ. Γερμανίας.

Η πολιτική των ανοιχτών συνόρων, ιδιαίτερα με το Δυτικό Βερολίνο, δημιουργούσε στη Λ. Δ. Γερμανίας πολύπλευρους και σοβαρούς κινδύνους ακόμα και για την κρατική της υπόσταση.

Εκτός από το άνετο και συνεχές πέρασμα κατασκόπων και δολιοφθορέων, η καταλήστευση ανθρώπινων και οικονομικών πόρων της Λαϊκής Δημοκρατίας έπαιζαν σημαντικό ρόλο στα ιμπεριαλιστικά σχέδια.

Όπως είχε ομολογήσει σχετικά ο δυτικογερμανός σοσιαλδημοκράτης καθηγητής Φρ, Μπάαντε, «σε έναν ορισμένο βαθμό, η ευημερία μας είναι ένα αποτέλεσμα των διακρίσεων εις βάρος της ΓΛΔ».

Έτσι στις 12 και 13 Αυγούστου 1961, έπειτα από κοινή έκκληση των κρατών – μελών του Συμφώνου της Βαρσοβίας και καθώς είχε φτάσει στο αποκορύφωμα η ιμπεριαλιστική κατάχρηση των ανοιχτών συνόρων της ΓΛΔ, ένοπλοι σχηματισμοί της, με την υποστήριξη του Κόκκινου Στρατού, κατάφεραν αστραπιαία, σε μία και μόνο νύχτα, να ασφαλίσουν τα σύνορα με το Δυτικό Βερολίνο.

Έκτοτε, το τείχος του Βερολίνου θα γίνει για πολλά χρόνια βασικό συστατικό στοιχείο της αντικομμουνιστικής υστερίας, ακόμα και μετά την κατεδάφισή του στις 9/11/1989.

Έρευνα του περιοδικού Der Spiegel 20 χρόνια μετά την πτώση του τείχους έδειξε πως –παρά τους τόνους προπαγάνδας όλα αυτά τα χρόνια- οι περισσότεροι από τους μισούς (57%) πρώην Ανατολικογερμανούς αντιμετωπίζουν θετικά την πρώην ΓΛΔ.

«Η ΓΛΔ είχε περισσότερες καλές παρά κακές πλευρές. Υπήρχαν κάποια προβλήματα, όμως η ζωή εκεί ήταν καλή», ισχυρίστηκε το 49% των ερωτηθέντων, ενώ ένα 8% αρνήθηκε κάθετα κάθε κριτική της πρώην σοσιαλιστικής πατρίδας τους ή συμφώνησαν με την πρόταση ότι «η ΓΛΔ είχε ως επί το πλείστον καλές πλευρές. Η ζωή εκεί ήταν πιο ευτυχισμένη και καλύτερη από αυτή στην επανενωμένη Γερμανία σήμερα»

13 – 8 – 1863

Πεθαίνει ο Γάλλος ζωγράφος Ευγένιος Ντελακρουά (Ferdinand Victor Eugène Delacroix).

«Η σφαγή της Χίου», ο πίνακας της «ιερής μορφής» του ρομαντισμού (γιγαντο-ελαιογραφία 4,19×3,54μ με τίτλο «Σκηνή από τις σφαγές της Χίου» [Scène des massacres de Scio], που φυλάσσεται στο Μουσείο του Λούβρου) παρουσιάστηκε στο κοινό το 1824, προκαλώντας  αίσθηση τόσο για την καλλιτεχνική αξία όσο και για το θέμα του.

Θεωρείται ο μεγάλος ρομαντικός στη ζωγραφική. Υπεράσπιζε κι εξέφραζε τις προοδευτικές τάσεις της περιόδου.

Σταδιακά μέχρι το 1829 ξεπερνάει κάθε τι συντηρητικό. Έκτοτε φτάνει στο σημείο να εναντιωθεί ακόμη και στην αστική τάξη. Επηρεάζεται από τις αντιφάσεις που γεννά η περίοδος της βιομηχανικής επανάστασης, εναντιώνεται σ’ αυτήν. Διαπνέεται από την επιθυμία επιστροφής στη φύση, προσβλέπει στη φυγή από τις μεγάλες πόλεις.

Στα έργα του εκφράζει τις εξελίξεις της εποχής, ταυτίζεται με την αστική επανάσταση στη Γαλλία αλλά επηρεάζεται και από την Ελληνική Επανάσταση.

Η ζωγραφική επηρεάστηκε από το νεοκλασικισμό και την ιταλική αναγέννηση των Ραφαέλ, Ρούμπενς, Ζερικό, Κόνσταμπλ κ.ά.

Ξεχωρίζουν τα έργα του «Η Ελλάδα κάτω από τα ερείπια του Μεσολογγίου» (1826), «Η σφαγή της Χίου» (1823), «Η ελευθερία οδηγεί το Λαό» κ.ά.

13 – 8 – 1871

Γεννιέται ο Γερμανός κομμουνιστής ηγέτης Καρλ Λίμπκνεχτ (Karl Liebknecht).

Όταν γεννήθηκε, ο πατέρας του, Βίλχελμ, ήταν ήδη στη φυλακή για τις σοσιαλιστικές του ιδέες.

Το 1899 ο Λίμπκνεχτ διορίστηκε δικηγόρος στο Βερολίνο. Επτά χρόνια αργότερα, το 1906 εξέδωσε το έργο του «Ιμπεριαλισμός και αντιμιλιταρισμός». Για τις ιδέες του παραπέμφθηκε σε δίκη και καταδικάστηκε σε ενάμισι χρόνο φυλάκιση. Οι απολογίες του σε εκείνη τη δίκη, καθώς και στην κατοπινή επί εσχάτη προδοσία προκάλεσαν μεγάλη αίσθηση.

Νωρίς ασπάστηκε τις ιδέες της Ρόζας Λούξεμπουργκ για τη μαζική κινητοποίηση και τη γενική απεργία και μαζί αγωνίστηκαν κατά της στρατοκρατίας και κατά της οπορτουνιστικής τάσης στους κόλπους της σοσιαλδημοκρατίας. Ωστόσο, η προσπάθεια του στο συνέδριο του κόμματος για την υιοθέτηση αντιμιλιταριστικού προγράμματος δεν έγινε αποδεκτή και ο ίδιος κατέληξε να χαρακτηριστεί «προδότης και τυχοδιώκτης».

Παράλληλα, κατέβαλε προσπάθειες για την αποκάλυψη των σχεδίων του γερμανικού μιλιταρισμού, για το σκάνδαλο γερμανικών εργοστασίων πολεμοφοδίων που είχαν διατάξει την αντιπροσωπεία τους στο Παρίσι να προκαλέσει στην εφημερίδα Φιγκαρό τη δημοσίευση φιλοπόλεμων άρθρων εναντίον της Γερμανίας ώστε να γίνει εφικτή η παραγγελία μεγάλων ποσοτήτων πολεμοφοδίων από τη γερμανική κυβέρνηση.

Στις 2 Δεκεμβρίου 1914, όταν πλέον είχε αρχίσει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και το εθνικιστικό Ράιχσταγκ ψήφιζε υπέρ των πολεμικών πιστώσεων, ο Λίμπκνεχτ ήταν ο μόνος που καταψήφισε.

Αργότερα, ίδρυσε την ομάδα Σπάρτακος, η οποία αρχικά ανήκε στο Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και ύστερα εξελίχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας με την ένωση των Ανεξαρτήτων Σοσιαλδημοκρατών.

Όταν η Ράιχσταγκ διέκοψε τις εργασίες του, ο Λίμπκνεχτ επιδόθηκε στην οργάνωση συλλαλητηρίων. Μαζί με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ (η οποία ήταν τότε φυλακισμένη) ετοίμασε το θεωρητικό τους όργανο «Διεθνής» και με βάση τη «Μπροσούρα του Γιούνιους» (της Ρόζα Λούξεμπουργκ) οργάνωσε την πάλη κατά του οπορτουνισμού/ρεφορμισμού. Στο συλλαλητήριο της 1ης Μαΐου 1916 συνθηματολογούσε κατά του πολέμου και της τότε γερμανικής κυβέρνησης: «Κάτω ο πόλεμος! Κάτω η κυβέρνηση!»

Καταδικάστηκε σε 4,5 χρόνια φυλάκιση. Το 1918, Μετά από 900 μέρες φυλακής αμνηστεύεται και απελευθερώνεται από τις φυλακές του Λούκαου. Επιστρέφει στο Βερολίνο, όπου το τοπικό προλεταριάτο τον υποδέχεται θριαμβευτικά. Αμέσως επικεντρώνεται στην πολιτική δουλειά και στον αγώνα εναντίον του φιλοπόλεμου αυτοκράτορα. Στις 9 του Νοέμβρη διακηρύσσει το σχηματισμό της Γερμανικής Δημοκρατίας από τα ανάκτορα του Βερολίνου. Για λίγο, ο κόσμος ελπίζει, όμως σύντομα η αντίδραση εκδηλώνεται. Τα αυτοκρατορικά στρατεύματα καταφέρνουν να καταστείλουν την εξέγερση.

Τον Γενάρη του 1919 συνελήφθη όμως από τους αντεπαναστάτες Σάιντεμαν και Νόσκε και στις 15 Ιανουαρίου 1919 δολοφονήθηκε από αξιωματικούς κατ’ εντολήν του Νόσκε.

14 – 8 – 1954

Στις 5.25 τα χαράματα στην Αγία Μαρίνα στο Δαφνί ο Νίκος Πλουμπίδης πέφτει νεκρός από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος. «Εξετελέσθη ζητωκραυγάζων υπέρ του ΚΚΕ», έγραψαν την επόμενη μέρα οι εφημερίδες της εποχής, «αντιμετωπίζοντας με απόλυτον ψυχραιμίαν τας σφαίρας του αποσπάσματος…δεν εδέχθη ούτε να κοινωνήσει, ούτε να του δέσουν τους οφθαλμούς του».

Ο Νίκος Πλουμπίδης εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα το 1926. Στο μεσοπόλεμο ανέπτυξε συνδικαλιστική δράση μέσα από την «Αριστερή Παράταξη» των δασκάλων (που στηρίζονταν από το ΚΚΕ). Το Μάρτη του 1933 εκλέχθηκε στην Εκτελεστική Επιτροπή της ταξικής Ενωτικής ΓΣΕΕ, της οποίας ήταν και εκπρόσωπος στην Κόκκινη Συνδικαλιστική Διεθνή. Υπήρξε μέλος της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στο 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς το 1935, ενώ κατά το 6ο Συνέδριο του Κόμματος το Δεκέμβρη του ίδιου έτους αναδείχθηκε αναπληρωματικό μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής. Τον Ιούνη του 1938 σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα εκλέχθηκε μέλος του ΠΓ της ΚΕ αναλαμβάνοντας τη καθοδήγηση του Γραφείου Περιοχής Μακεδονίας – Θράκης.

Την περίοδο της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης υπήρξε Γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε και πρώτος καθοδηγητής της Οργάνωσης Προστασίας Λαϊκού Αγώνα (ΟΠΛΑ). Στο 7ο Συνέδριο του Κόμματος το 1945 αναδείχθηκε και πάλι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Στη διάρκεια του εμφυλίου ο Πλουμπίδης παρέμεινε στην Αθήνα, ενώ από την Άνοιξη του 1949 ανέλαβε υπεύθυνος του παράνομου κομματικού κλιμακίου στην Ελλάδα.

Στις 25/7/1952 το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στηριζόμενο -σε μεγάλο βαθμό- και σε πληροφορίες στελεχών από την Ελλάδα, καθώς και στην πρωτοβουλία του Πλουμπίδη να δημοσιοποιήσει επιστολή με την οποία αναλάμβανε την ευθύνη του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, ενώ υπεύθυνος ήταν ο Μπελογιάννης, βγάζει απόφαση «για τον Νίκο Πλουμπίδη (Μπάρμπα)», με την οποία τον διαγράφει, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα σκληρούς, άδικους και απαράδεκτους χαρακτηρισμούς (του προδότη, του χαφιέ, κλπ.).

Ο Πλουμπίδης, απομονωμένος και χαρακτηρισμένος από την ηγεσία του Κόμματος, όχι μόνο δεν το αποκήρυξε, αλλά και το υπεράσπισε μέχρι την τελευταία του πνοή. Και ο ίδιος θεωρούσε πως υπήρξε θύμα συγκυριών και λανθασμένων –ενδεχομένως και προβοκατόρικα διοχετευμένων- παραπλανητικών πληροφοριών: «Δε με χωρίζει καμιά διαφορά με την ηγεσία του κόμματός μου», τόνιζε στην εφημερίδα «Προοδευτική Αλλαγή» της 25/7/1954. «Η ανακοίνωση του κόμματος περί αποκηρύξεώς μου είχε σκοπό να προφυλάξει το κόμμα από έναν υποτιθέμενο εχθρό και οφείλεται σε σφαλερές ενδείξεις και υποβολιμαίες πληροφορίες. Πάντως, πιστεύω ότι το κόμμα θα επανεξετάσει εν καιρώ το ζήτημα». Όπως και έγινε 4 χρόνια μετά, από την 9η Ολομέλεια του Κόμματος το 1958.

14 – 8 – 1851

Γεννιέται ο γλύπτης Γιαννούλης Χαλεπάς.

Υπήρξε η πιο τραγική, ίσως, μορφή στην ιστορία της νεοελληνικής γλυπτικής, αλλά και ένας σπουδαίος καλλιτέχνης, που με τη σμίλη του άνοιξε καινούριους δρόμους στη νεότερη ελληνική τέχνη.

Γεννημένος στον Πύργο Τήνου, μεγάλωσε, όπως και τα αδέλφια του, στο περιβάλλον του πατρικού εργαστηρίου, μία από τις σημαντικότερες επιχειρήσεις μαρμαρογλυπτικής στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.

Μετά από σύντομη παραμονή του στη Σύρο, όπου τον έστειλε ο πατέρας του να σπουδάσει προορίζοντάς τον για έμπορο, ο Γ. Χαλεπάς εγκαταστάθηκε το 1869 μαζί με την οικογένειά του στην Αθήνα.

Έως το 1872 σπούδασε γλυπτική στο Σχολείο των Τεχνών, ενώ ένα χρόνο αργότερα, με υποτροφία, συνέχισε στο Μόναχο. Σ’ αυτή την πρώτη περίοδο το έργο του χαρακτηρίζεται από ρεαλιστική απόδοση των θεμάτων, είναι επηρεασμένο από τον ακαδημαϊσμό της Σχολής του Μονάχου και εντάσσεται μέσα στον κλασικισμό του 19ου αιώνα.

Το 1876 ο Γ. Χαλεπάς αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Αθήνα, όπου άνοιξε δικό του εργαστήριο στην πλατεία Συντάγματος. Τότε (1877) φιλοτέχνησε και το πιο διάσημο γλυπτό της νεοελληνικής γλυπτικής, την «Κοιμωμένη» του Α’ Νεκροταφείου, το οποίο του έφερε τη γενική αναγνώριση. Την εποχή αυτή (1877-1878) εμφανίστηκαν τα πρώτα συμπτώματα της αρρώστιας του, που κορυφώθηκαν όταν κατέστρεψε ο ίδιος το έργο του «Μήδεια». Η κατάστασή του συνεχώς χειροτέρευε, με αποτέλεσμα να νοσηλευτεί στο Ψυχιατρείο της Κέρκυρας, απ’ όπου βγήκε το 1902, δύο χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα του.

Ακολούθησε η εποχή της Τήνου, όπου έμενε με τη μητέρα του και άρχισε πάλι να δουλεύει. Ομως, κανένα από τα έργα αυτής της περιόδου που σώζονται, δε χρονολογείται με απόλυτη βεβαιότητα, καθώς οι μαρτυρίες συγκρούονται μεταξύ τους. Αλλοι υποστηρίζουν ότι κατέστρεφε ο ίδιος τα έργα του και άλλοι ότι του τα κατέστρεφε η μητέρα του, η οποία πέθανε το 1916. Στη συνέχεια, η παραγωγή του αυξήθηκε, ενώ ο αθηναϊκός Τύπος άρχισε να ενδιαφέρεται γι’ αυτόν όλο και περισσότερο. Ηδη, το 1904 τον είχε επισκεφτεί στην Τήνο ο Λ. Σώχος, που τον βρήκε να βόσκει πρόβατα. Αργότερα τον επισκέφτηκε ο Α. Σώχος και άλλοι λόγιοι της εποχής, που θεωρούσαν υποχρέωσή τους να συναντήσουν τον απόμακρο καλλιτέχνη της Τήνου. Το 1922 έφτασε στο νησί ο Θ. Θωμόπουλος, ο οποίος πέρασε στο γύψο ορισμένα έργα του Χαλεπά που ήταν σε πηλό. Με αυτά τα έργα έγινε το 1925 έκθεση στην Ακαδημία Αθηνών, η οποία δύο χρόνια αργότερα του απένειμε το Αριστείο των Τεχνών. Στις 24 Αυγούστου 1930, η ανιψιά του Ειρήνη Χαλεπά τον έφερε στην Αθήνα, όπου έζησε τα τελευταία επτά χρόνια της ζωής του σε ζεστό οικογενειακό περιβάλλον, δουλεύοντας με άνεση και έχοντας κερδίσει τη γενική αναγνώριση.

14 – 8 – 1941

Υπογράφεται μεταξύ ΗΠΑ και Βρετανίας η «Χάρτα του Ατλαντικού», που επισφράγιζε τη συμμαχία των δύο μερών στον Β’ Παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό Πόλεμο, ενώ έθετε και μια σειρά όρους για τον μεταπολεμικό κόσμο.

Η Χάρτα αντικατόπτριζε την αναβαθμιζόμενη θέση των ΗΠΑ στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα και την αντίστοιχη υποβάθμιση της Βρετανίας.

14 – 8 – 1956

Πεθαίνει ο Γερμανός κομμουνιστής ποιητής και δραματουργός Μπέρτολτ Μπρεχτ (Bertolt Brecht). Ήταν γόνος μεγαλοαστικής οικογένειας, μεγάλωσε με μητέρα προτεστάντισσα και πατέρα εργοστασιάρχη.

Τον Οκτώβρη του 1918 επιστρατεύεται ως νοσοκόμος και ζει από πρώτο χέρι τη φρίκη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Εκείνη την εποχή γράφει και το πρώτο ποίημα που τον έκανε γνωστό, τον «Θρύλο του Νεκρού Στρατιώτη». Όταν επιστρέφει από το μέτωπο, η μεγάλη Γερμανική Επανάσταση του 1918 έχει ήδη πνιγεί στο αίμα. Η συμμετοχή του στο κίνημα σταδιακά γίνεται όλο και πιο έντονη και λαμβάνει ενεργά μέρος στις λαϊκές διαδηλώσεις για τη δολοφονία της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ. Στα χρόνια αυτά ξεκινά η πρώτη περίοδος της δημιουργίας του Μπρεχτ. Η ποίηση, τα θεατρικά και τα διηγήματα εκείνης της περιόδου θέτουν κατά κύριο λόγο ζητήματα υπαρξιακού χαρακτήρα, ενώ στο πολιτικό επίπεδο εστιάζουν κυρίως στη διαμαρτυρία ενάντια στον πόλεμο και το μιλιταρισμό.

Την πρώτη του «επαφή» με τον Μαρξ ο Μπρεχτ την είχε το 1924. Όταν άρχισαν να φαίνονται ανάγλυφα τα φαινόμενα της τότε κρίσης, που τα μεροκάματα μειώνονταν και το ψωμί γινόταν πιο ακριβό, αποφάσισε να γράψει ένα θεατρικό έργο, το «Τζο Φλαϊσχάκερ από το Σικάγο», για να απαντήσει στο ερώτημα «Γιατί τρώμε το ψωμί πανάκριβο;»… Όμως οι εξηγήσεις των οικονομολόγων δεν τον ικανοποίησαν, καθώς και οι διάφορες θεωρίες της αστικής πολιτικής οικονομίας. Όπως αναφέρει ο ίδιος: «Η κατανομή των σιτηρών στον κόσμο ήταν ακατανόητη. Εκτός από την άποψη μιας χούφτας κερδοσκόπων, από κάθε άλλη άποψη η αγορά αυτή των σιτηρών ήταν ένας βάλτος. Το δράμα που σχεδίαζα, δεν το έγραψα τελικά. Αντί γι’ αυτό άρχισα να διαβάζω Μαρξ. Ναι, μονάχα τότε διάβασα τον Μαρξ. Και μονάχα τότε ζωντάνεψαν ουσιαστικά τα σκόρπια, εμπειρικά, προσωπικά μου βιώματα και οι εντυπώσεις».

Τα έργα αυτής της εποχής φέρουν ανάγλυφα τα σημάδια αυτής της επίπονης θεωρητικής δουλειάς που έκανε ο Μπρεχτ πάνω στο μαρξισμό, όπως «Η άνοδος και η πτώση της πόλης Μαχαγκόνι» και η «Αγία Ιωάννα των Σφαγείων», με την πασίγνωστη προτροπή της προς τους θεατές λίγο πριν το θάνατό της: «Σιγουρέψου σαν φεύγεις απ’ τον κόσμο, όχι απλά πως ήσουνα καλός, μα πως πίσω σου αφήνεις έναν κόσμο καλό».

Η άνοδος του Χίτλερ σήμανε το τέλος της δημιουργικής αυτής περιόδου στη Γερμανία. Οι παραστάσεις των έργων του διαλύονται από την αστυνομία, ενώ απαγορεύεται το ανέβασμα της «Αγίας Ιωάννας των Σφαγείων». Τα βιβλία του θα καούν δημόσια στη μεγάλη πυρά της 10ης Μάη μπροστά στην όπερα του Βερολίνου. Ο Μπρεχτ παίρνει το δρόμο της δεκαπεντάχρονης εξορίας, «αλλάζοντας χώρες πιο συχνά κι απ’ τα παπούτσια». Μέσω Πράγας και Βιέννης θα βρεθεί στη Δανία, στη Φινλανδία και από κει, μέσω ΕΣΣΔ, στις ΗΠΑ. Σε αυτήν την περίοδο γράφει ορισμένα από τα σπουδαιότερα έργα του («Μάνα κουράγιο», «Η ζωή του Γαλιλαίου», «Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν» κ.ά.), καθώς και πολλά ποιήματα, χορικά και κριτικές. Σε πολλά έργα εκείνης της περιόδου, ο ζόφος του Τρίτου Ράιχ αποτυπώθηκε με ξεχωριστή σαφήνεια, που πέρα από τις τραγικές συνέπειες αναδείκνυε και την ταξική – καπιταλιστική προέλευση του φασισμού.

Κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου οι αγωνιστές τραγουδούσαν μελοποιημένα ποιήματά του σε διαφορετικές γλώσσες την ώρα της μάχης. Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έγραψε πολλά ποιήματα για να μεταδοθούν από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Μόσχας στους Γερμανούς φαντάρους του Ανατολικού Μετώπου, χωρίς ποτέ να συμπεριλάβει σ’ αυτά ούτε μία λέξη μίσους για τον γερμανικό λαό.

Το 1947 ο Μπρεχτ εγκαταλείπει τις ΗΠΑ, κυνηγημένος από τους ανακριτές του μακαρθισμού, που τον καλούσαν συνεχώς σε δημόσιες ανακρίσεις. Επόμενος σταθμός είναι η Ανατολική Γερμανία, όπου θα ζήσει τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του. Εκεί, μαζί με τη γυναίκα του, Ελένε Βάιγκελ, και υπό την αιγίδα της ΓΛΔ, θα ιδρύσει το θρυλικό θεατρικό σύνολο «Μπερλίνερ Ανσάμπλ».

Αυτά τα χρόνια, έχοντας και τα υλικά μέσα που μπορούσε να παρέχει το σοσιαλιστικό κράτος στους καλλιτέχνες, θα παρουσιάσει παραστάσεις των κλασικών έργων του οι οποίες άφησαν εποχή, εφαρμόζοντας και τελειοποιώντας τεχνικές που είχε ήδη αρχίσει να αναπτύσσει από τη δεκαετία του ’30, όπως αυτή της αποστασιοποίησης. Τιμήθηκε με το Εθνικό Βραβείο της ΓΛΔ το 1951 και με το Βραβείο Στάλιν για την Ειρήνη το 1954. Πεθαίνει τον Αύγουστο του 1956, σε ηλικία 58 ετών, από έμφραγμα. Όπως με το χαρακτηριστικό του χιούμορ είχε γράψει σε ένα ποίημά του: «Δε χρειάζομαι ταφόπετρα, μα εσείς αν χρειάζεστε κάποια για μένα, θα ευχόμουνα πάνω της να έγραφε: Έκανε προτάσεις. Εμείς τις κάναμε δεκτές. Μια τέτοια επιγραφή θα μας τιμούσε όλους».

Είναι κοινή παραδοχή πως το επικό (ή αντι-Αριστοτελικό) θέατρο του Μπρεχτ άλλαξε ριζικά την τέχνη του θεάτρου και της έδωσε τη σύγχρονη μορφή της. Είναι λάθος όμως να συλλάβει κανείς αυτό το θέατρο απλά ως ένα σύνολο νέων τεχνικών, ακριβώς επειδή η ίδια τους η ύπαρξη είναι στενά δεμένη με την κοσμοθεωρία του .

Ας πάρουμε για παράδειγμα την πολυσυζητημένη αποστασιοποίηση. Σύμφωνα με αυτήν, ο ηθοποιός δεν πρέπει να ταυτίζεται με το ρόλο, αλλά πρέπει να κρατά μια απόσταση απ’ αυτόν, να τον «δείχνει», αντί να τον ερμηνεύει. Το ίδιο και ο θεατής, δεν πρέπει να συμπάσχει συμμετέχοντας στα παθήματα των ηρώων, αλλά να βρίσκεται σε απόσταση, έτσι ώστε να μπορεί να τα δει μέσα στο κοινωνικό τους πλαίσιο. Με αυτόν τον τρόπο, καλείται να παραμείνει σε κριτική επαγρύπνηση καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης. Θα ήταν αδύνατο να αναφέρουμε όλες τις μεθόδους που έχουν κατά καιρούς χρησιμοποιηθεί για να επιτευχθεί αυτό. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Τη χρήση μεγάλων επιγραφών που προαναγγέλλουν την εξέλιξη της δράσης για να μην αιφνιδιαστεί ο θεατής και καθορίζουν τον ιστορικό τόπο και χρόνο της. Το φωτισμό της σκηνής από πηγές φωτός που είναι ορατές στο θεατή. Τη σχηματικότητα της σκηνογραφίας, που ο ρόλος της είναι να δείχνει και όχι να υποβάλλει. Τη διάσπαση του κειμένου σε πολλά επίπεδα. Ξαφνική διακοπή του παιξίματος από τον ηθοποιό, ο οποίος σταματά την παράσταση για να απευθυνθεί άμεσα στο κοινό.

Στην προσπάθεια αυτή δεν πρέπει να υποτιμηθεί ο ρόλος της μουσικής και των τραγουδιών, που αντί να δημιουργούν ατμόσφαιρα, σχολιάζουν και συμπεραίνουν, καθοδηγώντας τη σκέψη του κοινού στα σωστά συμπεράσματα. Η μουσική των τότε παραστάσεων που έχουν γράψει κορυφαίοι συνεργάτες του Μπρεχτ – κυρίως ο Χανς Αϊσλερ και ο Κουρτ Βάιλ – έχει μείνει στην Ιστορία, μέρος δε αυτής πέρασε και στη μαζική λαϊκή κουλτούρα και ακούγεται μέχρι σήμερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το «Alabama Song», που είχε γράψει ο Κουρτ Βάιλ για το «Μαχαγκόνι» και το διασκεύασαν αργότερα οι Doors και ο David Bowie μεταξύ άλλων.

Επίσης, ειδικά όσον αφορά την υποκριτική, ο Μπρεχτ ανέδειξε την τεχνική του Gestus, την κοινωνική χειρονομία θα μπορούσαμε να πούμε, όπου με τη γλώσσα του σώματος ο ηθοποιός υποδηλώνει πολύ περισσότερα από ό,τι με τα λόγια για την κοινωνική θέση και στάση του χαρακτήρα που παρουσιάζει.

Το πιο σημαντικό στοιχείο στο θέατρο του Μπρεχτ, βέβαια, δεν είναι αυτά που συμβαίνουν στη σκηνή. Σε αυτήν τίποτα δεν ολοκληρώνεται οριστικά, μένουν όλα εκκρεμή, για να εκπληρωθούν έξω από το θέατρο, στον πραγματικό κόσμο. Γράφει στον επίλογο του έργου «Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν»:

«Πώς αυτό το κακό θα τελειώσει, ψάξτε να βρείτε μοναχοί σας… Πήγαινε ψάξε, αγαπητό κοινό, μια κατάλληλη λύση πρέπει να υπάρχει . ΠΡΕΠΕΙ , ΠΡΕΠΕΙ , ΠΡΕΠΕΙ >>!

14 – 8 – 1908

Γεννιέται ο κομμουνιστής ηθοποιός Μάνος Κατράκης.

Από την πρώτη του κιόλας εμφάνιση στο θέατρο το 1928, φανέρωσε το υποκριτικό του ταλέντο και ανέβηκε γρήγορα την κλίμακα της θεατρικής ιεραρχίας, για να καταλάβει μια δεσπόζουσα θέση ανάμεσα στους κορυφαίους ηθοποιούς μας.

Περισσότερα από 50 χρόνια συνεχούς προσφοράς στο θέατρο, με στόχους υψηλούς, με ερμηνείες συγκλονιστικές, με βραβεία και κριτικούς επαίνους. Με το μεγαλόπρεπο ανάστημά του και τη βαριά κρυστάλλινη φωνή του απέδειξε τις υποκριτικές του ικανότητες κυρίως σε ρόλους τραγικούς, όπως στον «Προμηθέα Δεσμώτη» που παρουσίασε τελευταία φορά το 1976.

Πρωταγωνίστησε σε πολύ σημαντικούς ρόλους σπουδαίων έργων του παγκόσμιου ρεπερτορίου και σημάδεψε με το παίξιμό του μερικά από τα αρχαία κλασικά δράματα («Ιούλιος Καίσαρας», «Εμπορος της Βενετίας», «Οθέλλος», «Πέερ Γκυντ», «Δον Κιχώτης», «Βασιλεύς Ληρ», «Αντιγόνη», «Μήδεια», «Οιδίπους Τύραννος», «Προμηθέας Δεσμώτης», «Πέρσαι»). Επίσης πρωταγωνίστησε στα περισσότερα από τα φιλμ του παλιού, καλού ελληνικού κινηματογράφου.

Πιστεύοντας πως η τέχνη δεν υπάρχει από προσωπική ανάγκη για έκφραση, αλλά είναι ένα σπουδαίο κοινωνικό λειτούργημα, που εξυπηρετεί την ανάπτυξη της κοινωνίας μας, έστρεψε την τέχνη του και τον εαυτό του στην εξυπηρέτηση υψηλών στόχων, σκοπών και προοπτικών.

Στα δύσκολα χρόνια της γερμανικής κατοχής και στα τραγικά χρόνια του εμφυλίου, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της Αντίστασης. Απολύεται από το Εθνικό για τις ιδέες του, συλλαμβάνεται, του ζητούν να υπογράψει δήλωση, αρνείται και εξορίζεται στην Ικαρία, τη Μακρόνησο και τον Αϊ – Στράτη, μέχρι το 1952.

Ήταν πάντα από τους πρώτους, σε όλους τους λαϊκούς αγώνες και πάντα μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ, μέχρι το θάνατό του.

https://youtube.com/watch?v=te6pS6EKeUM%3Ffeature%3Doembed

Σε εποχές γενικού ξεπουλήματος ο Μάνος Κατράκης , είτε με το λόγο του «Προμηθέα», είτε με τη συμμετοχή του στην Αντίσταση, στο συνδικαλιστικό κίνημα, στις διεκδικήσεις του ΚΚΕ, τίποτε άλλο δεν επιζητούσε από το να υπηρετήσει τον άνθρωπο.

Αλλά και αργότερα, ήταν πάντα από τους πρώτους, σε όλους τους λαϊκούς αγώνες και πάντα μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ, μέχρι το θάνατό του. Σε εποχές γενικού ξεπουλήματος ο Μάνος Κατράκης, είτε με το λόγο του «Προμηθέα», είτε με τη συμμετοχή του στην Αντίσταση, στο συνδικαλιστικό κίνημα, στις διεκδικήσεις του ΚΚΕ, τίποτε άλλο δεν επιζητούσε από το να υπηρετήσει τον άνθρωπο.

«Η ζωή άρχισε από τότε που μπήκα στο Κόμμα μου», είχε πει ο ίδιος. «Διάλεξα να είμαι κομμουνιστής. Αισθάνομαι υπερηφάνεια για το κόμμα, για τις εκατοντάδες χιλιάδες τους συντρόφους, που αποτελούν τον κορμό του μεγάλου δέντρου του μέλλοντος. Από αυτό αντλούμε όλη τη δύναμη για την τελική δικαίωση των αγώνων και θυσιών του λαού μας. Από τη ζωοδότρα πηγή αυτού του λαού παίρνουμε εμείς οι καλλιτέχνες το υλικό, που το κάνουμε λόγο, εικόνα, ποίηση, μουσική, θέατρο και ό,τι άλλο βοηθά στην καλυτέρευση του νου και της ψυχής»

Πηγή : ALT.GR