Ο Ταρκόφσκι… «δε μένει πια εδώ»
| Ο Αντρέι Ταρκόφσκι |
Το φετινό, 26ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας συνοδεύτηκε από δύο γεγονότα τα οποία αναδεικνύουν τις δυσάρεστες συνέπειες που επιφέρει η καπιταλιστική στροφή της σημερινής Ρωσίας στον πολιτισμό.
Στην τελευταία εβδομάδα του Ιούνη, στη διάρκεια των πρώτων ημερών της διοργάνωσης, η κολεκτίβα των εργαζομένων του Μουσείου Κινηματογράφου της Ρωσίας, μαζί με πλήθος πολιτών, χάλασαν τη «λάμψη» – χολιγουντιανού τύπου – του Φεστιβάλ, διαδηλώνοντας κατά της έξωσης του Μουσείου από το ιστορικό του κτίριο στην περιοχή της Πρέσνια και τη μετατροπή του σε καζίνο. Το θέμα ανέδειξε αναλυτικά ο «Ρ» στο κυριακάτικο ένθετο της 13/6. Το κεντρικό σύνθημα των διαδηλωτών ήταν: «Ο κινηματογράφος δεν είναι μόνο μπίζνες – Είναι και Τέχνη», το οποίο απευθυνόταν βασικά στην Ενωση Κινηματογραφιστών της Ρωσίας και προσωπικά στον πρόεδρό της και γνωστό σκηνοθέτη, Νικίτα Μιχαλκόφ. Αυτό γιατί η Ενωση κατέχει το 32% των μετοχών της εταιρίας «Κινοτσέντρ», η οποία διαχειρίζεται το Μουσείο, μετοχές που θα πωληθούν στην εταιρία «ψυχαγωγίας» με την επωνυμία «Αρλεκίνο», ώστε να μετατραπεί σε καζίνο.
Μια «ήσυχη» κατεδάφιση…
Ελάχιστες μέρες πριν την παραπάνω διαδήλωση – την οποία υποστήριξαν και ξένοι κινηματογραφιστές, προσκεκλημένοι του Φεστιβάλ, όπως ο Κουέντιν Ταραντίνο και ο Μπερνάντο Μπερτολούτσι – και στις παραμονές της διοργάνωσης, ένα παλιό, διώροφο σπίτι κατεδαφιζόταν… «ησύχως». Η κατεδάφιση αυτή δε θα ήταν είδηση, αφού στη Μόσχα έχει εξαπολυθεί κυριολεκτικά ένα πολεοδομικό «πογκρόμ» εναντίον του ιστορικού της κέντρου, το οποίο «ανοικοδομείται» από το ιδιωτικό κεφάλαιο μέσα σε πλήρη ασυδοσία. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, η υπόθεση έχει ενδιαφέρον – και εκτός της Ρωσίας – αφού εκεί γεννήθηκε και πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο σημαντικός Σοβιετικός σκηνοθέτης, Αντρέι Ταρκόφσκι.
| Από την ταινία του «Σολάρις» |
Η εφημερίδα «Ισβέστια» ανακίνησε το θέμα με μια συνέντευξη της αδερφής του σκηνοθέτη, Μαρίνας Ταρκόφσκαγια, η οποία, περνώντας από το σπίτι τυχαία, είδε στη θέση του… ένα οικόπεδο και ένα πανό με τη φωτογραφία του διάσημου αδελφού της. Αξίζει να δούμε λοιπόν πώς συμπεριφέρεται το σημερινό, καθεστώς της Ρωσίας ακόμη και στα διάστημα «τέκνα» του, ακόμη και σ’ αυτά που σήμερα «διαφημίζει».
Στο σπίτι αυτό έζησαν τρεις γενιές των Ταρκόφσκι, συμπεριλαμβανομένου του πατέρα του Αντρέι και ποιητή, Αρσένι Ταρκόφσκι, και του συγγραφέα αδελφού του, Μιχαήλ. Ο Αντρέι έζησε εκεί μέχρι το 1962, δηλαδή μέχρι και το τέλος της βασικής εκπαίδευσης. Το 1969 το σπίτι μετατράπηκε σε οικοτροφείο για τις οικογένειες των εργατών μιας φάμπρικας. Το 1987, ένα χρόνο μετά το θάνατο του σκηνοθέτη, πάρθηκε μια απόφαση κατεδάφισης, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε, διότι η επιτροπή που συστήθηκε, στο πλαίσιο της Ενωσης Κινηματογραφιστών της ΕΣΣΔ, για την ανάδειξη της καλλιτεχνικής κληρονομιάς του συγγραφέα, αποφάσισε να μετατρέψει το κτίριο σε Μουσείο Αντρέι Ταρκόφσκι.
…μετά από μια «περίεργη» απόφαση
Η σχετική μελέτη άρχιζε να εφαρμόζεται στις αρχές του ’90 και στο πλαίσιό της αφαιρέθηκε η παλιά στέγη και άρχισε η αναμόρφωση του δεύτερου ορόφου. Τίποτα όμως δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί, αφού η ΕΣΣΔ διαλύθηκε και φυσικά ουδείς ασχολούνταν με τις παρακαταθήκες ενός δημιουργού. Από τότε και μέχρι την πρόσφατη κατεδάφισή του, το σπίτι ήταν χωρίς σκεπή, χωρίς κουφώματα και είχε μετατραπεί σε σκουπιδότοπο.
| Σκηνή «Από τα παιδικά χρόνια του Ιβάν» |
Μία απόπειρα να ενταχθεί το κτίριο στα σχέδια των μοσχοβίτικων αρχών για «ανακαίνιση» όσων παλιών κτιρίων θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν τις ιδιωτικές κατασκευαστικές εταιρίες – αφού δε δίνεται πλέον δημόσιο χρήμα σε αυτούς τους τομείς – έπεσε στο κενό. Μια και δεν το ήθελε κανείς, το ανέλαβε το Μουσείο Κινηματογράφου, το οποίο μάλιστα κέρδισε και μια δικαστική διαμάχη για τον περιβάλλοντα χώρο του με μια εταιρία που τον διεκδικούσε. Για μια ακόμη φορά συντάχθηκε μελέτη ανακατασκευής του, ενώ μια ακόμη ελπίδα εμφανίστηκε όταν το σπίτι τέθηκε υπό την «προστασία» της Υπηρεσίας Μνημείων της πρωτεύουσας, σαν ιστορικό μνημείο. Ο στόχος ήταν να γίνουν τα εγκαίνια το 2002, έτσι ώστε να συμπέσουν με τα 70χρονα του σκηνοθέτη. Μεταξύ άλλων, στα σχέδια ήταν η προστασία των προσωπικών του αρχείων (12.000 αντικείμενα), η δημιουργία μιας αίθουσας προβολών και εκθεσιακών αιθουσών, βιβλιοθήκης κ.ά.
«Αίφνης», το Φλεβάρη του 2001, οι αρχές της Μόσχας, με σχετικό έγγραφό τους στο οποίο μάλιστα προσδιορίζεται σαφώς το κτίριο ως «ιστορικό μνημείο», νοικιάζουν (ουσιαστικά παραδίδουν) το σπίτι στην ιδιωτική κατασκευαστική εταιρία «Κομουνάλναγια Τεχνικά» για χρήση 15 ετών! Σε μια προσπάθεια να σωθούν τα προσχήματα, στο έγγραφο αναφέρεται ότι η εταιρία «υποχρεούται» να αφήσει ένα τμήμα του σπιτιού «εις μνήμη» του σκηνοθέτη. Τον Απρίλη του ίδιου χρόνου, το αρμόδιο όργανο του δήμου της Μόσχας συζητά αν τελικά θα υπάρχει στη Μόσχα «Σπίτι – Μουσείο Ταρκόφσκι» ή όχι! Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι, ότι οι εκπρόσωποι της εταιρίας είπαν στο συμβούλιο πως παραιτούνται του δικαιώματός τους στο συγκεκριμένο κτίριο, αφού τους έρχεται φθηνότερα να χτίσουν νέο κάπου αλλού, αντί να ανακαινίσουν το «ερείπιο». Τρία χρόνια μετά, στα τέλη του περασμένου Ιούνη, το σπίτι κατεδαφίστηκε…
Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Διαβάστε σήμερα…
Σύγχρονη «τραγωδία» της «τύφλωσης»
Ρέκβιεμ για τους Ολυμπιακούς αγώνες
Φως από το «κόκκινο» της θυσίας τους
Πηγή : Ριζοσπάστης 15 – 8 – 2004
Nίκος Αντωνάκος
«Στην πάλη των τάξεων, σε αυτήν την όμορφη πορεία των ταξικών αγώνων, την κουραστική αλλά τόσο γόνιμη πορεία του κόσμου προς το μέλλον, ποια θέση παίρνει η Τέχνη; Η Τέχνη, όπως και άλλα πράγματα άλλωστε, καθορίζεται από την οικονομική βάση της κοινωνίας! Μέσα στην ταξική κοινωνία που ζούμε, η Τέχνη δεν μπορεί παρά να εκφράζει τα ενδιαφέροντα των τάξεων της κοινωνίας μας. Δεν μπορεί παρά να αποτελεί ιδεολογικό όπλο των τάξεων που αντιμάχονται ιδεολογικά. Επόμενο λοιπόν είναι η σημερινή Τέχνη, στην κοινωνία των ημερών μας, να είναι γεμάτη αντιθέσεις. Οσο πιο δυνατή είναι η κυρίαρχη τάξη, τόσο επιβάλλεται και στην Τέχνη. Και αυτό δεν πρέπει να διαφεύγει από τους καλλιτέχνες, οι οποίοι για να δημιουργήσουν πρέπει να εργάζονται σε συνθήκες ελευθερίας! Ακόμα λοιπόν και για λόγους “συμφέροντος”, είναι απαραίτητη η στενή συνεργασία ανάμεσα στην εργατική τάξη και στην Τέχνη. Και στους δημιουργούς της, βεβαίως! Οι αγώνες της εργατικής τάξης, η δυναμικότερη παρουσία της στο πολιτικό και κοινωνικό προσκήνιο, διασφαλίζουν μεγαλύτερη ελευθερία στην Τέχνη και στον καλλιτέχνη. Οσο πιο δυνατή είναι η εργατική τάξη, τόσο πιο ελεύθερος είναι ο καλλιτέχνης να αναζητήσει και να βρει την αντικειμενική αλήθεια, την οποία αντικειμενική αλήθεια η Τέχνη αναζητεί εναγωνίως. Δυνατή εργατική τάξη σημαίνει λιγότερες παρεμβάσεις της άρχουσας τάξης πάνω στην Τέχνη και στους καλλιτέχνες. Δυνατή εργατική τάξη σημαίνει μεγαλύτερη ελευθερία στην Τέχνη και στους καλλιτέχνες. Ελεύθερη Τέχνη και ελεύθεροι καλλιτέχνες σημαίνει μεγαλύτερη, σαφέστερη, καθαρότερη και αποτελεσματικότερη βοήθεια της Τέχνης και των καλλιτεχνών στην εργατική τάξη, στους αγώνες της και στον τελικό σκοπό της, που είναι ο μετασχηματισμός της κοινωνίας».
Με ένα πολύ μικρό απόσπασμα από ομιλία του στην έκθεση εικαστικών τεχνών στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη στο Πέραμα, τον Ιούνη του 2007, θυμόμαστε τον σύντροφό μας Νίκο Αντωνάκο, που σαν χτες πριν 15 χρόνια «έφυγε» από τη ζωή. Ηταν πραγματικά δύσκολο να επιλέξουμε ένα μικρό απόσπασμα από τον τόσο μεστό λόγο του. Μας λείπει στους αγώνες μας, στην εφημερίδα μας, κι όμως την ίδια στιγμή είναι πιο παρών από ποτέ στις κουβέντες μας και στη σκέψη μας, πάντα φωτίζοντας τα σκοτάδια μέσα από το παράδειγμά του…
Πηγή : Ριζοσπάστης 4 – 4 -2024
ΖΩΓΡΑΦΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΟΥ ΠΕΤΕΡ ΝΤΕ ΦΡΑΝΣΙΑ: «Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ»
Να βρει στέγη στην Ελλάδα
Οι άγνωστες πτυχές ενός σημαντικού ζωγραφικού έργου
Ηταν ξημέρωμα Κυριακής. Το ημερολόγιο έγραφε 30 Μαρτίου 1952. Στους ερημικούς δρόμους της Αθήνας, μια μικρή φάλαγγα από στρατιωτικά αυτοκίνητα κατευθύνεται προς το Γουδί. Φθάνοντας, οι οπλισμένοι φρουροί πηδούν απ’ τα καμιόνια και πιάνουν τα άκρα. Σε λίγο, τέσσερις πολίτες με τις χειροπέδες κατεβαίνουν από το δικό τους όχημα. Είναι οι τέσσερις μελλοθάνατοι… Ανάμεσά τους ένας μελαχρινός άντρας με βλέμμα σταθερό, που κρατάει στα χέρια του ένα μισομαραμένο κόκκινο γαρίφαλο. Είναι ο Νίκος Μπελογιάννης. Ο «άνθρωπος με το Γαρίφαλο»… Οι μελλοθάνατοι στήνονται στον τοίχο και, υπό το φως των προβολέων των αυτοκινήτων, το εκτελεστικό απόσπασμα παρατάσσεται απέναντι στον ανθρώπινο στόχο. Θαρραλέα, χωρίς κουκούλες και λιγοψυχιές, στέκονται παλικαρίσια μπρος στο θάνατο. Οι κάννες των όπλων, αμερικανικής κατασκευής, υψώνονται… Ενα ακόμα έγκλημα είχε διαπραχθεί, μέσα σ’ εκείνο το ζοφερό κλίμα, στη διάρκεια, αλλά και μετά την τραγωδία του εμφύλιου πολέμου.
Νίκος Μπελογιάννης, ο «άνθρωπος με το γαρίφαλο»… Ο φωτογραφικός φακός του Παναγιώτη Μήτσουρα απαθανάτισε τον κομμουνιστή στο εδώλιο του κατηγορουμένου, σε μια δίκη «παρωδία», που προκάλεσε διεθνή συγκίνηση. Τον αποτύπωσε να χαμογελά, μ’ ένα γαρίφαλο στο χέρι… Η φωτογραφία αυτή ταξίδεψε έξω από τα όρια της χώρας μας, ξεσηκώνοντας διεθνή κατακραυγή κατά των ελληνικών στρατοδικών και του παρακράτους. Χιλιάδες ήταν οι υπογραφές υπέρ της αθώωσής του ή της απονομής χάριτος. Εκατοντάδες οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, που βρέθηκαν στο πλάι του. Ευαίσθητοι «παλμογράφοι» και οι εικαστικοί δημιουργοί, που, με τα δικά τους «όπλα», έδωσαν χρώμα στον αγώνα, στην αντίσταση, στην ελπίδα. Αποκορύφωμα, το έργο του Πικάσο «Ο άνθρωπος με το γαρίφαλο», που γύρισε, με τη μορφή αφίσας, όλο τον κόσμο.
«Σπάραγμα» συλλογικής μνήμης και ιστορίας
Η εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη σημάδεψε πολλούς δημιουργούς. Ανάμεσά τους, ο αντιφασίστας διανοούμενος Peter de Francia, που το 1953 ξεκινά την προσωπική του «Γκουέρνικα», έναν από τους μεγαλύτερους πίνακές του, εμπνευσμένο από την πολύκροτη θυσία του ανθρώπου με το γαρίφαλο, η οποία τάραξε τη δημοκρατική Ευρώπη. «Η εκτέλεση του Μπελογιάννη», όπως ονομάζεται ο πίνακας του καλλιτέχνη, είναι μία μνημειακή, γεμάτη ένταση και δύναμη, σύνθεση. Το μακρόστενο σχήμα της (3Χ1.50μέτρα) τονίζει την επική αφήγηση.
Για περισσότερα από πενήντα χρόνια, ο πίνακας κρατήθηκε από τον καλλιτέχνη στο εργαστήριό του. Μόνο ένα μικρό σχέδιο της σύνθεσης συμμετείχε το 1953 στην περιοδεύουσα έκθεση με τίτλο «Looking Forwatd». Ωσπου, τον περασμένο Απρίλη, στην έκθεση έργων του σημαντικού ζωγράφου και δασκάλου Peter de Francia στο Λονδίνο, στο James Hyman Fine Art, παρουσιάστηκε – εκτός καταλόγου – το μνημειώδες αυτό έργο (λάδι) και συγκλόνισε το κοινό. Τότε, γεννήθηκε και η σκέψη της αγοράς του πίνακα από κάποιον δημόσιο φορέα της χώρας μας. «Ψυχή» της προσπάθειας, η γλύπτρια και μαθήτριά του (Φιλοσοφία και Ιστορία της Τέχνης) στο Royal College of Art, Ευγενία Πολίτη.
Ιερό «σπάραγμα» συλλογικής μνήμης και ιστορίας, το έργο του Francia αναζητά το φυσικό του αποδέκτη, το ελληνικό κοινό. Μισόν αιώνα μετά την εκτέλεση του Μπελογιάννη, ο ελληνικός λαός έχει το δικαίωμα να αποκτήσει τον πίνακα που «γεννήθηκε» μέσα από τα ίδια του τα σπλάχνα. Αυτό το έργο τον αφορά. Δεν είναι μόνον η σπουδαία καλλιτεχνική του αξία, αλλά και το ίδιο του το θέμα – μια «σελίδα» υπέρτατης θυσίας. Η ελληνική πολιτεία έχει την υποχρέωση να φέρει αυτό το έργο στη χώρα μας. Να κάνει όλες εκείνες τις ενέργειες, προκειμένου «Η εκτέλεση του Μπελογιάννη» να βρει τη θέση που της αξίζει σε μιαν ελληνική εκθεσιακή αίθουσα και μάλιστα δημόσια. Ωστε αυτή η πολύτιμη παρακαταθήκη να είναι προσβάσιμη στο κοινό. Σε όσους έζησαν και αγωνίστηκαν τα «πέτρινα χρόνια», αλλά και στους νεότερους, που έχουν πολλά να διδαχτούν.
Συγκλονιστική μαρτυρία
Ο πίνακας αποτελεί την πρώτη από τις τρεις μεγάλες μεταπολεμικές συνθέσεις, που φιλοτέχνησε ο Francia. Η δεύτερη είναι «Ο βομβαρδισμός του Sakiet» (1959), που παρουσιάστηκε στην Tate Modern και αναφέρεται στο βομβαρδισμό του ομώνυμου τυνησιακού χωριού το 1958 από τα γαλλικά αεροπλάνα. Λίγο αργότερα, φιλοτεχνεί την «Αφρικανική φυλακή» (Sheffield City Art Galleries). Τα έργα του, καρπός συστηματικής καλλιτεχνικής έρευνας και κοινωνικού προβληματισμού, αποκαλύπτουν έναν καλλιτέχνη με ιδιαίτερη ευαισθησία, αλλά και βαθιά κοινωνική συνείδηση.
Ο Peter de Francia, στην «Εκτέλεση του Μπελογιάννη», δεν εικονογραφεί. Σχολιάζει και καταγγέλλει, μετατρέποντας την επιφάνεια του πίνακα σε συγκλονιστική μαρτυρία. Συνθέτει μία τριπλή αποκαθήλωση, στην οποία, τα τρία νεκρά σώματα εξέρχονται από τη φυσιολογική τους κατάσταση και λειτουργούν ως σύμβολα – κραυγή διαμαρτυρίας ενάντια στην αδικία, στα βασανιστήρια, στις εκτελέσεις. Ο καλλιτέχνης δε ζωγραφίζει αυτό που βλέπει, αλλά αυτό που νιώθει. Οι ανθρώπινες μορφές, χωρίς να χάνουν τα ρεαλιστικά χαρακτηριστικά τους, φορτίζουν, με την εξπρεσιονιστική παραμόρφωσή τους, τη σκηνή. Τρία νεκρά ανθρώπινα σώματα κείτονται στο χώμα, δίπλα στο σταυρό του μαρτυρίου τους. Στην αριστερή πλευρά, η φιγούρα του Ν. Μπελογιάννη με το κόκκινο γαρίφαλο στο χέρι. Ενα ιστορικό γεγονός, που μετατρέπεται σε συλλογική οδύνη, αλλά και πανανθρώπινο ύμνο. Ο Francia, με το χρωστήρα του, «ακροβατεί» ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, στο θάνατο και το θρήνο. Χωρίς ρητορείες και διακοσμητικότητα, «χτίζει» τη σύνθεσή του. Η λιτότητα των εκφραστικών μέσων τονίζει την πρόθεσή του να είναι άμεσος, κριτικός, κατήγορος.
Πολυσήμαντη δημιουργία
«Υπάρχουν πολλοί τρόποι ν’ αποσιωπήσεις την αλήθεια, όπως υπάρχουν και πολλοί τρόποι να την πεις. Εμείς αντλούμε την αισθητική, καθώς και την ηθική μας από τις ανάγκες του αγώνα μας», σημείωνε σ’ ένα κείμενό του ο Μπ. Μπρεχτ. Σ’ αυτές τις ηθικές αρχές στηρίχτηκε πάντοτε η εικαστική δημιουργία του Peter de Francia. Γεννημένος στη Γαλλία το 1921, σπούδασε στην Ακαδημία των Βρυξελλών. Από το 1945 έως το 1948 βρίσκεται στο Slade School στο Λονδίνο και το 1951 εργάστηκε στο Μουσείο της Νέας Υόρκης. Τρία χρόνια αργότερα, ξεκίνησε να διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στο St Martin’s του Λονδίνου, για να ακολουθήσει το κολέγιο του Goldsmith’s, και από το 1972 έως το 1986, ως καθηγητής στο μεταπτυχιακό τμήμα του Royal College of Art. Η καλλιτεχνική του καριέρα ξεκίνησε το 1958 με την ατομική έκθεση έργων του στο Μιλάνο. Από τις πολλές και σημαντικές παρουσιάσεις της δουλιάς του, σημειώνουμε εκείνες στη Wappihgton Galleries, στην ομαδική «British painting» στο Λονδίνο και στη Λευκωσία (1995).
Δεινός σχεδιαστής, στη μακρόχρονη εικαστική του πορεία, ο Francia δημιουργεί σχέδια, στα οποία, με ωμό ρεαλισμό, συμπορεύεται το χιούμορ με το σαρκασμό, η οδύνη με το μεγαλείο των ανθρώπινων πράξεων. Χαρακτηριστικά, τα 39 σχέδια που παρουσίασε το 1989 στην Κοπεγχάγη, στα οποία καταγγέλλει τους «απελευθερωτές». Ο αγώνας των λαών ενάντια στην αδικία, η εκμετάλλευση, τα βασανιστήρια, ο ρατσισμός, ήταν μερικά από τα κύρια θέματα και τα σημεία αναφοράς του. Οπως ο Γκόγια στη σειρά «Τα δεινά του πολέμου», ή ο Ρ. Γκουτούζο στα καταγγελτικά σκίτσα του, έτσι και ο Francia εμπνέεται από τα γεγονότα της εποχής που τάραζαν τις συνειδήσεις και στράτευαν τους διανοούμενους.
Οπως έγραφε χαρακτηριστικά το 1996 ο σημαντικότερος, ίσως, μεταφραστής του Μπρεχτ στην Ευρώπη, John Willett: «Αντίθετα με τη σημερινή τέχνη, που είναι στοιχειωμένη από τα media, ο Peter de Francia παραμένει μια μοναχική φιγούρα που ποτέ δεν έγινε ευρύτερα γνωστή, καθώς τον γνωρίζει μόνον η μειονότητα των αφοσιωμένων θαυμαστών του. Το ίδιο συνέβαινε και με τον προκάτοχό του, επικεφαλής του τμήματος ζωγραφικής στο Royal College of Art, Carel Weight…».
«Στην περίπτωση του de Francia, η εργασία του απορρέει από την ευρωπαϊκή παράδοση του Μεσοπολέμου, η οποία συγκροτήθηκε μέσα από το σοσιαλιστικό ρεαλισμό του ανατολικού μπλοκ και την πολιτικά αποδεκτή αφαίρεση της σχολής της Νέας Υόρκης. Κυρίως επρόκειτο για το αντιφασιστικό Λαϊκό Μέτωπο», όπως ανιχνεύεται στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο και τη Διεθνή Εκθεση του 1937, την περίοδο της Guernica και των μεγάλων τοιχογραφιών του Leger, και το οποίο εμπεδώθηκε στη Βρετανία μέσω της ΑΙΑ (Artist’s International Association).
«Τι νομίζετε πως είναι ο καλλιτέχνης;», έλεγε ο Πικάσο το 1957. «Νομίζετε πως είναι κανένας ηλίθιος που έχει μόνο μάτια αν είναι ζωγράφος, ή μόνο αυτιά αν είναι μουσικός, ή που κρατάει μια λύρα για όλα τα διαμερίσματα της καρδιάς αν είναι ποιητής, ή, ακόμα, που έχει μόνο μπράτσα αν είναι μποξέρ; Τελείως αντίθετα, είναι ταυτόχρονα ένα πολιτικό ον, σταθερά άγρυπνος μπροστά στα καυτά σπαρακτικά ή ευχάριστα γεγονότα του κόσμου, του κόσμου που διαμορφώνεται κατ’ εικόνα τους από κάθε λογής κομμάτια. Πώς μπορεί να ‘ναι δυνατό να μη γνοιάζεται για τους άλλους ανθρώπους και στο όνομα ποιας φιλντισένιας αδιαφορίας, να αποσπάται από μια ζωή που προσφέρουν οι άνθρωποι με τόσο μόχθο; Οχι, ο ζωγράφος δε φτιάχτηκε για να διακοσμεί τα διαμερίσματα. Είναι ένα εργαλείο επιθετικού και αμυντικού πολέμου εναντίον στον εχθρό».
Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ
Πηγή : Ριζοσπάστης 17 – 7 – 2005
| 8/2/1980: Νίκος Ξυλούρης – Έβαλε ο θεός σημάδι τον Αρχάγγελο της Κρήτης – Fosonline www.fosonline.gr |
| Πενήντα χρόνια χωρίς τον Μάρκο Βαμβακάρη: Το «Δεύτερο Πρόγραμμα» τιμά τον πατριάρχη του ρεμπέτικου – Fosonline www.fosonline.gr |
| Σαν σήμερα αυτοκτονεί ο Κώστας Καρυωτάκης – Ποιο ποίημά του “ξαναζωντανεύει” με νοσταλγία www.msn.com |
| «Πολέμησες κι έπεσες, και μας έρχεσαι πάλι, Σωτηρία, απ’ το χαρούμενο μέλλον…» – Κατιούσα www.katiousa.gr |
| Θωράκισε την αστική τάξη, με βασικό ταξικό αντίπαλο το ΚΚΕ | ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ www.rizospastis.gr |
| Η ζωή του Σουρή στις οδούς των Εξαρχείων, Χαριλάου Τρικούπη – Διδότου – Ζωοδόχου Πηγής – Fosonline www.fosonline.gr |
| Ο Κώστας Καζάκος και η πολιτική: Η Κατοχή, ο Εμφύλιος, η Αντίσταση, η Χούντα και το ΚΚΕ – ΤΑ ΝΕΑ www.tanea.gr |
| 25 χρόνια από την κορύφωση της κρίσης στα Ιμια | ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ… | ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ www.rizospastis.gr |
| Μάρτον Μπούκοβι: 36 χρόνια χωρίς τον δημιουργό της «ομαδάρας, που την λένε Ολυμπιακάρα» – Fosonline www.fosonline.gr |
| 6 Φεβρουαρίου 1958: Η τραγωδία που σημάδεψε για πάντα την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ – ΤΟ ΒΗΜΑ www.tovima.gr |
| Δημήτρης Στεφανάκης – Δημοσίευμα – Στέλιος Καζαντζίδης: Στα χρόνια της νοσταλγίας και του Ολυμπιακού μας… (pics) – Ο Δημήτρης Στεφανάκης γράφει στο ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ dimitrisstefanakis.gr |
| Δημήτρης Στεφανάκης – Δημοσίευμα – Στέλιος Καζαντζίδης: Στα χρόνια της νοσταλγίας και του Ολυμπιακού μας… (pics) – Ο Δημήτρης Στεφανάκης γράφει στο ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ dimitrisstefanakis.gr |
3 απαντησεις στο “ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ”
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ
” Η ζωή μου συνδέεται με την ιστορία του ΚΚΕ ” . Τέτοια σπορά δίνει πλούσια σοδειά
☆ ☆ ☆
《 Αγαπάμε την Ελλάδα και το λαό της περισσότερο από τους κατηγόρους μας . Το δείξαμε όταν κινδύνευε η ελευθερία , η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της και ακριβώς αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες χωρίς πείνα και πόλεμο . Γι ‘ αυτό το σκοπό, αν χρειασθεί , θυσιάζουμε και την ζωή μας 》.
( Από την απολογία του Νίκου Μπελογιάννη στο στρατοδικείο ) .
Κυριακή 30 Μάρτη 1952 . Λίγες ώρες πριν χαράξει , ο Νίκος Μπελογιάννης πέρασε στην “αθανασία “, καθώς τα βόλια του εκτελεστικού αποσπάσματος έπεφταν στο κορμί του . Η εκτέλεση του Μπελογιάννη και των συντρόφων του , είχε στόχο να τρομοκρατήσει την εργατική τάξη , να τσακίσει την οργανωμένη πρωτοπορία της το ΚΚΕ . Η προσπάθεια απέτυχε . Το ΚΚΕ η ” μήτρα ” των Μπελογιάννηδων παρά τα κτυπήματα της αστικής τάξης , συνέχισε και συνεχίζει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης απ ‘ τα καπιταλιστικά δεσμά ,για το Σοσιαλισμό – Κομμουνισμό .
https://youtu.be/YU7mDRVbIE0
Η φωτογραφία είναι από το μουσείο Νίκου Μπελογιάννη που βρίσκεται στην Αμαλιάδα και δείχνει το παλτό που φορούσε ο Νίκος Μπελογιάννης κατά την ώρα της εκτέλεσης .
Γεώργιος Παναγούλης https://www.georgepanagoulis.gr/wp-content/uploads/2023/03/FB_IMG_1522407325136.jpg
https://www.georgepanagoulis.gr/wp-content/uploads/2023/03/FB_IMG_1680283746869-1.jpg
Πώς να με νιώσετε όλοι εσείς
τι ξέρετε για κείνον
κι έτσι θαρρείτε εύκολα
μπορώ να τον ξεχάσω.
Μου μιλάτε για κείνον
σαν να ήτανε κάποιος
όπως όλοι εμείς
κάποιος μέσα στο πλήθος.
Έφευγε κι ήξερε για που
κι όμως χαμογελούσε
τι τον περίμενε ήξερε
κι όμως χαμογελούσε.
Μου μιλάτε για κείνον
σαν να πήγαινε κάπου
όπως όλοι εμείς
κάπου σαν κάθε μέρα.
Πως να με νιώσετε όλοι εσείς
τι ξέρετε για κείνον
ήξερε για που πήγαινε
κι όμως χαμογελούσε
μου μιλάτε για κείνον
σαν να ήτανε κάποιος
όπως όλοι εμείς
κάποιος μέσα στο πλήθος.
…………………
Δίσκος: Της εξορίας
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Στίχοι: Γιάννης Νεγρεπόντης
Βασίλης Παπακωνσταντίνου – Μου μιλάτε για κείνον https://youtu.be/FGUSZAdGXhI?si=25fdjI98RFrtVg7J
Γεώργιος Παναγούλης
Ο Αντρέι Ταρκόφσκι ήταν ο πιο πνευματικός και ποιητικός σκηνοθέτης όλων των εποχών. Γι’ αυτόν ο κινηματογράφος δεν ήταν ψυχαγωγία, ήταν τέχνη με την καλύτερη έννοια αυτής της λέξης. Ως πολύπλευρος καλλιτέχνης ήταν σε θέση να δημιουργήσει μια σύνθεση των τεχνών στις ταινίες του. Ο κινηματογράφος γι’ αυτόν δεν ήταν απλώς μια αντανάκλαση της πραγματικότητας- έμοιαζε περισσότερο με ποίημα ή όνειρο.
«Όταν η ταινία δεν είναι ντοκουμέντο, είναι όνειρο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Ταρκόφσκι είναι ο μεγαλύτερος όλων. Κινείται με τόση φυσικότητα στο δωμάτιο των ονείρων. Δεν εξηγεί. Τι πρέπει να εξηγήσει κανείς; Είναι ένας θεατής, ικανός να σκηνοθετεί τα οράματά του στα πιο δύσχρηστα αλλά, κατά κάποιον τρόπο, στα πιο πρόθυμα μέσα» έλεγε ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, σπουδαίος Σουηδός σκηνοθέτης και σεναριογράφος.
Για εκείνον οι ταινίες ήταν κάτι πολύ περισσότερο από μια σύνθεση τεχνών. Όπως έγραφε ο ίδιος, ήθελε να σμιλεύσει τον χρόνο και να φτάσει στην εσωτερική αλήθεια της ύπαρξής μας.
«Για μένα ο κινηματογράφος – είναι ένας τρόπος να φτάσω στην αλήθεια και προσπαθώ να το κάνω στο μέγιστο βαθμό που είμαι ικανός. Είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι η διαδικασία δημιουργίας μιας ταινίας δεν τελειώνει αφότου αυτή έγινε τελικά έτοιμη για τον κινηματογράφο. Η πράξη της δημιουργίας λαμβάνει χώρα στην αίθουσα την ώρα που παρακολουθείς την ταινία. Επομένως, ο θεατής για μένα δεν είναι ούτε καταναλωτής μου, ούτε κριτής, αλλά συν-δημιουργός, συν-συγγραφέας».
Για κάποιους ο Ταρκόφσκι είναι ένας από τους πιο υποτιμημένους σκηνοθέτες. Οι ταινίες του είναι άγνωστες για την πλειονότητα των θεατών του κινηματογράφου. Η ταινία Σολάρις του 1972, η λαμπρή στιγμή του Ταρκόφσκι, χωρίς αμφιβολία, επισκίασε την ιστορία του Στάνισλαβ Λεμ, και είναι γεμάτο βαθιές ιδέες και ομορφιά. Ο Λεμ, ο οποίος έγραψε το Σολάρις, δεν συμπαθούσε την ταινία και την αποκάλεσε «έγκλημα και τιμωρία». Ωστόσο, αυτές οι κριτικές μπορούν να θεωρηθούν κομπλιμέντο και μπορούμε σήμερα να αποκαλούμε τον Ταρκόφσκι ως τον Ντοστογιέφσκι του κινηματογράφου. Ο μεγάλος Σοβιετικός δημιόυργός , παρότι γύρισε , μόλις επτά ταινίες μεγάλου μήκους , έβαλε βαθιά το αποτυπωμά του στο παγκόσμιο κινηματοηράφο .
Γεώργιος Παναγούλης