ΔΙΕΘΝΗ
2024 – ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ ΠΟΥ ΦΛΕΓΕΤΑΙ
Η χρονιά που τελείωσε πριν λίγες μέρες και το νέο έτος που μόλις ξεκίνησε βρίσκουν τους λαούς σε έναν «κόσμο που φλέγεται», από τη συνεχή κλιμάκωση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και των πολέμων σε όλο τον πλανήτη, με επίκεντρο την αντιπαράθεση του ευρωατλαντικού μπλοκ με το υπό διαμόρφωση ευρασιατικό, τη σφοδρή σύγκρουση ΗΠΑ – Κίνας και των συμμάχων τους για την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.
Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, οι μεγάλοι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, όχι μόνο δεν «καταλάγιασαν» το 2024, όχι μόνο δεν αμβλύνθηκαν με κάποιο προσωρινό συμβιβασμό, αλλά «φούντωσαν» κι άλλο, «αγκάλιασαν» με τις φλόγες τους κι άλλες περιοχές, απέκτησαν ακόμα πιο καθαρά «παγκόσμια χαρακτηριστικά», με ακόμα πιο βαθιά και επικίνδυνη συμμετοχή των αντιμαχόμενων ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων.
Παράλληλα με αυτούς, δεκάδες άλλες πολεμικές συγκρούσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, ο κόσμος βρίσκεται σήμερα ακόμα πιο κοντά στον κίνδυνο μιας γενικευμένης πολεμικής σύρραξης, οι πυρηνικές απειλές και «προειδοποιήσεις» δίνουν και παίρνουν, ενώ τα αντίπαλα στρατόπεδα δηλώνουν ανοιχτά πλέον ότι προετοιμάζονται με όλους τους τρόπους – στρατιωτικούς, οικονομικούς, πολιτικούς – «για αυτό που έρχεται σε λίγα χρόνια», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο γγ της ΝΑΤΟικής λυκοσυμμαχίας…
Στα μεγάλα αδιέξοδα των ισχυρότερων καπιταλιστικών οικονομιών, που καθρεφτίζονται και στις εντεινόμενες διεργασίες στα αστικά πολιτικά συστήματα, όπως στις ΗΠΑ, στη Γερμανία, στη Γαλλία κ.α., έρχεται να δώσει διέξοδο για το κεφάλαιο η καταστροφική για τους λαούς κρεατομηχανή του ιμπεριαλιστικού πολέμου, με τις τεράστιες επενδύσεις στην πολεμική βιομηχανία, τις μπίζνες της «ανοικοδόμησης», το ματωμένο ξαναμοίρασμα του κόσμου, τις νέες λαϊκές θυσίες στο όνομα του «πατριωτικού καθήκοντος» και του «εθνικού συμφέροντος».
Σε αυτά τα επικίνδυνα σχέδια που ξεδιπλώνονται ταυτόχρονα με την κλιμακούμενη επίθεση «εντός των συνόρων» σε όλες τις χώρες, με την επίθεση στα εργατικά – λαϊκά δικαιώματα, σπεύδουν να διεκδικήσουν ρόλο «σημαιοφόρου» η ελληνική κυβέρνηση με τη συμφωνία όλων των κομμάτων του κεφαλαίου, εμπλέκοντας ακόμα πιο βαθιά τον λαό και τη χώρα μας.
Απέναντι σε αυτήν την ολέθρια προοπτική, μόνη διέξοδο δίνει ο δρόμος της ανατροπής, η πάλη απέναντι στον ιμπεριαλισμό, στο καπιταλιστικό σύστημα και όλα τα στηρίγματά του.
Μια σειρά σημαντικοί αγώνες που αναπτύχθηκαν στον κόσμο το 2024, όπως οι αντιπολεμικές διαμαρτυρίες ενάντια στη γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού – ακόμα και μέσα στη «φωλιά του λύκου», όπως οι μεγάλες κινητοποιήσεις στις ΗΠΑ – οι απεργιακές και άλλες κινητοποιήσεις σε μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους για τους μισθούς, τις συλλογικές συμβάσεις και τα εργασιακά δικαιώματα, οι αγροτικές κινητοποιήσεις σε όλη την Ευρώπη κ.ά., παρότι ακόμα πολύ πίσω από τις ανάγκες των καιρών, δείχνουν τον δρόμο, φωτίζουν την ανάγκη να δυναμώσει παντού το ρεύμα της αμφισβήτησης, να πάρει χαρακτηριστικά οργάνωσης και ανατροπής.
ΗΠΑ
Σε «σημείο βρασμού» οι αντιπαραθέσεις, με φόντο τη μάχη για την πρωτοκαθεδρία
Το 2024 αποτέλεσε έτος κατά το οποίο η όξυνση των αντιθέσεων και στο εσωτερικό της αστικής τάξης των ΗΠΑ έφτασε σε «σημείο βρασμού»: Σε μια περίοδο που κρίνεται η κορυφή της ιμπεριαλιστικής πυραμίδας, με τις εστίες του ιμπεριαλιστικού πολέμου να καίνε, οι αντιπαραθέσεις σχετικά με τον τρόπο και τις συμμαχίες για την αντιμετώπιση της ανόδου της Κίνας, αλλά και για τις προτεραιότητες για το πού θα βρουν κερδοφόρες διεξόδους τα τεράστια συσσωρευμένα κεφάλαια, ήρθαν ορμητικά στην επιφάνεια και αποκρυσταλλώθηκαν στις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοέμβρη, που αποτέλεσαν το κεντρικό σημείο ενδιαφέροντος της πολιτικής σκηνής.
Η ατζέντα της αντιπαράθεσης που ξετυλίχτηκε είναι ενδεικτική:
- Τα «καυτά» μέτωπα του ιμπεριαλιστικού πολέμου, με το στρατόπεδο Τραμπ να προτείνει «αναπροσαρμογή» της στρατηγικής των ΗΠΑ στην Ουκρανία, ώστε να αποδυναμώσει το υπό διαμόρφωση ευρασιατικό στρατόπεδο και τη συμμαχία Ρωσίας – Κίνας, αλλά και το βάρος να πέσει ακόμη πιο αποφασιστικά στη βασική αντιπαράθεση με την Κίνα στον Ινδο-Ειρηνικό. Ενώ στο τραπέζι έχει μπει και η ανάγκη να επωμιστούν «αυξημένο βάρος» και οι «σύμμαχοι» (και ταυτόχρονα ανταγωνιστές) όπως η ΕΕ.
- Η αποφασιστικότερη στροφή των ΗΠΑ στην πολεμική οικονομία ως μια ακόμη προσωρινή διέξοδος στα αδιέξοδα του σάπιου συστήματος, η προσπάθεια «θωράκισης» της οικονομίας της, μεταξύ άλλων με τεράστιες κρατικές ενισχύσεις και δεκάδες «ασφαλιστικές δικλίδες», προσπάθειες προσέλκυσης κεφαλαίων και «θωράκισης» των αλυσίδων εφοδιασμού, της «ανταγωνιστικότητάς» της μέσα από την ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, αναζήτηση για το «κατάλληλο» μείγμα εμπορικών δασμών και κυρώσεων απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και η απάντηση σε κινήσεις όπως αυτές για την «αποδολαριοποίηση» της παγκόσμιας οικονομίας. Δεδομένα που δημιουργούν ένα «κουβάρι» ανταγωνισμών, όπου η κάθε κίνηση στην αστική διαχείριση όχι απλά δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα που βρίσκονται στο DNA του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά τα οξύνει παραπέρα.
- Ολα αυτά σε συνθήκες όπου μια νέα καπιταλιστική κρίση «χτυπάει την πόρτα» της καπιταλιστικής οικονομίας διεθνώς, αλλά και στις ίδιες τις ΗΠΑ, όπως άλλωστε φάνηκε ξανά τον περασμένο Αύγουστο στη «μαύρη εβδομάδα» για τα χρηματιστήρια της Αμερικής, της ΕΕ και των αγορών της Ασίας. Τότε που με ορμή ήρθε στην επιφάνεια ο «ελέφαντας στο δωμάτιο», η τεράστια υπερσυσσώρευση κεφαλαίων που δεν βρίσκουν κερδοφόρες διεξόδους: Η απότομη, μεγάλη πτώση που κατέγραψαν ιδιαίτερα οι μετοχές σε κλάδους που είχαν το προηγούμενο διάστημα τα μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους, όπως αυτοί των νέων τεχνολογιών, των κατασκευαστών τσιπ στην Ασία, αλλά και των κρυπτονομισμάτων, καθώς ένα μέρος των μεγαλοεπενδυτών βλέπει πως δεν αποδίδουν όσο γρήγορα ήλπιζαν οι μεγάλες επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη και τις άλλες τεχνολογίες αιχμής, όπου έχουν επενδυθεί τρισ. δολάρια, αποτύπωσαν ακριβώς αυτό το «δομικό» πρόβλημα. Ενώ φούντωσαν παραπέρα και την αντιπαράθεση στο εσωτερικό της αστικής τάξης των ΗΠΑ για το ποιοι είναι οι κλάδοι που θα πρέπει να πριμοδοτηθούν.
| Η απόπειρα δολοφονίας σε βάρος του Ντ. Τραμπ τον Ιούλη αποτύπωσε τα νέα «ύψη» στα οποία έφτασαν οι ανταγωνισμοί στις ΗΠΑ |
Με υπόβαθρο όλα αυτά οι ανταγωνισμοί έφτασαν σε νέα ύψη: Τα αστικά επιτελεία έφτασαν να προειδοποιούν για «νέο εμφύλιο» προ των πυλών, το αστικό πολιτικό σύστημα στις ΗΠΑ είδε περιστατικά που μέχρι χτες έμοιαζαν «αδιανόητα».
Αποκορύφωμα όταν στις 13 Ιουλίου, ο Τραμπ αντιμετώπισε την πρώτη απόπειρα δολοφονίας εις βάρος του σε συγκέντρωση στην Πενσυλβάνια, με μια σφαίρα να περνά ξυστά από το αυτί του, με αποτέλεσμα να κατέβει εσπευσμένα από τη σκηνή και να μεταφερθεί στο νοσοκομείο. Ακολούθησε ακόμα μια απόπειρα δολοφονίας του υποψήφιου Προέδρου, τον Σεπτέμβρη στο γήπεδο γκολφ στη Φλόριντα.
Είχαν προηγηθεί και άλλα «ρεκόρ», όπως αυτό του Φλεβάρη, όταν μετά από 150 χρόνια (!) οι Ρεπουμπλικάνοι στη Βουλή των Αντιπροσώπων επιχείρησαν να παραπέμψουν σε δίκη στη Γερουσία υπουργό, και συγκεκριμένα τον υπουργό Εσωτερικής Ασφαλείας της κυβέρνησης Τζο Μπάιντεν, τον Αλεχάντρο Μαγιόρκας, κατηγορώντας τον προσωπικά ότι «προκάλεσε» τη μεταναστευτική κρίση στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό.
Στα τέλη Μάη, ο Ντόναλντ Τραμπ έγινε ο πρώτος πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ που καταδικάστηκε για έγκλημα, όταν κρίθηκε ένοχος για 34 κατηγορίες παραποίησης επιχειρηματικών αρχείων, με τη ρεπουμπλικανική πλειοψηφία του Ανώτατου Δικαστηρίου να αποφασίζει τον Ιούλη ότι έχει προεδρική ασυλία από ποινικές διώξεις για ορισμένες από τις πράξεις του στο αξίωμα του Προέδρου.
Στις αρχές Ιουνίου, ο Χάντερ Μπάιντεν έγινε επίσης το πρώτο παιδί ενός εν ενεργεία Προέδρου που δικάστηκε, και μάλιστα κρίθηκε ένοχος για τρεις κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα για οπλοκατοχή, πριν λάβει προεδρική χάρη από τον Τζο Μπάιντεν.
Ενώ ο «διχασμός» στην αστική τάξη των ΗΠΑ αποτυπώθηκε και στο… ταμείο: Οι χορηγίες των μονοπωλίων βάρεσαν «ταβάνι» κατά την προεκλογική εκστρατεία. Μόλις η Κάμαλα Χάρις αντικατέστησε τον Τζο Μπάιντεν στην προεδρική υποψηφιότητα των Δημοκρατικών, η έναρξη της εκστρατείας της σημαδεύτηκε με τη συγκέντρωση άνω των 100 εκατ. δολαρίων μέσα σε λιγότερες από 24 ώρες. Ακολούθησε για το στρατόπεδο Τραμπ η ένταξη του πλουσιότερου ανθρώπου του κόσμου, του Ελον Μασκ, ο οποίος δαπάνησε πάνω από 250 εκατ. δολάρια για να ενισχύσει την υποψηφιότητα Τραμπ, φτάνοντας έτσι σε σημείο να αποκαλείται ως «σκιώδης Πρόεδρος», αναλαμβάνοντας και υπουργικό χαρτοφυλάκιο.
ΑΣΙΑ – ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ
Πυρετώδεις εξελίξεις και προετοιμασίες στο «πιο πιεστικό πεδίο διεθνώς»
| Τον Απρίλη ο Λευκός Οίκος φιλοξένησε την πρώτη τριμερή Σύνοδο ΗΠΑ – Ιαπωνίας – Φιλιππίνων |
Η περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού είναι «το πιο πιεστικό πεδίο διεθνώς», επειδή η Κίνα «είναι ο πιο ικανός πιθανός αντίπαλος στον κόσμο», δήλωσε στα μέσα Νοέμβρη σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Brookings, ο ναύαρχος Σ. Παπάρο, επικεφαλής της διοίκησης Ινδο-Ειρηνικού των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων (INDOPACOM).
Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, του πιο «πιεστικού πεδίου» στον εντεινόμενο ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, οι εξελίξεις στον Ινδο-Ειρηνικό όλο το 2024 επιβεβαίωσαν ότι μετατοπίζεται προς τα εκεί σταθερά το επίκεντρο της αντιπαράθεσης με όλα τα μέσα, στρατιωτικά, οικονομικά, πολιτικά.
Εντεινόμενη «κινητικότητα» από ΗΠΑ και «συμμάχους»
Τον Ιούλη του 2024, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο ιμπεριαλιστικός οργανισμός προέταξε την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας με τους λεγόμενους «IndoPacific 4», δηλαδή τις Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία.
Οπως είπε από το βήμα του Φόρουμ για την Ασφάλεια Σάνγκρι-Λα, τον Νοέμβρη, ο βοηθός γγ του ΝΑΤΟ, Α. Λάπσλεϊ, «ως ευρωατλαντική συμμαχία, πρέπει να είμαστε σε θέση να εξετάσουμε την ασφάλειά μας σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένου του τι συμβαίνει, εδώ, στην Ασία (…) Ο ρυθμός της αλλαγής στην περιοχή Ινδο-Ειρηνικού αρχίζει να έχει ευρύτερο αντίκτυπο».
| Από την πρώτη κινεζική άσκηση με δύο αεροπλανοφόρα στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, τον Οκτώβρη |
Αντίστοιχα, οι ΗΠΑ αναβαθμίζουν τον συντονισμό τους με παλιούς και νέους «συμμάχους» στην περιοχή, προωθούν νέα σχήματα με ξεκάθαρο προσανατολισμό απέναντι στο Πεκίνο.
Μεταξύ άλλων:
Τον Απρίλη ο Λευκός Οίκος φιλοξένησε την πρώτη Σύνοδο Κορυφής ΗΠΑ – Ιαπωνίας – Φιλιππίνων, όπου εκφράστηκε ρητά η κοινή τους «ανησυχία» για την «επικίνδυνη και επιθετική συμπεριφορά της Κίνας», στη Νότια Κινεζική θάλασσα και όχι μόνο.
Τον Ιούλη, ΗΠΑ και Φιλιππίνες συμφώνησαν ότι η διμερής συμφωνία του 1951 (που ουσιαστικά προβλέπει δυνατότητα παρέμβασης των αμερικανικών δυνάμεων στη Νοτιοανατολική Ασία) επεκτείνεται σε περιπτώσεις επιθέσεων κατά των φιλιππινέζικων Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και της ακτοφυλακής «οπουδήποτε στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας» και «επιβεβαίωσαν την κρίσιμη σημασία» της Συμφωνίας VFA του 1998, που αφορά προνομιακούς όρους στη «φιλοξενία» αμερικανικών δυνάμεων σε φιλιππινέζικες στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Τον ίδιο μήνα, πραγματοποιήθηκε νέα Συνάντηση των ηγετών ΗΠΑ – Νότιας Κορέας – Ιαπωνίας, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, υπογράφοντας μεταξύ άλλων έγγραφο που καθορίζει κοινές αρχές στην «πυρηνική αποτροπή», ενώ συνεχίστηκαν πολλές τριμερείς υπουργικές συναντήσεις και αναβαθμισμένες στρατιωτικές ασκήσεις.
Τον Νοέμβρη επικεφαλής του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας βρέθηκε για πρώτη φορά στα νησιά Φίτζι, όπου τελεσφόρησαν μετά από 10 χρόνια παζάρια για «στενότερη συνεργασία υλικοτεχνικής υποστήριξης μεταξύ των δυνάμεών μας».
Παράλληλα, ενισχύεται συνεχώς η συνεργασία ΗΠΑ – Ιαπωνίας. Λίγες βδομάδες πριν από το τέλος του 2024, κατέληξαν σε «Κατευθυντήριες Γραμμές για την Εκτεταμένη Αποτροπή» (Guidelines for Extended Deterrence – GfED) που ωστόσο δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα…
Το καλοκαίρι οι ΗΠΑ ίδρυσαν Κοινό Αρχηγείο για τις στρατιωτικές τους δυνάμεις που σταθμεύουν στην Ιαπωνία, «με διευρυμένες αποστολές και επιχειρησιακές αρμοδιότητες»…
Η δε Ιαπωνία, συνεχίζοντας να αναθεωρεί μια σειρά από μεταπολεμικές συνταγματικές διατάξεις που περιέπλεκαν την ανάπτυξη στρατευμάτων στο εξωτερικό, αποφάσισε μεταξύ άλλων την ανάπτυξη τακτικών αποστολών δύναμης ταχείας ανάπτυξης στην Αυστραλία.
Στις 30 Δεκέμβρη, η Ιαπωνία ανακοίνωσε ότι οι στρατιωτικές δαπάνες θα αυξηθούν κατά 9,4% σε σχέση με πέρυσι, φτάνοντας στα 8,7 τρισ. γεν (πάνω από 53,7 δισ. ευρώ).
Οι παρεμβάσεις από Κίνα και Ρωσία
Στο αντίπαλο στρατόπεδο, η Κίνα εντείνει κινήσεις προώθησης των δικών της σχεδιασμών.
Τον Μάρτη το Πεκίνο ανακοίνωσε νέα αύξηση των «αμυντικών» δαπανών κατά 7,2% για το 2024, φτάνοντας στα 1,67 τρισεκατομμύρια γουάν (217 δισ. ευρώ). Αν και ως ποσοστό του ΑΕΠ οι κινεζικές στρατιωτικές δαπάνες υπολείπονται σημαντικά από ΗΠΑ και Ρωσία, ο στρατιωτικός προϋπολογισμός της Κίνας είναι ο δεύτερος υψηλότερος στον κόσμο (μετά τις ΗΠΑ) και οι σχετικές δαπάνες αυξάνονται σταθερά όλα τα τελευταία χρόνια.
Τον Σεπτέμβρη το Πεκίνο εκτόξευσε με επιτυχία έναν διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο (ICBM) στον Ειρηνικό Ωκεανό, στην πρώτη τέτοια εκτόξευση μετά από πάνω από 40 χρόνια, με επιχειρησιακή εμβέλεια που επιτρέπει πλήγμα στην αμερικανική επικράτεια και σχεδιασμένο να φέρει πυρηνικές κεφαλές.
Λίγο πριν λήξει το 2024, η Κίνα καθέλκυσε το πρώτο νέας γενιάς πλοίο αμφίβιας επίθεσης, εξοπλισμένο ώστε από το κατάστρωμά του να εκτοξεύονται αεροσκάφη μεγαλύτερα και βαρύτερα, με ικανότητα να μεταφέρουν μεγαλύτερες ποσότητες καυσίμων.
Η δε Ταϊβάν παραμένει το «θερμό» πεδίο της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης. Τον Ιούλη, με πρόσχημα και τα εξοπλιστικά προγράμματα που οι ΗΠΑ συνεχίζουν να πουλούν στην Ταϊπέι, το Πεκίνο ανακοίνωσε ότι «η κινεζική πλευρά αποφάσισε να διακόψει τη συζήτηση με τις ΗΠΑ για έναν νέο γύρο διαβουλεύσεων για τον έλεγχο των όπλων και τη μη διάδοση». Τον Οκτώβρη η Κίνα πραγματοποίησε νέα μεγάλη αεροναυτική άσκηση, περικυκλώνοντας ουσιαστικά την Ταϊβάν.
Παράλληλα, το Πεκίνο διευρύνει υποδομές σε γεωστρατηγικά σημεία, όπως στην Καμπότζη, όπου προχωρούν παζάρια για τους όρους ανακαίνισης και λειτουργίας στρατιωτικής βάσης.
Η Κίνα επιμένει εξάλλου και σε διπλωματικές «πολιορκίες»: Τον Μάη επαναλήφθηκαν μετά από πολλά χρόνια οι τριμερείς συναντήσεις Κίνας – Νότιας Κορέας – Ιαπωνίας, όπου ο Κινέζος πρωθυπουργός συμφώνησε με τον Ιάπωνα ομόλογό του και τον Νοτιοκορεάτη Πρόεδρο ότι αυτές πρέπει να γίνονται «τακτικά και χωρίς διακοπή».
Η δε Ρωσία, πέρα από τη συνεχή και πολύμορφη εμβάθυνση της «στρατηγικής συνεργασίας» με την Κίνα – η οποία επιβεβαιώθηκε και στη συνάντηση των ηγετών των δύο χωρών τον Μάη στο Πεκίνο – επιδιώκει να αναβαθμίσει και αυτοτελώς τη δική της παρέμβαση στην περιοχή.
Χαρακτηριστική είναι η Συνθήκη Στρατηγικής Συνεργασίας Ρωσίας – Βόρειας Κορέας, με την οποία σφραγίστηκε η επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου, Βλ. Πούτιν, το καλοκαίρι στην Πιονγιάνγκ. Η συνθήκη μεταξύ άλλων περιλαμβάνει και ρήτρα «αμοιβαίας συνδρομής» σε περίπτωση επίθεσης, αντίστοιχη με το άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, ενώ πάνω σε αυτήν «πατάει» ήδη η αποστολή βορειοκορεατικών στρατευμάτων στη ρωσική περιφέρεια Κουρσκ.
Σε ένα τέτοιο φόντο έντονων ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, καταγράφεται εξάλλου και η όξυνση των ενδοαστικών αντιθέσεων στη Νότια Κορέα – μεταξύ άλλων για τους όρους συστράτευσης με τις ΗΠΑ και τα «ανταλλάγματα» για τη Σεούλ – όπου στις αρχές Δεκέμβρη ο τότε Πρόεδρος, Γιουν Σουκ-Γεόλ, επιχείρησε να επιβάλει στρατιωτικό νόμο, με πρόσχημα… την «προστασία της φιλελεύθερης Νότιας Κορέας από τις απειλές των κομμουνιστικών δυνάμεων της Βόρειας Κορέας».
ΕΥΡΩΠΗ
Υφεση, πολιτική αστάθεια και προετοιμασίες για τη … «νέα κανονικότητα»
| Η ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία κλιμακώθηκε σε όλα τα επίπεδα, ενώ ολοένα και περισσότερα «μέτωπα» ξεπηδούν στην Ανατολική Ευρώπη και στον Νότιο Καύκασο |
Οι εξελίξεις στην Ευρώπη το 2024 σημαδεύτηκαν από την παραπέρα κλιμάκωση της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία, την ένταση των προετοιμασιών για στροφή σε «πολεμική οικονομία» με το βλέμμα στην προετοιμασία για γενικευμένη στρατιωτική σύγκρουση, τα συνεχιζόμενα αδιέξοδα όλων των μορφών αστικής διαχείρισης της στασιμότητας στις μεγαλύτερες καπιταλιστικές οικονομίες, τα οποία με τη σειρά τους καθρεφτίστηκαν στην πολιτική αστάθεια στις δύο ισχυρότερες δυνάμεις της ΕΕ, την Γαλλία και τη Γερμανία.
Η εκλογή του Ντ. Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Το 2024 ήταν η χρονιά που η ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία δεν κλιμακώθηκε μόνο στρατιωτικά αλλά τονίστηκε όσο ποτέ πριν ο «παγκόσμιος χαρακτήρας» της, με τα δύο ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα να μιλούν πλέον ανοιχτά για μια απευθείας σύγκρουση ΝΑΤΟ – Ρωσίας και να προετοιμάζονται εντατικά γι’ αυτή.
Στο πεδίο, όπου έχουν σκοτωθεί και σακατευτεί πάνω από 1 εκατομμύριο άνθρωποι, δοκιμάστηκαν μέσα στο 2024 νέα οπλικά συστήματα και η αντιμετώπισή τους, η Βρετανία και η Γαλλία μαζί με τις ΗΠΑ επέτρεψαν ουκρανικά χτυπήματα με «δυτικούς» πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς σε ρωσικό έδαφος, εντείνονται συζητήσεις για αποστολή ευρωπαϊκών στρατευμάτων, ενώ μέσα στο ίδιο πλαίσιο ολοένα και περισσότερα «μέτωπα» ξεπηδούν στην Ανατολική Ευρώπη και στον Νότιο Καύκασο, εντείνεται ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός σε Μολδαβία, Γεωργία και Αρμενία, σε τέτοιο βαθμό που χαρακτηρίζονται πιθανές επόμενες «Ουκρανίες» (βλ. περισσότερα στην ανασκόπηση για τη σύγκρουση στην Ουκρανία, στον «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου» 28 – 29/12/2024).
Μεγάλα «ζόρια» στις ευρωπαϊκές οικονομίες
| Από την υπερψήφιση της πρότασης μομφής κατά της κυβέρνησης Μπαρνιέ στη Γαλλία, στις αρχές Δεκέμβρη |
Στο πεδίο της οικονομίας, οι άλλοτε κραταιές βιομηχανίες της Ευρώπης υποχωρούν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ και την Κίνα, και η ΕΕ προτάσσει τη στρατηγική «Πρώτα η Ευρώπη» σε βασικούς επιχειρηματικούς τομείς, σε μια προσπάθεια να αποτραπεί η μετατροπή της ΕΕ σε «παράπλευρη απώλεια» σε έναν παγκόσμιο «εμπορικό πόλεμο», τον οποίο αναμένεται να ενισχύσει ο Τραμπ.
Οι βιομηχανίες σε όλη την Ευρωζώνη ανέφεραν μείωση της ζήτησης για τα προϊόντα τους τους τελευταίους μήνες του 2024. Ο δείκτης PMI της Ευρωζώνης υποχώρησε στο 45,2 τον Νοέμβρη (κάτω από το 50 σηματοδοτεί περίοδο συστολής).
Αλλά και στη Βρετανία οι βιομηχανίες περιόρισαν θέσεις εργασίας και επενδύσεις.
Το δημόσιο έλλειμμα στη Γαλλία ξεπέρασε το 6,1% του ΑΕΠ το 2024, υπερδιπλάσιο από το όριο της Ευρωζώνης, το δημόσιο χρέος είναι στο 110% του ΑΕΠ.
Αναλυτές εκτιμούν ότι οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του μπλοκ, η γαλλική και η γερμανική – που αντιπροσωπεύουν το 41% του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ – θα συρρικνωθούν το 2025, επιβαρύνοντας ανάλογα τις οικονομίες της Ευρώπης.
Η έκθεση Ντράγκι προειδοποίησε για «αργό θάνατο» της ΕΕ στην παγκόσμια «ιμπεριαλιστική σκακιέρα», αν τα κράτη – μέλη δεν ενεργήσουν άμεσα για να ενισχύσουν την παραγωγικότητα με πρόσθετες επενδύσεις. Ο Ντράγκι είπε ότι η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει τη βιομηχανική της ικανότητα στην Αμυνα για να διασφαλίσει τη θέση της ως παγκόσμιου γεωπολιτικού «παίκτη».
Μαζικές επενδύσεις στην πολεμική βιομηχανία
Ευρωπαϊκά κεφάλαια, από τον «ιδρώτα» των λαών της Ευρώπης, επενδύονται τώρα μαζικά στις πολεμικές προετοιμασίες για μια μεγάλη σύγκρουση με τη Ρωσία και τους «συμμάχους» της. Η πολεμική οικονομία αποτελεί όλο και πιο «απενοχοποιημένα» διέξοδο για λιμνάζοντα κεφάλαια που αναζητούν συμφέρουσες αγορές.
Στο πολεμικό του διάγγελμα στα μέσα Δεκέμβρη, ο γγ του ΝΑΤΟ, Μ. Ρούτε, κάλεσε ανοιχτά τις κυβερνήσεις να «προικίσουν» τις πολεμικές βιομηχανίες με μεγάλες παραγγελίες και μακροπρόθεσμα συμβόλαια, ζήτησε από τους λαούς να αποδεχτούν νέες θυσίες και περικοπές στην Υγεία, στα συνταξιοδοτικά τους ταμεία κ.α., ενώ καθησύχασε τους ομίλους ότι «υπάρχουν χρήματα στο τραπέζι και μόνο θα αυξάνονται».
Είναι ενδεικτικό ότι οι στρατιωτικές δαπάνες των κρατών – μελών της ΕΕ ξεπέρασαν το 2024 τα 326 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 2% του ΑΕΠ της ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Αμυνας. Σε σύγκριση με το 2021, οι στρατιωτικές δαπάνες το 2024 είναι πάνω από 30% αυξημένες.
Και αυτό …«δεν είναι αρκετό». Πλέον θεωρείται βέβαιο πως τα μέλη του ΝΑΤΟ θα αποφασίσουν το 2025 να δαπανούν τουλάχιστον το 3% του ΑΕΠ τους για στρατιωτικούς σκοπούς.
Σύμφωνα με έκθεση του Bloomberg Intelligence, τα 15 μεγαλύτερα ευρωπαϊκά κράτη – μέλη του ΝΑΤΟ πιθανόν να χρειαστεί να διπλασιάσουν τις στρατιωτικές δαπάνες φτάνοντας σε έως και 700 δισ. ευρώ ετησίως «για να αντιμετωπίσουν αυτό που έρχεται».
Η λίστα με τους μονοπωλιακούς ομίλους που θα λάβουν τη μερίδα του λέοντος από την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών περιλαμβάνει τις «Leonardo SpA», «Airbus», «BAE Systems», «Rheinmetall» και «Rolls Royce Holdings Plc».
Χαρακτηριστικά είναι τα ρεκόρ πωλήσεων και κερδών που κατέγραψε το 2024 ο γερμανικός κολοσσός οπλικών συστημάτων «Rheinmetall», με τον διευθύνοντα σύμβουλό του, Α. Πάπεγκερ, να πανηγυρίζει δηλώνοντας: «Βιώνουμε μια ανάπτυξη που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ στον όμιλο»…
Οι πωλήσεις του ομίλου τους πρώτους 9 μήνες αυξήθηκαν κατά 36%, φθάνοντας τα 6,3 δισ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά κέρδη του ομίλου αυξήθηκαν κατά 72%, φτάνοντας στα 705 εκατ. ευρώ. Η «Rheinmetall» ανέμενε να φθάσει το όριο των 10 δισ. ευρώ σε πωλήσεις ετησίως για πρώτη φορά το 2024, ενώ προβλέπει να διπλασιάσει τις ετήσιες πωλήσεις της, φτάνοντας στα 20 δισ. ευρώ σε λίγα χρόνια…
Εκτός από τους προϋπολογισμούς των κρατών – μελών, θα αυξηθούν οι πολεμικές δαπάνες στον ίδιο τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ο πρώτος επίτροπος Αμυνας της ΕΕ, Αντρ. Κουμπίλιους, τόνισε ότι ο επόμενος 7ετής προϋπολογισμός της ΕΕ 2028 – 2034, θα περιλαμβάνει ένα «πρωτοφανές ποσό» για στρατιωτικούς σκοπούς, ίσως και 500 δισ. ευρώ.
Τον Νοέμβρη η Κομισιόν αποφάσισε τα κεφάλαια από τα λεγόμενα Ταμεία Συνοχής – το 1/3 του τρέχοντος κοινού προϋπολογισμού της ΕΕ 2021-2027, σχεδόν 400 δισ. ευρώ – να ανακατευθυνθούν σε επενδύσεις σε εξοπλισμούς και στρατιωτικές υποδομές.
Οπως τόνισαν δύο βασικές εκθέσεις προς την Κομισιόν το 2024, του Ντράγκι και του Νιινίστο, η ΕΕ θα πρέπει να προετοιμαστεί για τη νέα «κανονικότητα» που φέρνουν οι εξελίξεις στην καπιταλιστική οικονομία, ο ανελέητος ανταγωνισμός για το κέρδος, οι συγκρούσεις ομίλων και κυβερνήσεων για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα: Οικονομικές κρίσεις, πανδημίες, φυσικές καταστροφές, πόλεμοι…
«Πολιτική αστάθεια» σε Γερμανία και Γαλλία
Μέσα σε αυτό το φόντο και ιδιαίτερα μέσα στο πλαίσιο που διαμορφώνουν οι ολοένα αυξανόμενες δυσκολίες για τις ισχυρότερες ευρωπαϊκές καπιταλιστικές οικονομίες, εντείνονται αντιθέσεις και διεργασίες στο αστικό πολιτικό σκηνικό, με χαρακτηριστικό στοιχείο την «πολιτική αστάθεια» σε Γερμανία και Γαλλία.
Στη Γερμανία, μετά από αλλεπάλληλα παζάρια και αντιθέσεις στον κυβερνητικό συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών (SPD) – Πρασίνων – Φιλελευθέρων (FDP), τον Νοέμβρη αποπέμφθηκε από τη θέση του υπουργού Οικονομικών ο αρχηγός του κόμματος του FDP, Κρ. Λίντνερ, ενώ ακολούθησε αμέσως μετά η αποχώρηση του κόμματός του από την κυβέρνηση.
Η απώλεια της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας επισφραγίστηκε επίσημα με την καταψήφιση της πρότασης εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση του σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου Ο. Σολτς στις 16 Δεκέμβρη, ενώ στη συνέχεια ο Πρόεδρος της χώρας προκήρυξε εκλογές για τον Φλεβάρη του 2025.
Στη Γαλλία, η αιφνιδιαστική προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών, τον περασμένο Ιούνη, από τον Πρόεδρο, Εμ. Μακρόν (μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και την πρώτη θέση με μεγάλη ενίσχυση της ακροδεξιάς «Εθνικής Συσπείρωσης» της Μ. Λεπέν), αναζωπύρωσε τις εντεινόμενες διεργασίες στο αστικό πολιτικό σκηνικό για το πώς πιο αποφασιστικά τα μονοπώλια της χώρας θα προστατεύσουν την θέση τους, εντός αλλά και εκτός Ευρώπης.
Οι εξελίξεις είναι χαρακτηριστικές αυτής της «κινούμενης άμμου» με πυξίδα τα συμφέροντα και τη «σταθερότητα» του κεφαλαίου: Στον β’ γύρο των εν λόγω εκλογών ο σοσιαλδημοκρατικός εκλογικός συνασπισμός του «Νέου Λαϊκού Μετώπου» (NFP) έδωσε το «φιλί της ζωής» στο στρατόπεδο του Μακρόν, υποστηρίζοντας ανοιχτά τους υποψηφίους του έναντι των υποψηφίων της «Εθνικής Συσπείρωσης» (με τη γνωστή απατηλή επίκληση στην «αναχαίτιση της ακροδεξιάς»). Μετά από παζάρια διαρκείας και χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία, το κόμμα του Μακρόν και οι «σύμμαχοί» του σχημάτισαν την κυβέρνηση Μπαρνιέ, με την ανοχή – ουσιαστική στήριξη της Λεπέν, ενώ στις αρχές Δεκέμβρη υπερψηφίστηκε πρόταση μομφής κατά της εν λόγω κυβέρνησης, με τις ψήφους του σοσιαλδημοκρατικού NFP και της Λεπέν… Ολοι, δε, έσπευσαν να εμφανιστούν μετά ως συνεπέστεροι εκφραστές του καλέσματος των εργοδοτικών οργανώσεων (MEDEF κ.ά.) για σχηματισμό «μιας κυβέρνησης που θα πρέπει να δημιουργήσει εμπιστοσύνη και να χαράξει μια αξιόπιστη οικονομική τροχιά».
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Σφαγή στην Παλαιστίνη και «φιτίλια» παντού από το Ισραήλ και τους «συμμάχους» του
| Ερείπια και θρήνος από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς και στον Λίβανο |
Το 2024 ήταν μία χρονιά μεγάλης κλιμάκωσης και επέκτασης των πολέμων και των συγκρούσεων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, στο πλαίσιο του σφοδρού ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού για αυτή την κρίσιμη περιοχή.
Το Ισραήλ με τις πλάτες των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ κλιμάκωσε τη σφαγή του παλαιστινιακού λαού στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Οχθη, γενίκευσε τον πόλεμο εναντίον του Λιβάνου, με επιδρομές και χερσαία εισβολή, προχώρησε σε επιδρομές εναντίον της Υεμένης, εξαπέλυσε εκατοντάδες επιθέσεις εναντίον της Συρίας, πριν και μετά την επικράτηση των τζιχαντιστών, ενώ «αντάλλαξε» αεροπορικές και πυραυλικές επιθέσεις με το Ιράν.
Οι επιθέσεις του κράτους – δολοφόνου στη Λωρίδα της Γάζας από τον Οκτώβρη του 2023 έχουν σκοτώσει πάνω από 45.000 Παλαιστίνιους, η πλειοψηφία των οποίων ήταν παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι, και έχουν τραυματίσει περισσότερους από 108.000.
Ο παλαιστινιακός θύλακας μετατρέπεται συστηματικά σε κόλαση ερειπίων, ο κατοχικός στρατός καταστρέφει όλες τις δομές Υγείας και τις άλλες βασικές υποδομές, ο βάρβαρος ισραηλινός αποκλεισμός οδηγεί στην πείνα και στην έλλειψη των πιο στοιχειωδών αγαθών, ενώ στα σύνορα της Γάζας με το Ισραήλ η καταστροφή είναι ακόμα μεγαλύτερη, προωθώντας τη δημιουργία «νεκρών ζωνών». Μέσα στο 2024 εξάλλου, ο ισραηλινός στρατός επανήλθε πολλές φορές σε περιοχές της Γάζας που υποτίθεται ότι είχε «εκκαθαρίσει», επιχειρώντας μάταια να καταστείλει την αντίσταση στην κατοχή.
| Παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι η πλειοψηφία των πάνω από 45.000 νεκρών Παλαιστινίων από τις επιθέσεις του κράτους – δολοφόνου στη Γάζα |
Καθημερινές ήταν επίσης οι επιθέσεις του ισραηλινού στρατού και Εβραίων εποίκων στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη, με εκατοντάδες νεκρούς, χιλιάδες συλλήψεις, καταστροφή περιουσιών και καλλιεργειών, με το κράτος – δολοφόνο έχοντας τις πλάτες του ευρωατλαντικού μπλοκ να επιχειρεί να διαιωνίσει την κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών.
Παράλληλα με τα παραπάνω, κλιμακώθηκε και ο πόλεμος του Ισραήλ εναντίον του Λιβάνου και τη Χεζμπολάχ. Μετά τις συνεχιζόμενες επιθέσεις στα σύνορα των δύο χωρών, το Ισραήλ προχώρησε από τα τέλη Σεπτέμβρη σε δολοφονικές αεροπορικές επιδρομές σε όλο τον Λίβανο (με «προεόρτια» την πυροδότηση εκρήξεων σε χιλιάδες συσκευές ασυρμάτων και βομβητών στον Λίβανο στις 17 Σεπτέμβρη), καθώς και σε επιχείρηση χερσαίας εισβολής από την 1η Οκτώβρη.
Η χερσαία εισβολή συνάντησε σφοδρή αντίσταση και ο ισραηλινός στρατός δεν κατάφερε να καταλάβει πολλά εδάφη, ωστόσο οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές ισοπέδωσαν πολλές περιοχές του Λιβάνου, αφήνοντας πίσω τους χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες.
Στις 27 Νοέμβρη ξεκίνησε η εφαρμογή μίας διάτρητης συμφωνίας «εκεχειρίας», στην πραγματικότητα μια συμφωνία «με το πιστόλι στον κρόταφο» του λιβανέζικου λαού, με ΗΠΑ και Γαλλία σε ρόλο «μεσολαβητή», η οποία εξασφαλίζει στο Ισραήλ «δικαίωμα» να εξαπολύει επιθέσεις όποτε κρίνει ότι «απειλείται η ασφάλειά» του… Στο έδαφος αυτό, το κράτος – δολοφόνος έχει παραβιάσει ήδη εκατοντάδες φορές την εκεχειρία, με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία να κάνουν τα «στραβά μάτια».
Συρία: Επικράτηση των τζιχαντιστών με ευρωατλαντική στήριξη
Ταυτόχρονα με την έναρξη της «εκεχειρίας» στον Λίβανο, στη γειτονική Συρία ξεκίνησε η ραγδαία επίθεση και προέλαση των τζιχαντιστών της οργάνωσης HTS, από την επαρχία Ιντλίμπ έως τη Δαμασκό, με την πολύμορφη στήριξη του ευρωατλαντικού μπλοκ και των συμμάχων του, ιδιαίτερα των ΗΠΑ, της Τουρκίας και του Ισραήλ. Στις 8 Δεκέμβρη επήλθαν η κατάρρευση της κυβέρνησης του Μπ. Ασαντ και η φυγάδευση του ίδιου και της οικογένειάς του στη Ρωσία, όπου έλαβαν πολιτικό άσυλο.
Μετά από 13 χρόνια πολέμου, ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και αμείλικτων «δυτικών» κυρώσεων που πετσόκοψαν την οικονομία και τσάκισαν τον συριακό λαό, στους κερδισμένους των ραγδαίων εξελίξεων συγκαταλέγονται οι ΗΠΑ, η Τουρκία και το Ισραήλ.
Το Ισραήλ προχώρησε άμεσα στην αρπαγή νέων συριακών εδαφών (Ορος Ερμών και άλλες περιοχές των Υψιπέδων Γκολάν), μέχρι σχεδόν τα περίχωρα της Δαμασκού, ενώ εξαπέλυσε εκατοντάδες αεροπορικές επιδρομές σε συριακά εδάφη, καταστρέφοντας περίπου το 80% των συριακών στρατιωτικών υποδομών.
Η Τουρκία αναβάθμισε τη θέση της, καθώς αποτέλεσε τον βασικό υποστηρικτή των τζιχαντιστών της HTS, ενώ απειλεί με νέα εισβολή και επέκταση της τουρκικής κατοχής στη βόρεια Συρία, όπου ήδη μαίνονται πολύνεκρες συγκρούσεις μεταξύ «τουρκόφιλων» μισθοφόρων και των Κούρδων μαχητών των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (SDF), οι οποίες συνεργάζονται πολύμορφα με τον αμερικανικό στρατό.
Οι δε ΗΠΑ κερδίζουν μεταξύ άλλων από την αποδυνάμωση των θέσεων της Ρωσίας και του Ιράν στη Συρία – παρότι στις πρώτες δηλώσεις της Μόσχας και της νέας ηγεσίας στη Δαμασκό φαίνεται ότι το παζάρι συνεχίζεται, μεταξύ άλλων για την τύχη των δύο ρωσικών στρατιωτικών βάσεων στη Συρία – ενώ παράλληλα επεκτείνουν τη στρατιωτική τους παρουσία.
Επικίνδυνη κλιμάκωση και «ανταλλαγή» επιθέσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν
Σημαντική όξυνση καταγράφηκε μέσα στο 2024 και στην αντιπαράθεση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, συσσωρεύοντας νέα καύσιμη ύλη που μπορεί να οδηγήσει σε γενικευμένη στρατιωτική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Τον Απρίλη, το ισραηλινό κράτος προχώρησε σε επιθέσεις στην ιρανική πρεσβεία στη Δαμασκό και σε περιοχή του Ιράν όπου βρίσκονται πυρηνικές εγκαταστάσεις, με την Τεχεράνη να απαντά τον ίδιο μήνα με επίθεση στο Ισραήλ με drones και πυραύλους.
Ακολούθως, μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Ι. Χανίγια στην Τεχεράνη (31 Ιούλη) από το Ισραήλ και τις δολοφονίες ηγετών της Χαμάς, της Χεζμπολάχ και των Ιρανών «Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης», η Τεχεράνη προχώρησε σε νέα επιχείρηση αντιποίνων, εξαπολύοντας μπαράζ βαλλιστικών πυραύλων εναντίον του Ισραήλ.
Και στις δύο περιπτώσεις, στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Γαλλίας και άλλων χωρών συμμετείχαν στις επιχειρήσεις αναχαίτισης των ιρανικών επιθέσεων, ωστόσο ειδικά τη δεύτερη φορά πολλοί ιρανικοί πύραυλοι διαπέρασαν τα συστήματα αεράμυνας του Ισραήλ και των συμμάχων του.
Στο Ιράν να σημειωθεί είχε μεσολαβήσει τον Μάη η συντριβή ελικοπτέρων που οδήγησαν στον θάνατο του τότε Πρόεδρου της χώρας, Ε. Ραϊσί, και άλλων αξιωματούχων, ενώ μετά από εκλογές τον Ιούνη αναδείχθηκε ο «εκσυγχρονιστής» Μ. Πεζεσκιάν στον προεδρικό θώκο.
Ως επόμενο «θέατρο πολέμου», στο πλαίσιο της ίδιας αντιπαράθεσης, προδιαγράφεται η Υεμένη, η οποία δέχθηκε πληθώρα αεροπορικών επιθέσεων από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, το Ισραήλ και συμμάχους τους, οι οποίοι εντείνουν τις απειλές τους εναντίον των Υεμενιτών Χούθι, συμμάχων της Τεχεράνης, που συνεχίζουν τις επιθέσεις εναντίον ισραηλινών και «δυτικών» πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, ως «απάντηση» στην ισραηλινή επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας.
ΑΦΡΙΚΗ
Εντεινόμενος ανταγωνισμός για πλουτοπαραγωγικές πηγές και κρίσιμες υποδομές
| Από την επίσκεψη Μπάιντεν στην Αγκόλα |
Το 2024 επισφραγίστηκε από τον εντεινόμενο ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ – ΕΕ και Ρωσίας – Κίνας και στο έδαφος της Αφρικής.
Ο έλεγχος των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των λιμανιών και άλλων κρίσιμων υποδομών, στις οποίες ειδικά η Κίνα έχει εστιάσει μέσα από την πρωτοβουλία «Μία Ζώνη – Ενας Δρόμος» (BRI), αποκτώντας προβάδισμα έναντι των ανταγωνιστών της, βρέθηκε στο επίκεντρο.
Τον Δεκέμβρη ο απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, πραγματοποίησε μια «ιστορική» περιοδεία στη Μαύρη Ηπειρο. Τελευταία στάση της περιοδείας του ήταν η ακτή της Αγκόλας, που αποτελεί και τον μεγαλύτερο οφειλέτη της Αφρικής στην Κίνα. Εκεί καταλήγει ένα έργο στηριζόμενο από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, ο αποκαλούμενος διάδρομος Λομπίτο, που συνδέει το Κονγκό, τη Ζάμπια και την Αγκόλα μέσω σιδηρόδρομου, προκειμένου να αυξηθεί η μεταφορά ορυκτών κρίσιμων για τις «πράσινες» τεχνολογίες.
Ο Μπάιντεν ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θα επενδύσουν επιπλέον 560 εκατ. δολάρια για έργα κατά μήκος του διαδρόμου Λομπίτο, από τη συνεχή αναβάθμιση των υποδομών μέχρι βοήθεια για την κατασκευή δικτύων κινητής τηλεφωνίας. Ο Οργανισμός Αναπτυξιακής Χρηματοδότησης των ΗΠΑ ενέκρινε επίσης άμεσο δάνειο ύψους 553 εκατ. δολαρίων για τον σιδηρόδρομο, ανεβάζοντας το σύνολο των αμερικανικών επενδύσεων σε 4 δισ. δολάρια.
Η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κατάρ, η Τουρκία και η Αίγυπτος επιχείρησαν ταυτόχρονα να αυξήσουν την επιρροή τους τον τελευταίο χρόνο στο Σαχέλ και στο Κέρας της Αφρικής.
Τα κράτη του Κόλπου και η Τουρκία έχουν υποστηρίξει αντίπαλες παρατάξεις σε συγκρούσεις στο Σουδάν, στη Λιβύη και στη Σομαλία.
Το 2024 αποτέλεσε σταθμό για την παρουσία της Τουρκίας στην Αφρική, με αποκορύφωμα τις δύο σημαντικές συμφωνίες που υπέγραψε με τη Σομαλία, μια συνολική συμφωνία για τη ναυτιλία και την άμυνα, που υπογράφηκε τον Φλεβάρη, και μια συμφωνία συνεργασίας για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, που επιτεύχθηκε τον Μάρτη.
Στις 22 Φλεβάρη η Αγκυρα και το Μογκαντίσου υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης, που καθιερώνει τις τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις ως εταίρο στη θαλάσσια ασφάλεια και στην επιβολή του νόμου της Σομαλίας για τα επόμενα 10 χρόνια. Λίγο μετά την επίτευξη της συμφωνίας για τη θαλάσσια άμυνα και ασφάλεια οι δύο χώρες ανακοίνωσαν άλλο ένα μνημόνιο, που καθιερώνει την Τουρκία ως εταίρο στην εξερεύνηση, αξιολόγηση και εξόρυξη πετρελαϊκών τεμαχίων της Σομαλίας, με τη δυνατότητα ανάληψης των πωλήσεων και της διανομής από την Τουρκία.
Τον Δεκέμβρη, μάλιστα, η Τουρκία ανέλαβε διαμεσολαβητικό ρόλο για τη συμφωνία μεταξύ Σομαλίας και Αιθιοπίας σχετικά με τα σχέδια της δεύτερης να κατασκευάσει λιμάνι στην αποσχισθείσα περιοχή της Σομαλιλάνδης.
Επειτα από συνομιλίες με τουρκική διαμεσολάβηση στην Αγκυρα, η Αιθιοπία συμφώνησε να αναγνωρίσει την κυριαρχία της Σομαλίας και τα δύο κράτη πρόκειται να καταλήξουν σε «αμοιβαία επωφελείς εμπορικές ρυθμίσεις», που θα διασφαλίσουν ότι η Αντίς Αμπέμπα θα αποκτήσει πρόσβαση στη θάλασσα.
Η συμφωνία ήρθε αμέσως μετά τις πιέσεις πρώην αξιωματούχων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, ότι ο Τραμπ θα υποστήριζε την αναγνώριση της Σομαλιλάνδης. Πρόκειται για μια σημαντική ρήξη με την πολιτική των ΗΠΑ, που θα έρχονταν σε αντίθεση με τη στάση της Αφρικανικής Ενωσης, ότι μια τέτοια κίνηση θα ενθάρρυνε τους αποσχιστές αλλού, συμπεριλαμβανομένων της Νιγηρίας και της Σενεγάλης, και ότι η κατάσταση θα πρέπει αντ’ αυτού να επιλυθεί εσωτερικά μεταξύ των ηγετών της Σομαλίας και της Σομαλιλάνδης.
Πηγή : Ριζοσπάστης 4 – 5 / 1 – 2025
Κυριακή 5 Γενάρη 2025
ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΝΑΤΟΪΚΗ ΒΑΣΗ ΣΤΗ ΣΟΥΔΑ
Καθοριστικός ο ρόλος της και στη διαλειτουργικότητα της δολοφονικής μηχανής του ΝΑΤΟ
Ο Σταθμός Ελέγχου Ακριβείας Συστημάτων, ένας από τους τρεις παγκοσμίως, «ακονίζει» τα επιχειρησιακά και άλλα συστήματα για τις ΝΑΤΟικές ναυτικές δυνάμεις
| Ο Σταθμός FORACS της Σούδας λειτουργεί σε διασύνδεση με τις προβλήτες Κ10, Κ12, Κ14 και τα πλοία των ΑμερικανοΝΑΤΟικών που δένουν εκεί |
Σε ακόμα πιο εξελιγμένες και εξειδικευμένες αναβαθμίσεις προχωρούν οι ΑμερικανοΝΑΤΟικοί στη Σούδα, αξιοποιώντας την και στο πλαίσιο της διαλειτουργικότητας των ΝΑΤΟικών υπηρεσιών και υποδομών, ώστε να «ακονίζονται» εκεί τα όπλα τους και να οξύνεται η φονικότητά τους, πάνω και στην κλιμάκωση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Διαδικασία που αποκτά πρόσθετη «αξία» στους σχεδιασμούς τους, όσο φουντώνει η φωτιά του πολέμου στη Μέση Ανατολή.
Κομβικό ρόλο στην υλοποίηση ακριβώς τέτοιων στόχων παίζει ο Σταθμός Ελέγχου Ακριβείας Συστημάτων (ΣΕΑΣ).
Ο Σταθμός υπάγεται στη Διεύθυνση Ελέγχου Μετρήσεων του Ναυστάθμου Κρήτης, ο διευθυντής της οποίας (Δ/ΔΕΜ) έχει αρμοδιότητα σε θέματα όπως η ακρίβεια των διοπτεύσεων – αποστάσεων – πορειών – θέσεων των αισθητήρων των συστημάτων διεύθυνσης βολής / μάχης, εντοπισμού και θέσης, τα οποία είναι εγκατεστημένα σε πολεμικά πλοία – υποβρύχια – ελικόπτερα τόσο του Πολεμικού Ναυτικού, όσο και σε «συμμαχικές» ναυτικές μονάδες.
Σε αυτό το πλαίσιο στον ΣΕΑΣ εκτελούνται: Μετρήσεις ελικτικών στοιχείων. Κατάρτιση διαγραμμάτων ακτινοβολίας κεραιών (επικοινωνιών – ραντάρ). Διεξαγωγή ελέγχων συστήματος LINK-11. Προσομοίωση «ASMD» (Anti-Ship Missile Defence). Διενέργεια δοκιμών αποδοχής νεοεγκατασταθέντων συστημάτων.
| Φωτογραφία του ΝΑΤΟ για τον σταθμό FORACS στην Κρήτη, και η θέση του στον κόλπο της Σούδας όπως προκύπτει από σχετικό χάρτη |
Με άλλα λόγια, ο Σταθμός ελέγχει κρίσιμα επιχειρησιακά συστήματα των ναυτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ, πολεμικό υλικό και συστήματα επικοινωνίας, ώστε οι προδιαγραφές τους να ενιαιοποιούνται για όλες τις μάχιμες μονάδες και κάτω απ’ όλες τις συνθήκες. Παίζει δηλαδή σημαντικό ρόλο στη διαλειτουργικότητα των ΝΑΤΟικών ναυτικών μονάδων που δρουν σε παγκόσμια κλίμακα και ειδικά στην περιοχή.
Με αποστολή τη «φονικότητα»
Ο ΣΕΑΣ λειτουργεί στο πλαίσιο του προγράμματος ΝΑΤΟ Forces Sensor And Weapon Accuracy Check Sites (FOR.A.C.S.). Στο πλαίσιο των FORACS ο ελληνικός σταθμός αποκαλείται ΝΑΤΟ FORACS GREECE (NFG).
Για τη λειτουργία του ΣΕΑΣ έχει υπογραφεί διακρατική συμφωνία (ΜΟU) μεταξύ 8 κρατών: Ελλάδα, Ιταλία, Δανία, Νορβηγία, Γερμανία, Καναδάς, Ηνωμένες Πολιτείες και Ηνωμένο Βασίλειο.
Με τη συμφωνία αυτή, οι 8 αποφάσισαν τη δημιουργία, λειτουργία και κοινή χρηματοδότηση συνολικά τριών σταθμών ελέγχου σε Βόρεια Αμερική και Ευρώπη, ένας εκ των οποίων είναι ο NFG. Οι άλλοι δύο είναι στη Νορβηγία (NATO FORACS Norway – NFN κοντά στην πόλη Stavanger) και στις ΗΠΑ (NATO FORACS US Atlantic Undersea Test And Evaluation Centre, AUTEC – NFA, στο West Palm Beach της Φλόριντα και στο νησί Andros στις Μπαχάμες).
Ο ελληνικός σταθμός λειτουργεί από το 1984. Κατά τα σχετικά ΝΑΤΟικά κείμενα, τα FORACS στήθηκαν και λειτουργούν «σύμφωνα με το δόγμα του ΝΑΤΟ, το οποίο αναγνωρίζει ότι η διαλειτουργικότητα είναι το κλειδί για την αποτελεσματικότητα και την επιτυχία των θαλάσσιων επιχειρήσεων».
Διακηρυγμένη αποστολή τους είναι «να μεγιστοποιήσουν την φονικότητα (“lethality”), την επιχειρησιακή ετοιμότητα και τη διαλειτουργικότητα των ναυτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ μέσω ολοκληρωμένης βαθμονόμησης αισθητήρων, όπλων και συστημάτων μάχης, επικοινωνίας και πλοήγησης με σαφώς καθορισμένα πρότυπα ακρίβειας και απόδοσης».
Διαρκής αναβάθμιση για τις δολοφονικές ανάγκες του ΝΑΤΟ
| Γράφημα του ΝΑΤΟ για τη λειτουργία του προηγμένου συστήματος LINK 22 |
Ο ΣΕΑΣ είναι εγκατεστημένος κοντά στις προβλήτες των Αμερικανών στη ναυτική βάση τους στο Μαράθι (NSA Souda Bay), συγκεκριμένα κοντά στο περιλάλητο κρηπίδωμα «NATO Carrier Pier K-14» (χρησιμοποιείται για αεροπλανοφόρα, ελικοπτεροφόρα και μεγάλα πλοία ανεφοδιασμού για εκφόρτωση υλικών), όπως και στις άλλες δύο προβλήτες, την «NATO West Fuel PierK-10» και την «NATO East Fuel Pier K-12» (χρησιμεύουν για «για ελλιμενισμό και ανεφοδιασμό» άλλων, μικρότερων πλοίων).
Σημειωτέον, στην εξειδίκευση των αποβάθρων στην περιοχή, οι Αμερικανοί εκμεταλλεύονται και μια τέταρτη πλατφόρμα, την «K-9 Ammunition Pier», που χρησιμοποιείται για τη φόρτωση και εκφόρτωση πυρομαχικών. Βρίσκεται πλησίον των άλλων τριών, εντός της λεγόμενης «NATO Ordnance Area», ζώνης με εγκαταστάσεις όπου φυλάσσουν υλικό πολέμου (όπλα, πυρομαχικά κ.ά.).
Σε μια τελευταία εξέλιξη, που επιβεβαιώνει τη σημασία αυτών των σταθμών στην επιχειρησιακή ικανότητα του ΝΑΤΟ, η αρμόδια υπηρεσία (NATO Communications and Information Agency – NCIA) σκοπεύει να αναβαθμίσει στα τρία FORACS Ελλάδας, Νορβηγίας και ΗΠΑ το σύστημα (σε LINK-22 από LINK-11) που διασυνδέει την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ στρατιωτικών μονάδων του ΝΑΤΟ «σε καιρό ειρήνης, κρίσης και πολέμου για να υποστηρίξει τις πολεμικές αποστολές του ΝΑΤΟ και των Συμμάχων», όπως λέγεται αρμοδίως.
Αλλωστε, «η διαλειτουργικότητα είναι απαραίτητη μεταξύ των ναυτικών μονάδων του ΝΑΤΟ προκειμένου να εδραιωθεί η εμπιστοσύνη ότι οι θέσεις των στόχων μπορούν να μεταβιβαστούν με ακρίβεια από αισθητήρες στα οπλικά συστήματα και σε άλλους μαχητές του ΝΑΤΟ».
Να ενταθεί η πάλη του λαού, να ξεκουμπιστούν
Σε κάθε περίπτωση, και από αυτήν την εξέλιξη επιβεβαιώνονται οι τεράστιες ευθύνες των κυβερνήσεων όλων των αποχρώσεων, όπως και όλων των κομμάτων του ευρωατλαντισμού, που έχουν βάλει πλάτη στην υλοποίηση τέτοιων σχεδιασμών, καθιστώντας τη βάση, το νησί και τη χώρα ολόκληρη στόχο αντίπαλων κέντρων, με ανυπολόγιστους κινδύνους για τον λαό μας, όσο εντείνονται άλλωστε οι ανταγωνισμοί τους.
Διόλου τυχαία η εμβάθυνση της διμερούς «αμυντικής συνεργασίας» με τους Αμερικανούς πέρασε μέσα κι από τον περιλάλητο Στρατηγικό Διάλογο μεταξύ των κυβερνήσεων Ελλάδας και ΗΠΑ, που ξεκίνησε το 2018 επί ΣΥΡΙΖΑ και συνεχίζεται απρόσκοπτα επί ΝΔ, ενώ οι αναβαθμίσεις και επεκτάσεις των εγκαταστάσεών τους στη Σούδα (και όχι μόνο) έρχονται μέσα από τις δύο επικαιροποιήσεις της Συμφωνίας για τις Βάσεις, που συζητήθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ για να υπογραφούν τελικά επί ΝΔ.
Με τα παραπάνω αλλά και πολύ περισσότερα που βλέπουν διαρκώς το φως της δημοσιότητας, επιβεβαιώνεται ότι η χώρα είναι χωμένη μέχρι τα μπούνια σε επικίνδυνα σχέδια, που πυροδοτούν ραγδαίες εξελίξεις. Εξ ου και επείγει να ενταθεί η πάλη των εργαζομένων ενάντιά τους, βάζοντας στο στόχαστρο την ίδια την αστική τάξη, τους διεθνείς συμμάχους της, κι όσα απεργάζονται σε βάρος των λαών.
Θ.
Πηγή : Ριζοσπάστης 4 – 5 / 1 – 2025