ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Σταυροδρόμι ανταγωνιστικών ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών από την Ανατολή στη Δύση
Μια «χαρτογράφηση» των δρόμων του Εμπορίου και της Ενέργειας, που αποκαλύπτει το πραγματικό υπόβαθρο των συγκρούσεων στην περιοχή και του κινδύνου μιας γενικευμένης ανάφλεξης
Κόντρα στις αντιδράσεις των λαών όλου του κόσμου, το κράτος – δολοφόνος Ισραήλ κλιμακώνει τη σφαγή στη Λωρίδα της Γάζας με την εγκληματική στήριξη από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους του, ανάμεσά τους και την ελληνική κυβέρνηση.
Το «καύσιμο» που κινεί την ισραηλινή πολεμική μηχανή στην εξόντωση των Παλαιστινίων είναι οι ευρωατλαντικοί σχεδιασμοί για την «επόμενη μέρα» στη Μέση Ανατολή, κυρίως όσον αφορά τη διαμόρφωση των σφαιρών επιρροής και των διαδρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων και Ενέργειας, θαλάσσιων και χερσαίων. Σχεδιασμοί που συγκρούονται με ανταγωνιστικά σχέδια άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων και στρατοπέδων.
Η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Ινδία, οι πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου και μια σειρά κράτη της Κεντρικής Ασίας κινούνται όλο αυτό το διάστημα ενεργά στη σκακιέρα της Μέσης Ανατολής, σε διπλωματικό, οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο.
Το Ισραήλ, πέρα από την παράνομη επί δεκαετίες κατοχή της Παλαιστίνης και τη γενοκτονία σε βάρος των Παλαιστινίων, έχει καταλάβει 9 σημεία στο έδαφος της Συρίας, συμπεριλαμβανομένης της κορυφής του όρους Ερμών, η οποία απέχει μόλις 40 χιλιόμετρα από τη συριακή πρωτεύουσα. Από εκεί έχει θέα ακόμα και στην ελεγχόμενη από τη Χεζμπολάχ κοιλάδα Μπεκάα στον γειτονικό Λίβανο.
https://www.rizospastis.gr/getImage.do?size=large&fmt=jpg&width=1920&id=1220096
Ο στρατός του Ισραήλ έχει επίσης εγκατασταθεί σε 5 τοποθεσίες στον Λίβανο. Τον περασμένο μήνα ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Ι. Κατς δήλωσε ότι ο στρατός θα παραμείνει σε όλες τις πρόσφατα κατεχόμενες «ζώνες ασφαλείας» σε Συρία, Γάζα και Λίβανο για αόριστο χρονικό διάστημα.
Συντονισμένοι σχεδιασμοί με τις ΗΠΑ
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μέσα στη βδομάδα ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου δήλωσε: «Είμαστε συντονισμένοι με την κυβέρνηση Τραμπ (…) Σεβόμαστε τα συμφέροντά τους και εκείνοι τα δικά μας, και επικαλύπτονται. Δεν θα σας πω ότι ευθυγραμμίζονται πλήρως, προφανώς όχι, αλλά ευθυγραμμίζονται σχεδόν πλήρως».
Πρόσθεσε ότι οι αναφορές σε ισραηλινά και αμερικανικά ΜΜΕ για ρήξη με τον Αμερικανό Πρόεδρο είναι ψευδείς, και ότι η αναθέρμανση των σχέσεων των ΗΠΑ με τα αραβικά κράτη της Μέσης Ανατολής δεν θα παραγκωνίσει το Ισραήλ.
Επανέλαβε τη στήριξή του στο «λαμπρό σχέδιο» του Τραμπ για τη Γάζα, λέγοντας ότι «μπορεί να αλλάξει το πρόσωπο της Μέσης Ανατολής». Επίσης εξέφρασε την υποστήριξή του στους στόχους της αμερικανικής κυβέρνησης για σύσφιξη των σχέσεών της με τις χώρες του Κόλπου στη Μέση Ανατολή, οι οποίοι καταδείχθηκαν από την επίσκεψη του Αμερικανού Προέδρου στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οπως εκτίμησε ο Νετανιάχου, οι κινήσεις του Τραμπ μπορεί να εξυπηρετήσουν το Ισραήλ, διευκολύνοντας περισσότερες συμφωνίες εξομάλυνσης, τις «Συμφωνίες του Αβραάμ». Αναφερόμενος μάλιστα στις Συμφωνίες επεσήμανε ότι το Ισραήλ έχει επενδύσει στην επέκτασή τους.
Είπε δε με νόημα ότι στα δύο και πλέον χρόνια που τις προετοίμαζε με τον Τραμπ (στην προηγούμενη θητεία του) τα κράτη του Κόλπου διατηρούσαν μεν επιθετική ρητορική απέναντι στο Ισραήλ «αλλά κάτω από την επιφάνεια συνέβαινε κάτι πολύ διαφορετικό. Και νομίζω ότι υπάρχει η πιθανότητα να ξανασυμβεί αυτό. Θα ήμουν πολύ χαρούμενος αν συνέβαινε, γιατί είναι ένας από τους στόχους μου».
Την επόμενη κιόλας μέρα ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε στο αμερικανικό Κογκρέσο ότι κι άλλα αραβικά έθνη θα συνάψουν δεσμούς με το Ισραήλ μέσα στον χρόνο. Ερωτηθείς σχετικά με τη θέση της Σαουδικής Αραβίας μια βδομάδα μετά την επίσκεψη του Τραμπ στο Ριάντ, ο Ρούμπιο εξέφρασε την άποψη ότι «υπάρχει ακόμη προθυμία να το κάνουμε», αλλά «οι Σαουδάραβες έχουν εκφράσει την αδυναμία τους να προχωρήσουν σε αυτό όσο διαρκεί η σύγκρουση στη Γάζα».
Οι «Συμφωνίες του Αβραάμ» υπογράφηκαν το 2020 από το Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και το Μπαχρέιν, και στη συνέχεια με το Μαρόκο και το Σουδάν. Ηταν οι πρώτες αραβικές χώρες εδώ και δεκαετίες που «εξομάλυναν» τις σχέσεις τους με το Ισραήλ. Η Σαουδική Αραβία βρισκόταν σε προχωρημένες συνομιλίες κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν, ωστόσο αυτές «πάγωσαν» μετά την έναρξη του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα.
Πολυεπίπεδα παζάρια στη Μέση Ανατολή
Οπως δήλωσαν πρόσφατα αναλυτές από τα Εμιράτα στο περιοδικό «Foreign Policy», ο πόλεμος του Ισραήλ δεν είχε «καμία επίπτωση» μέχρι στιγμής στη δέσμευση των ΗΑΕ για τη συμφωνία. Σημειώνουν μάλιστα ότι δεν αναμένεται αλλαγή στάσης ακόμα κι αν το Ισραήλ καταλάβει πλήρως τη Γάζα. Τονίζεται ωστόσο πως η συνέχιση των επιχειρήσεων στη Γάζα έχει «επιβραδύνει» άλλους που είναι διατεθειμένοι να εξομαλύνουν τους δεσμούς με το Ισραήλ: «Ο πόλεμος έχει θέσει τις συμφωνίες σε αναμονή, παρόλο που περισσότερες χώρες θέλουν να συμμετάσχουν».1
Ο Bassam Barabandi, Σύρος πρώην διπλωμάτης που αυτομόλησε στις ΗΠΑ, δήλωσε ότι στη Συρία «υπάρχει μια τάση προς τις Συμφωνίες του Αβραάμ». Διάφοροι αναλυτές έγραφαν το προηγούμενο διάστημα ότι με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων από τις ΗΠΑ η Συρία θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στις Συμφωνίες.
Η ΕΕ έχει ήδη άρει τις τελευταίες κυρώσεις προς τη Συρία, ενώ κατά την επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία ο Τραμπ ανήγγειλε επίσης την άρση των κυρώσεων και πρόσθεσε πως ο τζιχαντιστής «Πρόεδρος» της Συρίας, Αχμεντ Αλ Σαράα, έχει συμφωνήσει να ενταχθεί στις «Συμφωνίες του Αβραάμ».
Το έδαφος έχει ήδη στρωθεί, καθώς πριν μερικούς μήνες δύο μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου, ο Μάρλιν Στάτζμαν και ο Κόρι Μιλς, συναντήθηκαν με τον Σαράα στη Δαμασκό και δήλωσαν ότι είναι ανοιχτός σε μια σχέση με το Ισραήλ στο πλαίσιο των «Συμφωνιών του Αβραάμ».2
Οπως αναφέρει το «Foreign Policy», η γενική διάθεση μεταξύ των αραβικών κρατών είναι να αναζητήσουν τρόπους εξομάλυνσης των δεσμών με το Ισραήλ, με το κατάλληλο τίμημα. «Κάθε χώρα έχει ένα τίμημα για την εξομάλυνση, που πρέπει να το πληρώσει η Αμερική. Και αν οι ΗΠΑ συμφωνήσουν να πληρώσουν αυτό το τίμημα, τότε ναι, μπορούν να υπογραφούν περισσότερες συμφωνίες», σημειώνει.
Η «αντοχή» των συμφωνιών
«Οι Συμφωνίες του Αβραάμ σε μεγάλο βαθμό επέζησαν του πολέμου, αλλά το μέλλον τους θα εξαρτηθεί από την ευρύτερη δυναμική στην περιοχή και πέραν αυτής», σημειώνει σε ανάλυσή του το «Carnegie Endowment for International Peace», μία από τις μεγαλύτερες «δεξαμενές σκέψης».
Από τη σκοπιά των ΗΠΑ οι «Συμφωνίες του Αβραάμ» εξυπηρετούσαν διπλό σκοπό: Αφενός την εδραίωση του ρόλου των ΗΠΑ στην περιοχή, με ταυτόχρονη «παράκαμψη» του παλαιστινιακού ζητήματος, αφετέρου την αναχαίτιση της αυξανόμενης περιφερειακής επιρροής της Κίνας.3
Μετά την υπογραφή των συμφωνιών, τα ΗΑΕ και το Ισραήλ προχώρησαν γρήγορα στην εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων, κατάργησαν τις βίζες και καθιέρωσαν απευθείας πτήσεις. Επίσης συνήψαν συμφωνία ελεύθερου εμπορίου και συνολική οικονομική εταιρική σχέση το 2022, δείχνοντας την πρόθεση να συνεργαστούν σε διάφορους τομείς, από την τεχνολογία έως τις υποδομές, με στόχο την αύξηση του ετήσιου διμερούς εμπορίου σε 10 δισ. δολάρια έως το 2027, έναντι 2,5 δισ. δολαρίων το 2022.
Επιπλέον, η Ινδία, το Ισραήλ, τα Εμιράτα και οι ΗΠΑ ξεκίνησαν την εταιρική σχέση «I2U2» τον Σεπτέμβρη του 2023. Ενώ τα ΗΑΕ καταδίκασαν δημοσίως το Ισραήλ για τον πόλεμο στη Γάζα, δεν διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις. Μάλιστα το ξέσπασμα του πολέμου έφερε τη δημιουργία μιας νέας χερσαίας οδού μεταξύ των ΗΑΕ και του Ισραήλ, μέσω της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας, επιτρέποντας στις ισραηλινές εταιρείες να παρακάμπτουν την Ερυθρά Θάλασσα.
Από την πλευρά του το Μπαχρέιν, το οποίο φιλοξενεί τον 5ο Στόλο των ΗΠΑ, το 2022 ολοκλήρωσε την πρώτη επίσημη «συμφωνία ασφαλείας» που έχει υπογράψει ποτέ με το Ισραήλ κάποιο μέλος του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC).
Η δε εξομάλυνση των σχέσεων του Μαρόκου με το Ισραήλ συνδέεται στενά με το ζήτημα της κυριαρχίας στη Δυτική Σαχάρα. Στα τέλη του 2020 η κυβέρνηση Τραμπ αναγνώρισε τις μαροκινές αξιώσεις επί της περιοχής, ανοίγοντας τον δρόμο στο Ραμπάτ για τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ. Το Μαρόκο και το Ισραήλ υπέγραψαν «μνημόνιο κατανόησης για την άμυνα» το 2021, οδηγώντας σε μια σειρά συμφωνίες για όπλα, που περιλαμβάνουν προηγμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, συστήματα αεράμυνας και δορυφόρους πληροφοριών.
Οι κινήσεις του Ιράν και της Κίνας
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, τον Μάρτη του 2023 συναντήθηκαν στο Πεκίνο κορυφαίοι αξιωματούχοι του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, υπογράφοντας συμφωνία για την πλήρη αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών και την επανενεργοποίηση μιας συμφωνίας συνεργασίας για την ασφάλεια, του 2001. Η διπλωματική αυτή τομή έγινε με διαμεσολάβηση του Ιράκ, του Ομάν και φυσικά της Κίνας.
Η Τεχεράνη έχει παρουσιάσει το δικό της πλαίσιο περιφερειακής συνεργασίας, το οποίο ονομάστηκε «Μουσουλμανική Ενωση Διαλόγου Δυτικής Ασίας», ένα είδος αντιπρότασης στις «Συμφωνίες του Αβραάμ». Οπως διατυπώθηκε από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Mohammad Javad Zarif, το σχέδιο της Ενωσης περιλαμβάνει και την Τουρκία, ανταγωνιστή του Ιράν στη περιοχή, αλλά αποκλείει το Ισραήλ.
Η Κίνα όλο αυτό το διάστημα ενισχύει το αποτύπωμά της στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική. Το Πεκίνο έχει ενθαρρύνει κολοσσούς της τεχνολογίας, όπως η «Huawei», η «Tencent», η «ByteDance» και η «Ali Baba», να συνεργαστούν με τις περιφερειακές κυβερνήσεις και τα κρατικά επενδυτικά ταμεία, προσαρμόζοντας τις τοπικές πραγματικότητες και διευκολύνοντας τη μεταφορά τεχνολογίας, ιδίως στα κράτη του Κόλπου, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Ψηφιακός Δρόμος του Μεταξιού».
Η Κίνα έχει υπογράψει μια πολύ σημαντική συμφωνία με το Ιράν το 2021, η οποία περιλαμβάνει έργα υποδομής για την ανάπτυξη του κινεζικού «Δρόμου του Μεταξιού». Αν και στην αρχή δεν δόθηκαν λεπτομέρειες για τους όρους της συμφωνίας, αποκαλύφθηκε ότι το προσχέδιο περιλάμβανε κινεζικές επενδύσεις ύψους 400 δισ. δολαρίων σε τομείς όπως οι τράπεζες, οι τηλεπικοινωνίες, τα λιμάνια, οι σιδηρόδρομοι, η υγειονομική περίθαλψη και η πληροφορική, για τα επόμενα 25 χρόνια.
Προέβλεπε επίσης την εμβάθυνση της στρατιωτικής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων της κοινής εκπαίδευσης και των ασκήσεων, της κοινής έρευνας και της ανάπτυξης όπλων, της ανταλλαγής πληροφοριών και της κυβερνοασφάλειας. Σε αντάλλαγμα, η Κίνα θα προμηθευόταν τακτικά και με μεγάλη έκπτωση ιρανικό πετρέλαιο.4
Ο Διάδρομος Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης
Στη βάση των παραπάνω έχουν σχεδιαστεί πάνω στον χάρτη της περιοχής μιας σειρά ανταγωνιστικοί μεταξύ τους διάδρομοι μεταφοράς Ενέργειας και εμπορευμάτων.
Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, με την υποστήριξη των Ευρωατλαντικών συμμάχων τους, αναδιαμορφώνουν διά πυρός και σιδήρου τη Μέση Ανατολή προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κινεζική επιρροή. Στο επίκεντρο αυτής της διελκυστίνδας βρίσκεται ο Οικονομικός Διάδρομος Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC), εναλλακτικός στον κινεζικό «Δρόμο του Μεταξιού» τον οποίο το Πεκίνο συνεχίζει να προωθεί δυναμικά.
Σύμφωνα με την ινδική κυβέρνηση, η υλοποίηση του Διαδρόμου θα μειώσει έως 30% το κόστος μεταφοράς για τα εμπορεύματα από την Ινδία και κατά 40% τον χρόνο μεταφοράς σε σύγκριση με την υπάρχουσα διαδρομή, που περνάει από τη Διώρυγα του Σουέζ.
Υπενθυμίζεται ότι ο IMEC ανακοινώθηκε το 2023, με συμμετέχοντες την Ινδία, τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ, τα ΗΑΕ και βασικά ευρωπαϊκά κράτη, με στόχο να συνδέσει την Ινδία με την Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής. Το σχέδιο παραμένει ένα από τα κεντρικά σημεία της αμερικανικής διπλωματίας και βασίζεται στις «Συμφωνίες του Αβραάμ». Το ισραηλινό λιμάνι της Χάιφα αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του έργου αυτού.
Η επιδίωξη του Τελ Αβίβ να πάρει τον πλήρη έλεγχο της Γάζας, η οποία απέχει λίγα χιλιόμετρα από το λιμάνι της Χάιφα, δεν αποτελεί απλώς στρατιωτικό στόχο αλλά προϋπόθεση για τη διασφάλιση του IMEC.
Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τα εμπόδια που υψώνουν οι φλόγες του πολέμου σε όλη τη Μέση Ανατολή, η πρόοδος του IMEC δεν έχει ανακοπεί. Το εμπόριο μεταξύ της Ινδίας και των ΗΑΕ έχει αυξηθεί κατά 93% από το 2022, ενώ τα ΗΑΕ δαπάνησαν 2,3 δισ. δολάρια στην κατασκευή σιδηρόδρομου που τα συνδέει με την Ιορδανία. Ομοίως η Σαουδική Αραβία ξεπέρασε τα 4 δισ. δολάρια επενδύσεων για σιδηροδρομικά έργα που σχετίζονται με το IMEC, στο πλαίσιο του «Σαουδαραβικού Οράματος 2030».
Ο ΥΠΕΞ της Ινδίας δήλωσε τον Απρίλη ότι ο πόλεμος στη Γάζα δεν επηρεάζει τους σχεδιασμούς για τον IMEC. «Οι εργασίες μπορούν να προχωρήσουν παράλληλα. Η κατάσταση ασφαλείας επηρεάζει μόνο ορισμένες περιοχές σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Είναι δυνατό να γίνουν εργασίες για το συγκεκριμένο έργο με κατανεμημένο τρόπο», είπε.
Ινδία και Σαουδική Αραβία εκπονούν μελέτη σκοπιμότητας για τη σύνδεση δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων κάτω από την Αραβική Θάλασσα, μεταξύ της ανατολικής ακτής της Σαουδικής Αραβίας και της δυτικής ακτής της Ινδίας. Τα σχέδια για τον IMEC παραμένουν στο τραπέζι των συνομιλιών μεταξύ Ινδίας και ΗΑΕ, που το 2024 υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας για τον Διάδρομο αλλά χωρίς καμία αναφορά στο Ισραήλ.
Το ευρωπαϊκό άκρο του IMEC
Τα ελληνικά λιμάνια σχεδιάζεται να αναδειχθούν σε «πύλη εισόδου» του IMEC στην Ευρώπη, κάτι στο οποίο φέρεται να επικεντρώνει και η νέα πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα. Τον Φλεβάρη ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης συναντήθηκε με τον Ινδό ομόλογό του, S. Jaishankar, για να συζητήσουν τις διμερείς επενδύσεις.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει δώσει έμφαση στον IMEC, αναβαθμίζοντας διαρκώς τις σχέσεις της τόσο με την Ινδία όσο και με το Ισραήλ. Το εμπόριο μεταξύ Ισραήλ και Ελλάδας αυξήθηκε κατά 41,3% από το 2023 έως το 2024, και η τάση αυτή φαίνεται ότι θα συνεχιστεί. Ετσι εξηγείται άλλωστε και η φανατική στήριξη στο Ισραήλ, στα εγκλήματα που διαπράττει στη Γάζα.
Η συμμετοχή της Ιταλίας στον IMEC συνέπεσε με την αποχώρηση της Ρώμης από την κινεζική πρωτοβουλία «Belt and Road Initiative (BRI)» τον Δεκέμβρη του 2023, δύο μήνες μετά την ανακοίνωση του IMEC. Πρόσφατα η Ιταλία διόρισε ειδικό απεσταλμένο για να επιβλέπει την ένταξη της χώρας στον IMEC, ενώ η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε ότι στόχος της Ρώμης είναι να εντάξει την Τεργέστη στο λιμενικό σύστημα του IMEC.
Επιπλέον η Ιταλία έχει υποστηρίξει το ενδιαφέρον της για τον IMEC με αυξημένους διπλωματικούς δεσμούς με την Ινδία και τα κράτη του Κόλπου. Τα ΗΑΕ συμφώνησαν πρόσφατα να επενδύσουν 40 δισ. ευρώ στην Ιταλία.
Σε ανταγωνισμό με την Ιταλία για τον τελικό σταθμό του IMEC βρίσκεται η Γαλλία. Πέρα από τον διορισμό απεσταλμένου για τον IMEC, ο Πρόεδρος Εμ. Μακρόν προωθεί την Μασσαλία ως σημείο εισόδου του Διαδρόμου στην Ευρώπη. Στην πόλη αυτή ο Ναρέντρα Μόντι εγκαινίασε νέο προξενείο της Ινδίας τον περασμένο Φλεβάρη.
Ο τουρκικός «Μέσος Διάδρομος» και ο Διάδρομος Βορρά – Νότου της Τεχεράνης
Πέρα από τον κινεζικό «Δρόμο του Μεταξιού», ανταγωνιστικά προς τον IMEC διαγράφεται στον χάρτη η επιδίωξη της τουρκικής αστικής τάξης να διεκδικήσει για λογαριασμό της τον ρόλο της κύριας οδού διαμετακόμισης μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Η τουρκική κυβέρνηση έχει αντιπροτείνει το δικό της περιφερειακό πλάνο για τη σύνδεση της Ασίας με την Ευρώπη, μέσω του λεγόμενου «Μέσου Διαδρόμου» (Trans-Caspian Corridor), ο οποίος διέρχεται από το Αζερμπαϊτζάν, την Κασπία Θάλασσα, το Καζακστάν και την Κίνα. Ο Διάδρομος σχεδιάζεται να επεκταθεί και στο Ιράκ, με δίκτυο που θα ξεκινά από το υπό κατασκευή λιμάνι του Φάου και θα καταλήγει χερσαία στην Τουρκία.
Ο «Μέσος Διάδρομος» όμως βρίσκεται σε ανταγωνισμό και με τα σχέδια του Ιράν, το οποίο έχει παρουσιάσει σχέδιο συνεργασίας με την Ινδία και τη Ρωσία, με την επωνυμία Διεθνής Διάδρομος Μεταφορών Βορρά – Νότου (INSTC). Υπάρχουν επίσης προοπτικές για συμπερίληψη του Πακιστάν. Πρόκειται για μια πολύπλευρη εμπορική οδό, μήκους 7.200 χιλιομέτρων, που θα διαπερνά το Ιράν, την Κασπία Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό πριν φτάσει στην Ευρώπη.
Ο INSTC έχει «κουμπώσει» με την αποκαλούμενη «Συμφωνία του Ασγκαμπάτ» για τη δημιουργία ενός διεθνούς διαδρόμου μεταφορών μεταξύ της Κεντρικής Ασίας και του Περσικού Κόλπου, όπου συμμετέχουν η Ινδία, το Ομάν, το Ιράν, το Τουρκμενιστάν, το Ουζμπεκιστάν και το Καζακστάν. Τα σχέδια έχουν ξεκινήσει ήδη από το 2000 και, παρά τη σημαντική αρχική υποστήριξη της Ρωσίας, της Κίνας και της Ινδίας, ο ανταγωνισμός από άλλους διαδρόμους μεταφορών έχει καθυστερήσει την πλήρη ανάπτυξή του.
Το παράλληλο μέτωπο στην Ερυθρά
Ενα παράλληλο μέτωπο αυτής της αντιπαράθεσης εκτυλίσσεται στην Ερυθρά Θάλασσα. Η αμερικανική και ισραηλινή στρατιωτική δραστηριότητα κοντά στην «πύλη των δακρύων», στην οποία συμμετέχει ενεργά και η Ελλάδα μέσω της ευρωπαϊκής αποστολής «Aspides», αποσκοπεί στην εδραίωση της κυριαρχίας του ευρωατλαντικού άξονα σε μια βασική παγκόσμια εμπορική αρτηρία.
Η Κίνα, η οποία διατηρεί την πρώτη της υπερπόντια ναυτική βάση στο Τζιμπουτί από το 2017 για να προστατεύσει τις θαλάσσιες οδούς του «Δρόμου του Μεταξιού», βλέπει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εκεί ως άμεση πρόκληση. Σύμφωνα με άρθρο που υπογράφουν πρώην υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του αμερικανικού στρατού, ανάμεσά τους ο πρώην διευθυντής Πληροφοριών του Γενικού Επιτελείου και ο πρώην διοικητής του 5ου Στόλου, οι ΗΠΑ στοχεύουν στην Ερυθρά Θάλασσα «να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στην περιοχή», επικαλούμενες τα κοινά ναυτικά γυμνάσια Κίνας – Ρωσίας – Ιράν.5
Μάλιστα τον Απρίλη οι ΗΠΑ κατηγόρησαν την κινεζική εταιρεία δορυφόρων «Chang Guang» ότι παρείχε δορυφορικές εικόνες στους Χούθι, για να τους βοηθήσουν στη στόχευση αμερικανικών και συμμαχικών πλοίων στην Ερυθρά. Αν και η εταιρεία αρνήθηκε τον ισχυρισμό, η Ουάσιγκτον θεωρεί πως πρόκειται για απόδειξη ότι το Πεκίνο αξιοποιεί ιδιωτικές εταιρείες για να διεξάγει έναν «πόλεμο πληροφοριών δι’ αντιπροσώπων». Σύμφωνα με το ισραηλινό Ινστιτούτο Εθνικής Ασφάλειας, η Κίνα είναι «έτοιμη να επωμιστεί την οικονομική ζημιά που προκαλεί η κρίση» στην Ερυθρά Θάλασσα, προκειμένου να μπουν εμπόδια στους ισραηλινο-αμερικανικούς στόχους.6
Παραπομπές:
1. https://foreignpolicy.com/2025/05/15/somehow-the-abraham-accords-are-alive-and-well/
2. https://english.enabbaladi.net/archives/2025/04/us-congressmen-pave-the-way-to-damascus/?
4. https://www.nytimes.com/2021/03/27/world/middleeast/china-iran-deal.html
5. https://thedefensepost.com/2025/04/14/us-pressure-houthis/
6. https://www.inss.org.il/publication/china-houthi-middle-east/?utm
Δημήτρης ΜΑΒΙΔΗΣ
Πηγή : Ριζοσπάστης 24 – 25 / 5 – 2025
Σάββατο 24 Μάη 2025 – Κυριακή 25 Μάη 2025
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Οι εξελίξεις στην περιοχή και στην Κύπρο επιβεβαιώνουν την αναγκαιότητα και την επικαιρότητα της πάλης για τον σοσιαλισμό
Αποσπάσματα από την ομιλία του Κ. Παρασκευά, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, σε σύσκεψη της ΚΟ Κύπρου στη Λευκωσία
Στην Κύπρο βρέθηκε την Κυριακή 18 Μάη αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με επικεφαλής τον Κώστα Παρασκευά, μέλος του ΠΓ της ΚΕ, ο οποίος μίλησε σε σύσκεψη της ΚΟ Κύπρου στη Λευκωσία. Ακολουθούν εκτενή αποσπάσματα της ομιλίας του.
* * *
Βρισκόμαστε εδώ, αντιπροσωπεία της ΚΕ του Κόμματος με τον σύντροφο Γιάννη Μανουσογιαννάκη, μέλος της ΚΕ, και έχουμε χαρά που σας συναντάμε. Αυτές τις μέρες ενημερωθήκαμε διεξοδικά από την καθοδήγηση της Τομεακής Οργάνωσης Κύπρου και από τον σύντροφο Κώστα Γουλιάμο.
Ξέρουμε ότι μέσα σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, σε αυτές τις συνθήκες κρατάτε τη φωτιά του αγώνα αναμμένη, την κόκκινη σημαία ψηλά και αγωνίζεστε για να αλλάξει η κατάσταση και εδώ στην Κύπρο και παντού. Στόχος να ανατραπεί το σύστημα της εκμετάλλευσης, της αδικίας και των πολέμων, για τον σοσιαλισμό – κομμουνισμό.
Το πού θα πάνε τα πράγματα και πώς θα εξελιχθούν σχετίζεται και με τη δράση που θα έχουν οι κομμουνιστές αλλά και πολλοί περισσότεροι εργαζόμενοι, ευρύτερα τμήματα της εργατικής τάξης, που πρέπει να μπουν στον αγώνα, για την ανατροπή. Απαραίτητη είναι μια πρωτοπορία που πρέπει να οργανώσει αυτόν τον αγώνα, γιατί κάτι τέτοιο δεν γίνεται αυθόρμητα.
Αυτόν τον ρόλο της πρωτοπορίας έχουμε χρέος να τον επιτελέσουμε εμείς οι κομμουνιστές, ανεξάρτητα από συσχετισμούς, από δυσκολίες και εμπόδια.
| Από τη συμμετοχή της ΚΟ Κύπρου του ΚΚΕ σε αντιιμπεριαλιστική κινητοποίηση έξω από τη βρετανική βάση στο Ακρωτήρι |
Επομένως, θέλουμε να συζητήσουμε πιο καλά, τι κάνουμε ως κομμουνιστές, μπροστά στον πόλεμο που κλιμακώνεται. Τι κάνουμε ενάντια στην πολεμική οικονομία που αναπτύσσεται, σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες. Τι κάνουμε για την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, που τσακίζει τα εργατικά – λαϊκά δικαιώματα, προς όφελος της καπιταλιστικής ανάπτυξης.
Θέλουμε να συμβάλουμε ώστε να κατανοηθεί καλύτερα τι κρύβεται πίσω από τη βιτρίνα. Τι κρύβεται πίσω από τους νέους ουρανοξύστες, τα μεγάλα ξενοδοχεία, τις υποδομές που συναντά κανείς όταν έρθει στην Κύπρο, και πώς συνδέονται όλα αυτά με τις εξελίξεις που έχουμε παγκόσμια.
Εμείς δεν καμαρώνουμε απ’ τα μεγαλεία του καπιταλισμού. Γιατί κριτήριο έχουμε την πραγματική θέση των εργαζομένων. Αυτών που παράγουν τον πλούτο. Κριτήριο είναι οι συνθήκες δουλειάς, τα ωράρια, η Υγεία, η Πρόνοια, η Παιδεία, ο Πολιτισμός. Μια σειρά δικαιώματα που θεωρούνται κόστος και πολυτέλεια και στην ευημερούσα Κύπρο.
Ο κόσμος φλέγεται από τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και πολέμους
Κριτήριο είναι ότι οι λαοί είναι αντιμέτωποι με έναν συνδυασμό τραγικών γεγονότων. Αναφέρουμε επιγραμματικά, και δεν πρέπει να το ξεχνάμε, ότι αυτήν τη στιγμή υπάρχουν πάνω από 50 πολεμικά μέτωπα. Πάνω από 3 χρόνια συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία ο οποίος είναι σφοδρός, άγριος, και δεν σταματά με τα παζάρια ανάμεσα στους ιμπεριαλιστές ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία, γιατί θα συνεχίσει να υπάρχει η αιτία που τον δημιούργησε.
| Από τη σύσκεψη στη Λευκωσία |
Αυτές τις ώρες, αυτές τις μέρες συνεχίζεται και παίρνει την πιο άγρια και βάρβαρη μορφή της η σφαγή των αμάχων, η λιμοκτονία των μικρών παιδιών στη Γάζα απ’ το κράτος – δολοφόνο του Ισραήλ. Το κράτος που είναι στρατηγικός σύμμαχος των κυβερνήσεων της Ελλάδας και της Κύπρου. Οι πολεμικές συγκρούσεις επεκτείνονται τώρα στη Συρία, στην Υεμένη, στο Πακιστάν, στην Ινδία και δεν ξέρει κανείς τι θα μας ξημερώσει.
Υπάρχει ένας παγκόσμιος πολεμικός αναβρασμός, από τη Βόρεια Θάλασσα μέχρι τη Γη του Πυρός, από τον Ατλαντικό μέχρι τον Ινδικό Ωκεανό και τον Ειρηνικό Ωκεανό.
Οι ιμπεριαλιστικοί στρατοί παρατάσσονται, οργανώνονται, εξοπλίζονται και διαμορφώνονται στρατηγικές με συγκεκριμένα σχέδια και πλάνα.
Τα καπιταλιστικά κράτη και οι ιμπεριαλιστικές ενώσεις δίνουν προτεραιότητα στην πολεμική οικονομία παντού, με φοβερές αυξήσεις των δαπανών για εξοπλισμούς, με αστρονομικούς προϋπολογισμούς τέτοιων δαπανών, που μόνο στην ΕΕ για τα επόμενα χρόνια ξεπερνάνε τα 800 δισεκατομμύρια.
Θέλουμε να τονίσουμε εδώ ότι το κόστος, τα «σπασμένα» από αυτές τις προτεραιότητες θα τα πληρώσουν οι λαοί με δυσβάστακτες πολιτικές, με μέτρα περιορισμού των κοινωνικών δαπανών, με τεράστια χτυπήματα σε όλες τις πτυχές της ζωής των ανθρώπων, από την Εκπαίδευση, την Υγεία, σε όλα.
Τώρα λένε κυνικά στην ΕΕ ότι για να βρουν πόρους για τους εξοπλισμούς θα βάλουν χέρι στα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων, σε μία περίοδο που τα ασφαλιστικά ταμεία λόγω της μείωσης των εισφορών που δίνουν εργοδότες και κράτος, βρίσκονται ήδη, σε πολλές χώρες, σε κατάσταση «φαλιμέντο» που λέει και ο λαός.
Αυτό που πρέπει να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι είναι ότι στο πλαίσιο της πολεμικής οικονομίας μαζί με τον ίδιο τον πόλεμο, οι πολεμικές προετοιμασίες αποτελούν ένα νέο μεγάλο πεδίο κερδοφορίας για το κεφάλαιο. Τα μονοπώλια και οι επιχειρηματικοί όμιλοι ορμούν σαν τα κοράκια να κατασπαράξουν τα εργατικά δικαιώματα.
Μέσα από αυτά αποκαλύπτεται ο ρόλος της ΕΕ ως ιμπεριαλιστικού σχηματισμού, ως λυκοσυμμαχίας διαφορετικών συμφερόντων, ως συμμαχίας όμως επιθετικής σε βάρος των λαών. Αυτό δηλαδή που έλεγαν από την αρχή οι κομμουνιστές σταθερά, επίμονα και ορισμένες φορές μας χαρακτήριζαν και γραφικούς.
Τα καπιταλιστικά συμφέροντα είναι «οδηγός» για όλες τις κυβερνήσεις
Αποδεικνύεται επίσης ότι ανάμεσα στους ιμπεριαλιστές δεν υπάρχουν ούτε αρχές ούτε φιλίες, ούτε συμμαχίες σταθερές. Μόνο ο ανταγωνισμός για το κέρδος. Το κάθε αστικό κράτος υπερασπίζεται τα συμφέροντα της αστικής τάξης μέσα στην ίδια τη χώρα του και μέσα στις συμμαχίες είτε αυτή είναι το ΝΑΤΟ, η ΕΕ, είτε η BRICS κ.λπ. Κοιτάει πρώτα πρώτα «τον δικό του λογαριασμό». Διατηρεί και αναπτύσσει τη συμμαχία μόνο στον βαθμό που εξυπηρετούνται τα συμφέροντα της δικής του αστικής τάξης, είτε από πιο υψηλές, ισχυρές είτε από υποδεέστερες θέσεις σε αυτές τις συμμαχίες.
Ετσι καθορίζουν την πολιτική τους. Και το λέμε τώρα γιατί ξαναφουντώνει μια συζήτηση σκόπιμη κατά τη γνώμη μας, ψεύτικη, δημαγωγική ότι οι αστικές κυβερνήσεις δεν στέκονται στο ύψος των περιστάσεων, ότι τάχα είναι εξαρτημένες, είναι της καρπαζιάς, είναι υπόδουλες οι αστικές τάξεις μιας χώρας κ.τ.λ.
Στην πραγματικότητα όμως όλες οι κυβερνήσεις παντού που διαχειρίζονται τα καπιταλιστικά συμφέροντα σε όλα τα ζητήματα (από τις εμπορικές συμφωνίες, τις πολιτικές που εφαρμόζουν σε βάρος των εργαζομένων, και τις συμμαχίες στα στρατιωτικά ζητήματα), λειτουργούν συνειδητά, σχεδιασμένα με σκοπό να υπηρετήσουν με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα της αστικής τάξης της χώρας τους ή και τμημάτων της αστικής τάξης που έχουν ιδιαίτερες σχέσεις ή που θέλουν να πάρουν το πάνω χέρι και δίνουν σ΄αυτά προτεραιότητα.
Ετσι μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί επιλέγουν να είναι σταθερά με το άρμα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, ενώ αντιλαμβάνονται η κυβέρνηση και τα αστικά κόμματα ότι θα χειροτερεύσει η θέση του λαού της Κύπρου αργά ή γρήγορα. Οτι μπορεί να γίνει στόχος αντιποίνων, όπως και η Ελλάδα, σε κάποια στιγμή που θα οξυνθούν παραπέρα οι αντιθέσεις.
Η Κύπρος μετατρέπεται σε προκεχωρημένο φυλάκιο των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ
Αποδείξεις υπάρχουν πολλές. Η Κύπρος με την επέκταση και αξιοποίηση των ξένων βάσεων που υπάρχουν (αγγλικών), που εντάσσονται στο ΝΑΤΟ, και τις αξιοποιούν άμεσα οι Αμερικανοί, γίνεται μετά την Κρήτη ένα προκεχωρημένο φυλάκιο του ιμπεριαλισμού στις επιθέσεις του, ενάντια στα συμφέροντα των λαών.
Ταυτόχρονα, έχει μια αξία να δούμε τι σημαίνει ότι δυναμώνουν συστηματικά οι οικονομικές σχέσεις της Κύπρου με το κράτος – δολοφόνο του Ισραήλ με ευθύνη της τωρινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων που είχαν προετοιμάσει το έδαφος. Τι σημαίνει η ενεργειακή διασύνδεση του Ισραήλ με την Κύπρο; Τι δείχνουν όλα αυτά τα πράγματα;
Εμείς λέμε ότι δείχνουν ένταξη της Κύπρου ακόμα πιο ενεργά σε έναν άξονα και σε ένα μέτωπο πολεμικό – ιμπεριαλιστικό. Ολα δείχνουν ότι το Ισραήλ χρησιμοποιείται ως η αιχμή του ιμπεριαλιστικού δόρατος στην περιοχή, για να εξυπηρετήσει τα ιδιαίτερα δικά του συμφέροντα στην επίθεση που έχει εξαπολύσει σε μια σειρά χώρες, αλλά και μαζί με τις ΗΠΑ.
Η Κύπρος θα είναι πιο βαθιά μπλεγμένη στα ιμπεριαλιστικά τους σχέδια, σε μια περίοδο που μετά από 50 χρόνια συνεχίζει να είναι διχοτομημένη στην ουσία, με κατοχή εδαφών της, και που τώρα συντελούνται διεργασίες που σκοπό έχουν να νομιμοποιήσουν την τουρκική εισβολή και κατοχή.
Δεν πρέπει να ξεχαστεί η επίσκεψη Ερντογάν πριν από λίγες μέρες στην κατεχόμενη Κύπρο, που έθεσε κυνικά και ανοιχτά αυτά τα ζητήματα.
Θα ενταθούν οι ανταγωνισμοί για το ποιος θα πάρει μεγαλύτερο μερτικό και από τα ενεργειακά που εμπλέκονται και η Τουρκία και η Κύπρος. Με βάση και το γεγονός ότι η Τουρκία θέλει να παίξει ειδικό ρόλο στους δρόμους για τα ενεργειακά που θέλει να περάσουν μέσα από τα δικά της εδάφη, επιδιώκει να γίνει ένας παράλληλος κόμβος ενεργειακών δρόμων. Και γι’ αυτόν τον σκοπό, μαζί με άλλους θέλει να επισημοποιήσει την κατοχή και τη διχοτόμηση.
Τα γεγονότα αποδεικνύουν ότι μέσα σε μια συνολική αντιπαράθεση και σύγκρουση στην περιοχή, σιγά – σιγά, μεθοδικά αδυνατίζει ο χαρακτήρας του Κυπριακού ως πρόβλημα διεθνές, εισβολής και κατοχής μιας ξένης χώρας. Από αυτήν την άποψη, η πρόταση για δικοινοτική, διζωνική Ομοσπονδία αδυνατίζει την εξεύρεση δίκαιης λύσης, που για χρόνια ολόκληρα εξίσου δίκαια και σωστά αγωνίστηκε και συνεχίζει να αγωνίζεται ο κυπριακός λαός.
Γιατί αυτή η πρόταση διευκολύνει αντικειμενικά την αποδοχή της διχοτόμησης που έχει γίνει με τα όπλα. Νομιμοποιεί τις συνέπειες της εισβολής που υπήρξαν και είναι δυσβάστακτες.
Εμείς με στεναχώρια βλέπουμε ότι ένας επώδυνος συμβιβασμός τώρα υιοθετείται ως θέση αρχής. Το παρουσιάζουν ως λύση αποκρύπτοντας τις αρνητικές συνέπειες. Και κατά βάθος νομιμοποιούν μία τέτοια ιμπεριαλιστική πολιτική. Tην δικαιολογούν και διευκολύνουν να περάσει στη συνείδηση του λαού. Γιατί συμβιβασμοί και απαράδεκτες συμφωνίες μπορεί να γίνουν, αλλά εάν αυτές περάσουν ως τετελεσμένες μέσα στη συνείδηση του λαού, τότε τα πράγματα είναι πιο δύσκολα για το μέλλον.
Δυο κόσμοι συγκρούονται πίσω από τη βιτρίνα της ανάπτυξης και της ευμάρειας
Δεν πρέπει να περάσει εφησυχασμός και καμία αυταπάτη, επειδή η Κύπρος βρίσκεται σε μια περίοδο καπιταλιστικής ανάπτυξης και ευμάρειας, ότι μπορεί να γλιτώσει ο εργαζόμενος λαός από τις συνέπειες της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.
Γιατί πίσω από τους νέους ουρανοξύστες, πίσω από τα μεγάλα έργα που αναπτύσσονται, το θαύμα του τουρισμού, στην πραγματικότητα υπάρχουν δύο διαφορετικοί κόσμοι. Ο κόσμος του πλούτου και ο κόσμος της εκμετάλλευσης, της φτώχειας, ο κόσμος που έχει ένα αβέβαιο μέλλον και εμείς οι κομμουνιστές πρέπει αυτόν τον κόσμο να βλέπουμε. Να βλέπουμε την άγρια εκμετάλλευση χιλιάδων ανθρώπων ανεξάρτητα από την εθνική καταγωγή τους. Ανεξάρτητα αν είναι μετανάστες από την Αφρική, την Ασία ή από άλλες χώρες, αν είναι Ελληνες που ήρθαν να δουλέψουν για να τα βγάλουν πέρα στις οικογενειακές τους υποχρεώσεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν χαμηλοί μισθοί, εξαντλητικά και απάνθρωπα ωράρια, ελλείψεις στην κοινωνική φροντίδα και πρόνοια που είναι αναγκαία για τις οικογένειες με μικρά παιδιά που θα πάνε στους παιδικούς σταθμούς, για τις παροχές που πρέπει να δίνει η κοινωνική πρόνοια να είναι ανθρώπινες, αξιοπρεπείς κ.λπ. Επίσης, υπάρχει φοβερή ακρίβεια ειδικά στα ενοίκια.
Ολα αυτά τα τονίζουμε, γιατί ξέρουμε καλά από την πείρα μας ότι μαζί με την όξυνση των πολεμικών αντιπαραθέσεων, θα βρεθούμε μπροστά στο βάθεμα απότομα μιας νέας οικονομικής κρίσης στις μεγάλες χώρες, που θα σαρώσει τα πάντα. Και εδώ δεν θα εξαιρεθεί κανείς. Θα αντιμετωπίσει τη σφοδρότητα αυτών των συνεπειών, πολύ δε περισσότερο αφού η οικονομία της Κύπρου στηρίζεται σε πήλινα πόδια.
Με νέες αυταπάτες στήνουν παγίδες στον λαό
Το ζήτημα είναι να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας ώστε ο λαός να καταλάβει ότι δεν πρέπει να πληρώσει σε καμία περίπτωση τις συνέπειες αυτής της επίθεσης και της κρίσης. Πρέπει από τώρα να είναι έτοιμος, οργανωμένος με καθαρό προσανατολισμό για το πού πηγαίνουν τα πράγματα και προς τα πού πρέπει να στοχεύει η πάλη του.
Ο λαός πρέπει τώρα να βγάλει συμπεράσματα για να μην πέσει σε παγίδες, να μη δεχτεί διαχειριστικές πολιτικές μέσα στο πλαίσιο αυτού του συστήματος, γιατί σε κάθε περίπτωση, θα είναι αντιλαϊκή. Τώρα περισσότερο πρέπει να υπάρχει μια σταθερή ιδεολογική, μαχητική πρωτοπορία, με τους κομμουνιστές μπροστά, που θα δείχνει τον δρόμο του αγώνα και θα οργανώνει την πάλη. Και εσείς σήμερα είστε η μαγιά μιας τέτοιας πρωτοπορίας.
Ο καπιταλισμός δεν αλλάζει. Δεν εξανθρωπίζεται. Γίνεται χειρότερος, πιο βάρβαρος και πιο επικίνδυνος.
Ταυτόχρονα, πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε την επιχείρηση μιας νέας προπαγανδιστικής εκστρατείας, για καλλιέργεια νέων αυταπατών για τη δήθεν νέα δυνατότητα λόγω τεχνολογικής και επιστημονικής εξέλιξης της Τεχνητής Νοημοσύνης κ.λπ. να εφαρμοστεί μια τάχα φιλολαϊκή διαχειριστική πολιτική, μέσα στο πλαίσιο του καπιταλισμού. Η σοσιαλδημοκρατία και τα οπορτουνιστικά πολιτικά σχήματα και κόμματα που είχαν την ίδια γραμμή, παρά τη μεγάλη κρίση που περνάνε, πρωτοστατούν στην καλλιέργεια τέτοιων αυταπατών, που υπηρετούν την ενσωμάτωση του λαού στο σύστημα.
Κάνουν ύπουλη δουλειά σ’ όλες τις χώρες της ΕΕ, στην Ελλάδα και την Κύπρο. Τώρα πιο συστηματικά λένε ότι το κίνημα δήθεν με τη δράση του Κομμουνιστικού Κόμματος και άλλων αριστερών δυνάμεων μπορεί να ανακόψει την επίθεση της δεξιάς, του νεοφιλελευθερισμού και να αποσπάσουν «βελτιώσεις» στη ζωή των εργαζομένων. Λένε ότι το κίνημα πρέπει να συμβάλει ώστε να υπάρχουν πιο φιλολαϊκές κυβερνήσεις, αλλά μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα.
Πρόκειται για παγίδες και αυταπάτες. Γιατί το κίνημα βεβαίως θα παλεύει για να αποκρούει την επίθεση που κάνουν και οι νεοφιλελεύθερες και οι σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις, που διαχειρίζονται τα συμφέροντα των καπιταλιστών. Θα παλεύει να αποσπά κατακτήσεις.
Αλλά αυτό μπορεί να το κατορθώσει μόνο εάν έχει αταλάντευτο μέτωπο απέναντι στην εργοδοσία και τις κυβερνήσεις. Αν έχει αντιμονοπωλιακό – αντιιμπεριαλιστικό προσανατολισμό. Οταν ξέρει ότι καμιά κατάκτηση δεν είναι κατοχυρωμένη στο πλαίσιο της εξουσίας του κεφαλαίου.
Πρωτοστατούμε στον ιδεολογικοπολιτικό αγώνα και στην οργάνωση της πάλης των εργαζομένων
Αυτή η διαδικασία της προετοιμασίας δεν θα γίνει αυθόρμητα. Εσείς, η ΚΟ του ΚΚΕ, κομμουνιστές ανεξάρτητα από εθνική καταγωγή, από χώρα, όλοι εσείς πρέπει να γίνετε η φωνή του λαού, που θα τον διαφωτίσετε για το πού πηγαίνουν και πού πρέπει να πάνε τα πράγματα.
Οι κομμουνιστές δεν μπορούν να τα κάνουν όλα, αλλά μπορούν να κάνουν πάρα πολλά. Να ιεραρχήσουν το κύριο, που είναι η ενίσχυση της οργάνωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος Νέου Τύπου. Να πρωτοστατήσουν στον ιδεολογικοπολιτικό αγώνα και στην οργάνωση της πάλης των εργαζομένων.
Να μην κουραστούμε να συζητάμε με πολλούς τρόπους και να διαδίδουμε τις κομμουνιστικές ιδέες, την ανάγκη ανατροπής του καπιταλισμού, την υπεροχή και την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού – κομμουνισμού.
Να δυναμώσουμε την πάλη με την κυβέρνηση, με την εξουσία, με τα κόμματα που διαχειρίζονται την αστική εξουσία.
Να εξηγούμε τι σημαίνει και τι συνέπειες θα ‘χει για τον λαό η κοινή συμπόρευση αστικών κομμάτων.
Να δείχνουμε ότι σήμερα χρειάζεται το κομμουνιστικό κίνημα να ανασυγκροτηθεί, να ανασυνταχθεί και εδώ στην Κύπρο, να επιταχυνθούν αυτές οι διαδικασίες.
Σε συνεργασία με το ΚΚΕ χρειάζεται να δουλέψουμε με προτεραιότητα στην εργατική τάξη και στα άλλα λαϊκά στρώματα. Στην Κύπρο υπάρχουν και είναι καταγεγραμμένες οι επιχειρήσεις όπως και οι χιλιάδες εργαζόμενοι που δουλεύουν στην παραγωγή, στα ξενοδοχεία και αλλού.
Οι νέοι επιστήμονες που δουλεύουν στην έρευνα στα πανεπιστήμια, οι εκπαιδευτικοί, οι υγειονομικοί, οι μικροί επαγγελματίες, οι αγρότες που θα συνθλιβούν μέσα στο πλαίσιο της καπιταλιστικής ανάπτυξης και ό,τι έχει μείνει από την αγροτική παραγωγή.
Ντόπιοι και ξένοι εργαζόμενοι είναι αυτοί που διαμορφώνουν την κοινωνική πρωτοπορία και έχουν συμφέρον να ανατραπεί ο καπιταλισμός. Πρέπει να δουλέψουμε και να μιλήσουμε με αυτούς, για να δημιουργηθεί ένα ρωμαλέο κίνημα, που δεν θα παγιδευτεί στις ρεφορμιστικές προτάσεις που κυριαρχούν στις γραμμές του συνδικαλιστικού κινήματος και εδώ στην Κύπρο και παραπλανούν, χειραγωγούν και υποτάσσουν.
Δεν υπάρχει δίκαιος καπιταλισμός
Ταυτόχρονα, εμείς οι κομμουνιστές έχουμε χρέος να περιφρουρούμε ιδεολογικά και πολιτικά το κίνημα. Δηλαδή να μην πέφτει στην παγίδα και να μη βάζει πλάτη στην κυβερνητική εναλλαγή των αστικών δυνάμεων, γιατί σε κάθε περίπτωση θα είναι αντιλαϊκή.
Να ξεσκεπάζει τις δήθεν ριζοσπαστικές διεκδικήσεις, όπως είναι το αίτημα για κρατικοποιήσεις επιχειρήσεων στο πλαίσιο του καπιταλισμού. Λες και αυτές τότε που θα ανήκουν στο αστικό κράτος, δηλαδή στον συλλογικό καπιταλιστή – εκμεταλλευτή, θα μπορούν να ασκήσουν φιλολαϊκή πολιτική.
Χρειάζεται να μιλήσουμε με τους εργαζόμενους για όλα αυτά.
Οταν διάβασα το κεντρικό σύνθημα για την 1η Μάη, «Δίκαιη ανακατανομή του παραγόμενου πλούτου», σκέφτηκα ότι αυτό εδώ και 150 χρόνια χρησιμοποιείται από τους ρεφορμιστές, τους σοσιαλδημοκράτες και οπορτουνιστές ως ένα παραπλανητικό σύνθημα παγίδευσης του κινήματος.
Υπάρχει μήπως δυνατότητα να γίνει δίκαιη ανακατανομή σε ένα άδικο σύστημα, σε ένα σύστημα που από τη φύση του είναι εκμεταλλευτικό;
Ενα κίνημα που θέλει να παλεύει για την ικανοποίηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, πρέπει να απορρίπτει αυτά τα συνθήματα και αυτήν τη γραμμή πάλης. Να απορρίπτει την ταξική συνεργασία και την κυβερνητική συνεργασία. Να διεκδικεί όχι απλά βελτιώσεις μισθών, αλλά την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών που εδράζονται στον σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας, 7ωρο, 5ημερο, 35ωρο. Ενας διεκδικητικός στόχος που εγκαταλείφθηκε από τα ρεφορμιστικά συνδικάτα στην Ευρώπη, στην Ελλάδα και στην Κύπρο.
Επίσης, ταυτόχρονα πρέπει να διεκδικεί τις σύγχρονες ανάγκες που αφορούν την Κοινωνική Ασφάλιση, την Υγεία, τις παροχές κοινωνικής πρόνοιας, τη δημόσια δωρεάν Παιδεία, τον Πολιτισμό και Αθλητισμό.
Υπάρχει βέβαια αρνητικός συσχετισμός αλλά πρέπει να θέσουμε αυτά τα ζητήματα στο δικό μας πλαίσιο πάλης. Θα βρεθούν πολλοί άνθρωποι που θα μας αγκαλιάσουν, όπως θα βρεθούν και πολλοί που θα παλέψουν ενάντια σ’ αυτά τα ζητήματα.
Εχουμε βαθιά πεποίθηση ότι μπορούμε να ανατρέψουμε αυτό το σύστημα
Χρειάζεται, λοιπόν, ένα κίνημα που θα έχει στόχο την ικανοποίηση των αναγκών του λαού και για αυτό στην προμετωπίδα του δεν θα έχει τη δίκαιη ανακατανομή του πλούτου, αλλά θα έχει, όλος ο παραγόμενος πλούτος να ανήκει σε αυτούς που τον παράγουν.
Ξέρουμε ότι αυτά τα ζητήματα είναι που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και παλεύουμε για μια δίκαιη κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Τώρα είμαστε πιο έμπειροι να την επιβάλουμε μαζί με τον λαό, όταν αυτός αποφασίσει.
Υπάρχουν σήμερα πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες για να ικανοποιηθούν οι λαϊκές ανάγκες από την εξουσία της εργατικής τάξης, που θα καθοδηγείται από το Κομμουνιστικό Κόμμα από ό,τι υπήρχαν την εποχή της Ρωσικής Επανάστασης του 1917 και όλη την περίοδο της πρώτης προσπάθειας οικοδόμησης του σοσιαλισμού. Γιατί ο πλούτος έχει αυξηθεί, τα τεχνικά μέσα και η επιστήμη έχουν μπει ήδη στη ζωή. Μπορούν να αξιοποιηθούν παραπέρα και πιο αποτελεσματικά από την εργατική εξουσία γιατί θα γίνουν κοινωνική ιδιοκτησία, και έτσι θα μπορούν να αξιοποιηθούν για να ικανοποιηθούν πλήρως οι λαϊκές ανάγκες.
Σήμερα έχουμε περισσότερη πείρα και γνώση για τη διεύθυνση των οικονομικών και κοινωνικών υποθέσεων από τον ίδιο τον λαό με τους εκλεγμένους εκπροσώπους του. Αυτοί θα είναι ανακλητοί στα κέντρα διεύθυνσης της εξουσίας. Εχουμε όπλο μας ισχυρό τον επιστημονικά οργανωμένο κεντρικό σχεδιασμό, γιατί υπάρχουν όλα τα τεχνολογικά μέσα για να σχεδιάσουμε την ανάπτυξη της παραγωγής και τη δίκαιη κατανομή της που είναι οι κυριότερες προϋποθέσεις για την ικανοποίηση των αναγκών.
Συστατικό στοιχείο της εργατικής εξουσίας είναι ο εργατικός έλεγχος, η συμμετοχή της εργατικής τάξης και όλου του λαού στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού.
Να πάμε στον λαό με αυτοπεποίθηση, ανεξάρτητα από τις καμπές, από τις δυσκολίες και τον συσχετισμό δύναμης της ταξικής πάλης. Να έχουμε δηλαδή πεποίθηση ότι μπορούμε να ανατρέψουμε αυτό το σύστημα. Να φέρουμε μια καλύτερη κοινωνία, μια εξουσία πραγματικά λαϊκή, που θα βάλει τέρμα στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και που αξίζει για αυτόν τον σκοπό να κάνουμε οποιαδήποτε θυσία, για το καλό του λαού, για το καλό των παιδιών μας.
Πηγή : Ριζοσπάστης 24 – 25 / 5 – 2025