ΙΣΡΑΗΛΙΝΕΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΙΡΑΝ
Το κράτος – δολοφόνος φουντώνει τη φωτιά του πολέμου στη Μέση Ανατολή
Με την πλήρη στήριξη από ΗΠΑ – ΕΕ και απειλές για παραπέρα κλιμάκωση από τον Αμερικανό Πρόεδρο
| Δεκάδες νεκροί από τις ισραηλινές επιθέσεις και σε συγκροτήματα κατοικιών στην Τεχεράνη |
Νέες δολοφονικές επιθέσεις κατά του Ιράν εξαπέλυσε κατά κύματα το Ισραήλ την Παρασκευή, με την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ και της ΕΕ, με το κράτος – δολοφόνο και τους Ευρωατλαντικούς «συμμάχους» να οδηγούν όλη τη Μέση Ανατολή στα πρόθυρα μιας γενικευμένης σύγκρουσης, επιδιώκοντας να προωθήσουν τα ιμπεριαλιστικά σχέδιά τους στην ευρύτερη περιοχή.
Ξεκινώντας λίγο πριν τα χαράματα, το Ισραήλ εξαπέλυσε εκτεταμένες αεροπορικές και πυραυλικές επιθέσεις σε πυρηνικές και πυραυλικές βαλλιστικές εγκαταστάσεις του Ιράν, αλλά και σε συγκροτήματα κατοικιών, σκοτώνοντας Ιρανούς αξιωματούχους, επιστήμονες που συνδέονται με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και πολλές δεκάδες πολίτες, ανάμεσά τους πολλά γυναικόπαιδα. Ισραηλινά ΜΜΕ ανέφεραν επίσης ότι οι μυστικές υπηρεσίες της ισραηλινής Μοσάντ είχαν διεισδύσει εντός του Ιράν και απογείωσαν drone που συμμετείχαν και αυτά στην επίθεση.
Το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Fars, επικαλούμενο «ανεπίσημα στατιστικά στοιχεία», ανέφερε το απόγευμα της Παρασκευής ότι περισσότεροι από 70 άνθρωποι σκοτώθηκαν και τουλάχιστον 320 τραυματίστηκαν, ενώ οι φονικές επιθέσεις του Ισραήλ συνεχίζονταν.
Ο ιρανικός Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας επιβεβαίωσε ότι χτυπήθηκαν οι πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Νατάνζ και πως διατηρεί επαφή με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) για τυχόν αύξηση των επιπέδων ραδιενέργειας. Αργότερα, ο ιρανικός οργανισμός επιβεβαίωσε τη διαρροή ραδιενέργειας στο εσωτερικό του πυρηνικού σταθμού στο Νατάνζ, επισημαίνοντας πως δεν υπήρξε όμως διαρροή προς τα έξω.
Ο επικεφαλής της ΙΑΕΑ Ρ. Γκρόσι ανακοίνωσε πως ο οργανισμός είναι σε στενή επαφή με τις ιρανικές αρμόδιες αρχές και επισήμανε πως είναι αντίθετος με κάθε επίθεση σε πυρηνικές εγκαταστάσεις οπουδήποτε στον κόσμο, λόγω των προφανών επιπτώσεων στον πληθυσμό και το περιβάλλον. Δήλωσε έτοιμος να ταξιδέψει στο Ιράν για να αποτιμήσει την κατάσταση από κοντά.
Αργά το απόγευμα αναφέρθηκαν ισραηλινές επιθέσεις και στην περιοχή των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Φορντο, καθώς και ισχυρή έκρηξη στην πόλη Ισφαχάν.
Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA, ανάμεσα στα θύματα των πρώτων ισραηλινών επιθέσεων συμπεριλαμβάνονται ο αρχηγός του γενικού επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, Μ. Μπαγκερί, ο επικεφαλής των «Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης», Χ. Σαλαμί, ο διοικητής της Αεροδιαστημικής Δύναμης, Α. Αλί Χατζιζαντέχ, ο επικεφαλής του ιρανικού κατασκευαστικού οργανισμού «Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης» (GHOB), Γκ. Ρασίντ, άλλοι Ιρανοί αξιωματούχοι, επιστήμονες όπως ο Μ. Μεχντί Τεχραντσί που ήταν πρόεδρος του Ισλαμικού Πανεπιστημίου Azad, ο πρώην επικεφαλής του ιρανικού Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, πυρηνικός επιστήμονας, Φ. Αμπασί, και πολίτες (ανάμεσά τους γυναίκες και παιδιά), καθώς χτυπήθηκαν και διαμερίσματα πολυκατοικιών στο κέντρο της Τεχεράνης.
Νέο κύμα ισραηλινών επιθέσεων ακολούθησε το μεσημέρι της Παρασκευής στο Σιράζ και στο Ταμπρίζ του βορειοδυτικού Ιράν και ισχυρή έκρηξη στο Χαμαντάν.
Το Ιράν υποσχέθηκε σφοδρά αντίποινα στέλνοντας σε πρώτη φάση 100 drone κατά του Ισραήλ, γεγονός που ανάγκασε για ώρες το μεγαλύτερο μέρος του ισραηλινού πληθυσμού να παραμείνει σε καταφύγια και να κατακλύσει στη συνέχεια τα σούπερ μάρκετ για προμήθειες αρκετών ημερών. Εκλεισε επίσης άμεσα ο εναέριος χώρος του Ισραήλ, του Ιράν, του Ιράκ και της Ιορδανίας.
Το γενικό επιτελείο των ιρανικών ένοπλων δυνάμεων τόνισε σε ανακοίνωσή του πως πλέον δεν υπάρχουν περιορισμοί στα ιρανικά αντίποινα: «Αυτή τη στιγμή το τρομοκρατικό καθεστώς, που έχει υπό την κατοχή του την Ιερουσαλήμ, έχει παραβιάσει όλες τις κόκκινες γραμμές… Δεν υπάρχουν όρια στην απάντηση σε αυτό το έγκλημα».
ΗΠΑ: Απειλές για «ακόμα πιο βίαιες ήδη προγραμματισμένες επιθέσεις»
Οι ΗΠΑ επιχείρησαν προσχηματικά να παρουσιάσουν τις ισραηλινές επιθέσεις τάχα ως «μονομερείς», «χωρίς αμερικανική εμπλοκή» – σύμφωνα με τις πρώτες δηλώσεις του Αμερικανού ΥΠΕΞ – ενώ είναι ξεκάθαρος ο πλήρης συντονισμός τους με το κράτος – δολοφόνο και η υποστήριξή του σε όλα τα επίπεδα.
Ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε ότι γνώριζε εκ των προτέρων για τις επιθέσεις, ενώ ο ίδιος ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντ. Τραμπ σε ανάρτησή του απείλησε απροκάλυπτα ότι αν η Τεχεράνη δεν αποδεχθεί τις απαιτήσεις των ΗΠΑ στα παζάρια για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, «τα πράγματα θα χειροτερέψουν», όπως και ότι «οι επόμενες ήδη προγραμματισμένες επιθέσεις θα είναι ακόμα πιο βίαιες»…
«Το Ιράν πρέπει να κάνει μια συμφωνία, πριν να μην μείνει τίποτα, και να σώσει αυτό που κάποτε ήταν γνωστό ως Ιρανική Αυτοκρατορία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος εξάλλου στα… «επιχειρήματα» στα παζάρια με την Τεχεράνη με τους όρους των ΗΠΑ, ο Τραμπ επισήμανε την αμέριστη αμερικανική στρατιωτική στήριξη στο Ισραήλ: «Τους είπα, με τα πιο σκληρά λόγια, να “την κάνουν”, αλλά όσο σκληρά κι αν προσπάθησαν, όσο κοντά κι αν έφτασαν, δεν μπόρεσαν να το πετύχουν. Τους είπα ότι θα ήταν πολύ χειρότερο από οτιδήποτε γνωρίζουν, προβλέπουν ή τους είπαν, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατασκευάζουν τον καλύτερο και πιο θανατηφόρο στρατιωτικό εξοπλισμό οπουδήποτε στον κόσμο, μακράν, και ότι το Ισραήλ έχει πολύ από αυτόν, με πολύ περισσότερο να έρχεται – και ξέρουν πώς να τον χρησιμοποιήσουν»…
Μιλώντας αργότερα στην εφημερίδα WSJ, ο Ντ. Τραμπ είπε πως το Ισραήλ επιτέθηκε «την 61η μέρα» αφότου ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν, ενώ ο ίδιος είχε δώσει διορία 60 ημερών στην Τεχεράνη για συμφωνία. Χαρακτήρισε την επίθεση «πολύ επιτυχημένη», επαναλαμβάνοντας πως «θα έπρεπε να είχαν κάνει συμφωνία» και πως ακόμη και τώρα «κάτι» προλαβαίνουν.
Σύμφωνα με το πρακτορείο «Associated Press» εξάλλου, οι ΗΠΑ μεταφέρουν πλοία (κυρίως αντιτορπιλικά) και στρατεύματα στη Μέση Ανατολή, προετοιμαζόμενες και για τα ενδεχόμενα αντίποινα από την Τεχεράνη.
Σε αυτό το πλαίσιο δόθηκε εντολή στο αμερικανικό αντιτορπιλικό «Thomas Hudner» να κινηθεί προς την Ανατολική Μεσόγειο μαζί με ακόμη ένα αντιτορπιλικό.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου από τους πρώτους που ενημέρωσε πριν προχωρήσει στις επικίνδυνες και απρόκλητες επιθέσεις κατά του Ιράν, ήταν οι χώρες με τις μεγαλύτερες εξαγωγές όπλων στο Ισραήλ: Οι ΗΠΑ και η Γερμανία. Ο Νετανιάχου, δηλαδή, ενημέρωσε προκαταβολικά και τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς.
Αντίθετα το Ισραήλ φέρεται πως «ξέχασε» τη Γαλλία, επειδή τάχα «δεν είναι πλέον τόσο στενός σύμμαχος όσο ήταν πριν», όπως είπε αργότερα ο Ισραηλινός πρεσβευτής στο Παρίσι, Τζόσουα Ζάρκα. Είναι ενδεικτικό το γεγονός πως οι κυβερνήσεις Γαλλίας – Γερμανίας (πριν την τριμερή επικοινωνία των ηγετών Γερμανίας – Γαλλίας – Βρετανίας το μεσημέρι της Παρασκευής) εξέδωσαν ανακοίνωση υπερασπίζοντας …«το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του». Ο Μακρόν έσπευσε στην πλατφόρμα «Χ» να υπερασπιστεί το «δικαίωμα» του Ισραήλ στις επιθέσεις, προσθέτοντας υποκριτικά πως «η Γαλλία είναι έτοιμη να συνεργαστεί με όλους τους εταίρους της για να εργαστούν για την αποκλιμάκωση στην Εγγύς και Μέση Ανατολή».
Διάγγελμα Νετανιάχου για επιθέσεις διαρκείας
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου, την πρώτη ώρα της επίθεσης που φέρει την ονομασία «Ανατέλλων Λέων» («Rising Lion»), προέβη σε τηλεοπτικό διάγγελμα.
Υποστήριξε πως επιδιώκει την εξάλειψη «της ιρανικής απειλής για την ίδια την επιβίωση του Ισραήλ» και ξεκαθάρισε πως δεν πρόκειται για χτύπημα μίας μέρας αλλά για επιθέσεις διαρκείας, εξηγώντας πως οι επιθέσεις κατά του Ιράν θα συνεχιστούν «για όσες μέρες χρειαστεί για να εξαλειφθεί η απειλή».
Επικαλέστηκε δε την απαίτηση των ΗΠΑ για «μηδενικό» εμπλουτισμό ουρανίου στο Ιράν, την οποία και απορρίπτει η Τεχεράνη.
«Στοχεύσαμε την κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν στη Νατάνζ. Στοχεύσαμε τους πυρηνικούς επιστήμονες του Ιράν που εργάζονται στην ιρανική βόμβα. Χτυπήσαμε επίσης στην καρδιά του προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν», ανέφερε, ενώ ισχυρίστηκε ότι «υπερασπιζόμενοι τους εαυτούς μας, υπερασπιζόμαστε και τους άλλους. Υπερασπιζόμαστε τους Αραβες γείτονές μας».
Θριαμβολόγησε για τα αποτελέσματα των ισραηλινών επιθέσεων σε βάρος «συμμάχων» του Ιράν, όπως η λιβανέζικη Χεζμπολάχ, λέγοντας πως οι ισραηλινές επιθέσεις εναντίον της «οδήγησαν στην εγκαθίδρυση μίας νέας κυβέρνησης στον Λίβανο και στην κατάρρευση του φονικού καθεστώτος του Ασαντ στη Συρία».
Στο πλαίσιο επιχείρησης ψυχολογικού πολέμου, απευθύνθηκε στον ιρανικό λαό υποδυόμενος τον ρόλο του «απελευθερωτή», λέγοντας: «Ο αγώνας μας δεν αφορά εσάς, αλλά τη βάρβαρη δικτατορία που σας καταπιέζει επί 46 χρόνια. Πιστεύω ότι πλησιάζει η ημέρα απελευθέρωσής σας και όταν συμβεί θα ανθίσει η σπουδαία φιλία ανάμεσα στους λαούς μας».
Μετά το αποκαλυπτικό διάγγελμα Νετανιάχου, Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος δήλωσε πως η χώρα του είναι έτοιμη για επιχείρηση διαρκείας κατά του Ιράν ανάλογα με τα μέτρα αντίδρασης της Τεχεράνης.
«Εχουμε ήδη πετύχει πολλά. Η εκτίμηση (των επιπτώσεων των επιθέσεων) συνεχίζεται», είπε ο αξιωματούχος, τονίζοντας πως όλοι οι πιλότοι των περίπου 200 πολεμικών αεροσκαφών που συμμετείχαν στις επιθέσεις κατά του Ιράν γύρισαν πίσω «με ασφάλεια», θέλοντας να δείξει πως η ιρανική αεράμυνα εξουδετερώθηκε «εγκαίρως».
Στη συνέχεια ανακοινώθηκε πως έκλεισαν οι περισσότερες πρεσβείες και προξενικές υπηρεσίες του Ισραήλ στο εξωτερικό.
«Σκληρή τιμωρία» προαναγγέλλει η Τεχεράνη
Ελάχιστες ώρες μετά τις ισραηλινές επιθέσεις ο ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, απείλησε το Ισραήλ με «σκληρή τιμωρία». «Το σιωνιστικό καθεστώς προετοίμασε μια πικρή και οδυνηρή μοίρα για τον εαυτό του με αυτό το έγκλημα και σίγουρα θα τη λάβει», ανέφερε.
Ανακοίνωσε επίσης πως στη θέση των σκοτωμένων προκατόχων τους διόρισε νέο διοικητή των Ιρανών «Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης» τον αντιστράτηγο Μοχάμαντ Πακπούρ και νέο αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων τον Αμπντολραχίμ Μουσαβί.
«Σε αντίποινα για το αίμα των πεσόντων διοικητών, επιστημόνων και πολιτών μας, οι πύλες της κόλασης σύντομα θα ανοίξουν εναντίον αυτού του παιδοκτόνου καθεστώτος», είπε ο Μ. Πακπούρ για το Ισραήλ σε μήνυμα μετά τον διορισμό του.
Το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε τις ισραηλινές επιθέσεις «κήρυξη πολέμου», με τον ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί να καλεί με επιστολή του το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να «αναλάβει δράση».
Ο Ιρανός Πρόεδρος Μ. Πεζεσκιάν σε ανακοίνωσή του τόνισε ότι το Ιράν θα είναι αυτό που θα βάλει επίλογο σε αυτήν την επίθεση και υποσχέθηκε πως θα δοθεί «ισχυρή απάντηση ώστε να μετανιώσει ο εχθρός για την ανόητη πράξη του», καλώντας τον ιρανικό λαό να παραμείνει ψύχραιμος.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες και ανακοινώσεις του ισραηλινού στρατού, εκτοξεύτηκαν εκατοντάδες drones του Ιράν, στόχος των οποίων πάντως φέρεται να ήταν το να «απασχολήσουν» τις αντιαεροπορικές δυνατότητες των ισραηλινών δυνάμεων.
Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε πως αναχαίτισε όλα τα ιρανικά drones, υποστηρίζοντας ότι δεν υπήρξαν επιπτώσεις από τη δράση τους. Ομως δεν ήταν μόνος σε αυτήν την προσπάθεια.
Και αυτήν τη φορά (όπως είχε συμβεί και τον περασμένο Οκτώβρη) η Ιορδανία αναχαίτισε αρκετά από τα δεκάδες ιρανικά drones, αφού προηγουμένως οι σειρήνες συναγερμού είχαν ηχήσει προειδοποιητικά στην πρωτεύουσα Αμμάν, για πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια. Οπως ανακοινώθηκε, αεροσκάφη της ιορδανικής Πολεμικής Αεροπορίας και συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας αναχαίτισαν «έναν αριθμό πυραύλων και drones που διείσδυσαν στον ιορδανικό εναέριο χώρο». «Η Ιορδανία δεν έχει επιτρέψει και δεν θα επιτρέψει την παραμικρή παραβίαση του εναέριου χώρου της», δήλωσε ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης Μοχάμαντ Μομάνι, ισχυριζόμενος ότι «το βασίλειο δεν θα γίνει πεδίο μάχης για οποιαδήποτε σύγκρουση».
Η έναρξη των ισραηλινών επιθέσεων προκάλεσε την άμεση ακύρωση όλων των πτήσεων από και προς το Ισραήλ, ενώ αεροπλάνα της ισραηλινής «EL AL» προσγειώθηκαν σε αεροδρόμια της Ελλάδας και της Κύπρου.
Στις άμεσες συνέπειες των ισραηλινών επιθέσεων περιλαμβάνεται η αύξηση στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου. Το πετρέλαιο τύπου Brent αυξήθηκε κατά 12%, φτάνοντας πάνω από τα 77 δολάρια το βαρέλι μέσα στις πρώτες ώρες της επίθεσης. Ορισμένοι αναλυτές προειδοποίησαν ότι η τιμή του βαρελιού μπορεί να φτάσει τα 100 δολάρια, αν οι Ιρανοί προβούν σε σφοδρά αντίποινα και οι συγκρούσεις διαρκέσουν μέρες.
Χτες το απόγευμα ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε την επιστράτευση των εφέδρων διαφόρων μονάδων για να αναπτυχθούν σε όλες τις «αρένες» μάχης, μετά την έναρξη της επίθεσης στο Ιράν.
Γερμανία – Γαλλία – Βρετανία: Με το …«δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα»!
Χαρακτηριστικές ήταν στο μεταξύ οι αντιδράσεις από τον «γαλλογερμανικό άξονα» της ΕΕ, ο οποίος έσπευσε να καλύψει απροκάλυπτα τις νέες δολοφονικές επιθέσεις του κράτους – δολοφόνου.
Σε αυτό το πλαίσιο, τόσο ο Γερμανός καγκελάριος Φρ. Μερτς όσο και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν τοποθετούμενοι για τις ισραηλινές επιθέσεις τόνισαν …το «δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα», στράφηκαν εναντίον του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και κάλεσαν υποκριτικά σε «αυτοσυγκράτηση» και «αποκλιμάκωση»…
Ο δε Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, αφού επανέλαβε «ανησυχίες» για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και διαβεβαίωσε ότι «αναγνωρίζουμε απόλυτα το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα», δήλωσε «ανήσυχος» για τις ισραηλινές επιθέσεις στο Ιράν, καλώντας όλες τις πλευρές σε «αυτοσυγκράτηση» και σε «επιστροφή στη διπλωματία». «Η σταθερότητα στη Μέση Ανατολή θα πρέπει να είναι η προτεραιότητα. Είναι η στιγμή να επιδειχθεί αυτοσυγκράτηση, ηρεμία και να υπάρξει επιστροφή στη διπλωματία», τόνισε ο Στάρμερ.
Στη συνέχεια οι ηγέτες της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας συνομίλησαν τηλεφωνικά το μεσημέρι της Παρασκευής, μετά τα μαζικά πλήγματα του Ισραήλ στο Ιράν.
Αντίστοιχα, ο γγ του ΝΑΤΟ Μ. Ρούτε ισχυρίστηκε πως είναι υπέρ της άμεσης «αποκλιμάκωσης» της σύγκρουσης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, λέγοντας ότι «είναι καίριας σημασίας για τους συμμάχους του ΝΑΤΟ», μεταξύ τους και τις ΗΠΑ, να αποκλιμακώσουν την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Ο Ρούτε χαρακτήρισε την επίθεση του Ισραήλ «μονομερή ενέργεια»…
Στην Ιταλία ο υπουργός Εξωτερικών Αντ. Ταγιάνι κάλεσε τους ομολόγους του από το Ιράν και τον Γκιντόν Σάαρ να προχωρήσουν «σε διαπραγματεύσεις» και να αποφύγουν τη στρατιωτική κλιμάκωση.
Στην Αγκυρα, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν καταδίκασε τα ισραηλινά πλήγματα κατά του Ιράν, κάνοντας λόγο για «σαφή πρόκληση». Προειδοποίησε επίσης ότι η κυβέρνηση του Ισραήλ επιχειρεί να σύρει την περιοχή στην καταστροφή.
Στη Ρωσία, το υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι τα ισραηλινά πλήγματα κατά του Ιράν και των πυρηνικών του εγκαταστάσεων ήταν «απρόκλητα» και παραβίασαν τον καταστατικό χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, καθώς στράφηκαν εναντίον «ενός κυρίαρχου κράτους – μέλους του ΟΗΕ, των πολιτών του, των ειρηνικών πόλεων και των υποδομών πυρηνικής ενέργειας».
Η Κίνα ζήτησε από τους πολίτες της που βρίσκονται στο Ισραήλ «να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους» και «να προετοιμαστούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους έναντι των διαφόρων επιθέσεων». Εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ τόνισε πως το Πεκίνο αντιτίθεται σε οποιαδήποτε παραβίαση της κυριαρχίας, της ασφάλειας και της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράν, και αντιτίθεται σε ενέργειες που κλιμακώνουν τις εντάσεις ή επεκτείνουν τη σύγκρουση. Εξήγησε δε ότι η ξαφνική αναζωπύρωση των εντάσεων στην περιοχή δεν είναι προς το συμφέρον κανενός και έτεινε χείρα «μεσολάβησης».
Το σουλτανάτο του Ομάν, που διαδραματίζει μεσολαβητικό ρόλο μεταξύ ΗΠΑ – Ιράν στις συνομιλίες για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, καταδίκασε τα ισραηλινά πλήγματα εναντίον του Ιράν, χαρακτηρίζοντάς τα «επικίνδυνη κλιμάκωση», που απειλεί τις διπλωματικές προσπάθειες.
Η Σαουδική Αραβία καταδίκασε τα ισραηλινά πλήγματα, κάνοντας λόγο για «κατάφωρη επίθεση εναντίον αδελφής χώρας».
Το Κατάρ καταδίκασε τις ισραηλινές επιθέσεις στο Ιράν, κάνοντας λόγο για «παράλογες ενέργειες» που «καταστρέφουν τις προοπτικές για ειρήνη και θέτουν σε άμεσο κίνδυνο τη διεθνή ασφάλεια».
Τα ΗΑΕ καταδίκασαν τις επιθέσεις «με τον πιο έντονο τρόπο», καλώντας σε αυτοσυγκράτηση για την αποφυγή κλιμάκωσης.
Το Ιράκ κατήγγειλε τις επιθέσεις στο Ιράν, αλλά και την παραβίαση του ιρακινού εναέριου χώρου από το Ισραήλ, καταθέτοντας σχετική επιστολή διαμαρτυρίας στον ΟΗΕ.
Η Αίγυπτος καταδίκασε τις επιθέσεις, τονίζοντας πως συνιστούν «πρωτόγνωρες επιπτώσεις στην ασφάλεια και σταθερότητα της Μέσης Ανατολής»
Η Χεζμπολάχ στον Λίβανο επεσήμανε την «επικίνδυνη κλιμάκωση», που παραβιάζει «όλους τους κανόνες υπό την αμερικανική κάλυψη και χορηγία». Ανέφερε επίσης πως το Ισραήλ ουσιαστικά κατάργησε όλες τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν το τελευταίο διάστημα για «διατήρηση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή», κατηγορώντας το ότι παραβίασε «όλες τις κόκκινες γραμμές».
Δ. ΟΡΦ.
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
Ισραήλ – ΗΠΑ – ΕΕ απειλούν με όλεθρο τους λαούς
Πολλαπλασιάζεται ο κίνδυνος εμπλοκής της χώρας – Να δυναμώσει ο αγώνας του λαού
Σε ανακοίνωσή του για την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν το Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ τονίζει τα εξής:
«Η σχεδιασμένη και στοχευμένη αεροπορική και πυραυλική επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, με αποτέλεσμα τον θάνατο Ιρανών αξιωματούχων, πυρηνικών επιστημόνων και εκατοντάδων πολιτών, φουντώνει τη φωτιά του πολέμου στη Μέση Ανατολή και απειλεί με όλεθρο τους λαούς της ευρύτερης περιοχής. Η επίθεση πραγματοποιήθηκε με το πρόσχημα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, όμως πραγματικός στόχος είναι η επιβολή των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών του Ισραήλ και των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή.
Το κράτος – δολοφόνος του Ισραήλ που σκοτώνει μαζικά τον παλαιστινιακό λαό και τον καταδικάζει σε γενοκτονία και λιμό, που βομβαρδίζει τον Λίβανο, τη Συρία, την Υεμένη και που τώρα κλιμακώνει την επίθεση κατά του Ιράν, στηρίζεται στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, που είναι συνένοχοι και συνυπεύθυνοι.
Μεγάλες είναι οι ευθύνες της κυβέρνησης της ΝΔ, αλλά και των αστικών κομμάτων που καλύπτουν τον εγκληματικό ρόλο του κράτους του Ισραήλ στο όνομα του δικαιώματος στην αυτοάμυνα, ενώ στηρίζουν διαχρονικά τη στρατιωτική συνεργασία της χώρας μας με ένα κράτος – τρομοκράτη. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι μέρος των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων Ελλάδας – Ισραήλ περιλαμβάνει σενάρια και προσομοιώσεις επίθεσης στο Ιράν.
Ο λαός μας χρειάζεται να δυναμώσει τον αγώνα του, ιδιαίτερα τώρα που πολλαπλασιάζεται ο κίνδυνος εμπλοκής της χώρας μας σε πολεμικές περιπέτειες. Να απαιτήσει την άμεση διακοπή των στρατιωτικών, πολιτικών και οικονομικών σχέσεων της ελληνικής κυβέρνησης με το κράτος – δολοφόνο του Ισραήλ, την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους και να εκφράσει ακόμα πιο μαζικά την αλληλεγγύη του στον παλαιστινιακό λαό, στους λαούς του Ιράν, του Λιβάνου, της Συρίας, της Υεμένης και σε όλους τους λαούς της περιοχής».
ΠΑΝΕΡΓΑΤΙΚΟ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
Οι καπνοί του πολέμου σκεπάζουν τη γειτονιά μας, δεν χωρά καμία αναμονή
Καταγγελία για τη νέα δολοφονική επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν
Τη νέα πυραυλική επίθεση του ισραηλινού κράτους – δολοφόνου ενάντια στο Ιράν, που οδήγησε στον θάνατο αμάχων και Ιρανών αξιωματούχων, καταδικάζει το ΠΑΜΕ.
«Οι συνεχιζόμενες επιθέσεις του κράτους – δολοφόνου στην ευρύτερη περιοχή έχουν σκορπίσει τον θάνατο όχι μόνο στη γειτονική Παλαιστίνη, την οποία το Ισραήλ έχει καταδικάσει σε πραγματική γενοκτονία, πείνα και λιμό», σημειώνει, αλλά κλιμακώνουν τα δολοφονικά του σχέδια «σε Συρία, Λίβανο, Υεμένη και τώρα στο Ιράν με πρόσχημα τα πυρηνικά του προγράμματα. Στόχος τους να επιβάλουν τα εγκληματικά ιμπεριαλιστικά σχέδια του Ισραήλ και των ΗΠΑ, ξαναμοιράζοντας τη Γη».
«Με των λαών το αίμα ξαναχαράζουν τα σύνορα! Οι λαοί της ευρύτερης περιοχής δεν έχουν τίποτα να περιμένουν από τις κυβερνήσεις τους, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ που οπλίζουν τα χέρια του κράτους – δολοφόνου, που στηρίζουν οικονομικά και στρατιωτικά το Ισραήλ. Είναι συνένοχη η κυβέρνηση της χώρας μας, η κυβέρνηση της ΝΔ, για τη στήριξη στο Ισραήλ. Συνένοχοι και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα που καλύπτουν την εγκληματική αυτή πολιτική. Οι μάσκες έπεσαν! Οσοι επιμένουν να μιλούν για το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, όσοι εξισώνουν το θύμα με τον θύτη και σχετικοποιούν το έγκλημα, είναι συνυπεύθυνοι και πρέπει να τιμωρηθούν», υπογραμμίζει.
«Ο λαός μας ακόμη πιο αποφασιστικά τώρα πρέπει να αναπτύξει τον αγώνα του ενάντια στην πολιτική που μπλέκει τη χώρα μας στα ιμπεριαλιστικά σχέδια των “συμμάχων”. Οι καπνοί του πολέμου σκέπασαν τη γειτονιά μας, έφτασαν στα σύνορά μας, δεν χωρά άλλη αναμονή. Απαιτούμε τώρα την άμεση διακοπή των στρατιωτικών, πολιτικών και οικονομικών σχέσεων της ελληνικής κυβέρνησης με το κράτος – δολοφόνο του Ισραήλ. Τώρα να δυναμώσει η αλληλεγγύη στα αδέλφια μας στην Παλαιστίνη, στους υπόλοιπους λαούς της ευρύτερης περιοχής», είναι το μήνυμα που στέλνει το ΠΑΜΕ και καλεί στο συλλαλητήριο που οργανώνει την Κυριακή (7 μ.μ., μετρό «Πανόρμου») και στην πορεία στην πρεσβεία του Ισραήλ.
Πηγή : Ριζοσπάστης 14 – 6 – 2025 /15 – 6 – 2025
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Σάββατο 14 Ιούνη 2025 – Κυριακή 15 Ι 6 / 2025
«ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ» ΓΙΑ ΤΗΝ «ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ»
«Φουλ οι μηχανές» στη μάχη για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα
| «Στις σχέσεις μεταξύ των δύο μεγάλων χωρών, της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών, καμία πλευρά δεν μπορεί να στερήσει από την άλλη το νόμιμο δικαίωμά της στην ανάπτυξη, προκειμένου να διατηρήσει την ηγετική της θέση» σημειώνει η έκθεση… |
Τη «Λευκή Βίβλο» για την «Εθνική Ασφάλεια της Κίνας στη νέα εποχή» δημοσίευσε πριν ακριβώς έναν μήνα, στις 12 Μαΐου, το Κρατικό Συμβούλιο της χώρας.
Στο κείμενο αυτό, το οποίο έρχεται ως επιστέγασμα μιας σειράς αλλαγών σε όλους τους τομείς που αφορούν την εσωτερική και εξωτερική «ασφάλεια» (όπως για παράδειγμα στη ραγδαία ανάπτυξη των στρατιωτικών της δυνατοτήτων που παρακολουθούν στενά οι ΗΠΑ και τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα1), μπορεί κανείς να βρει όλα τα στοιχεία που προειδοποιούν για μια παραπέρα όξυνση του ανταγωνισμού για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.
Σε μια περίοδο άλλωστε που ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία εντείνεται, το ίδιο και η γενοκτονία στη Γάζα με «υπόβαθρο» τα ευρωατλαντικά σχέδια για την περιοχή κόντρα στον κινεζικό «δρόμο του Μεταξιού», που η ΕΕ εντείνει τη στροφή στην πολεμική οικονομία και το ΝΑΤΟ αποφασίζει σε λίγες μέρες στη Σύνοδό του πολεμικές δαπάνες 5% του ΑΕΠ ενώ οι ΗΠΑ «αναπροσαρμόζουν» την πολιτική τους σε όλα τα επίπεδα στην αντιπαράθεση με την Κίνα, δεν θέλει και πολλή φαντασία το σε ποιο ζήτημα έρχεται να «απαντήσει» η στρατηγική αυτή της Κίνας.
Γνώριμο μοτίβο…
Οπως και στα σχετικά κείμενα των άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων (τη Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ του 2022, που αναφέρει ότι η Κίνα «είναι ο μόνος ανταγωνιστής των Ηνωμένων Πολιτειών με την πρόθεση και, όλο και περισσότερο, την ικανότητα να αναδιαμορφώσει τη διεθνή τάξη», τα αντίστοιχα ντοκουμέντα της ΕΕ όπως τη «Στρατηγική πυξίδα» και τις αποφάσεις του ΝΑΤΟ) έτσι και το κινεζικό κείμενο αποτυπώνει ακριβώς αυτήν την όξυνση των ανταγωνισμών, μέσα από ένα γνώριμο «μοτίβο»:
- Διακηρύσσοντας σε όλους τους τόνους πως η ασφάλεια της Κίνας είναι στενά δεμένη με την οικονομική της ανάπτυξη (και το ανάποδο) και άρα απαραίτητη η «επίλυση» κάθε ζητήματος εντός και εκτός συνόρων για να επιτευχθούν οι στόχοι που θέτουν τα μονοπώλιά της και το αστικό κράτος, «προειδοποιώντας» σχετικά και τους ανταγωνιστές της. Αυτά τα συμφέροντα βρίσκονται και πίσω από τις κενές διακηρύξεις περί «ειρήνης», «συνύπαρξης», «αρμονικής ανάπτυξης» και άλλα τέτοια που περιλαμβάνονται σωρηδόν στην έκθεση.
- Εστιάζοντας στην ανάγκη να διασφαλιστεί η «αυτάρκεια» και επάρκεια σε μια σειρά «κρίσιμους» τομείς και «στρατηγικούς πόρους», όπως αυτοί της Ενέργειας, της επισιτιστικής ασφάλειας, της διασφάλισης των εφοδιαστικών αλυσίδων και μιας σειράς κρίσιμων πρώτων υλών, αλλά και της ανάπτυξης της επιστήμης και της έρευνας, συνολικά της ικανότητάς της «να κατανέμει λογικά τους στρατηγικούς πόρους για να εξασφαλίσει μια σχετικά συνεχή κατάσταση ασφάλειας», παραπέμποντας σε προετοιμασία για άλλες καταστάσεις.
- Περιγράφοντας τα πολύ «θολά» όρια ανάμεσα στην ιμπεριαλιστική «ειρήνη» και τον πόλεμο («ούτε ακριβώς πόλεμος, ούτε ακριβώς ειρήνη» όπως έλεγε τις προάλλες ο Βρετανός πρωθυπουργός), με τις διάφορες «απειλές» να απλώνονται όχι μόνο στα γνωστά «συμβατικά» πεδία των ιμπεριαλιστικών πολέμων, αλλά και σε όλα τα πεδία της κοινωνικής ζωής, από ζητήματα πολιτικής προστασίας έως την κυβερνοασφάλεια και την αξιοποίηση της έρευνας και της τεχνολογίας, και από την «κλιματική αλλαγή» μέχρι τη λεγόμενη τρομοκρατία, με τις γνωστές «διασταλτικές» διαστάσεις που έχουν όλα τα παραπάνω.
- Αναδεικνύοντας την ανάγκη των αστικών τάξεων να στοιχίσουν τους λαούς πίσω από τα σχέδιά τους, κλείνοντας – κατά το δυνατόν – τα «εσωτερικά μέτωπα», με την αντιμετώπιση μιας σειράς κοινωνικών προβλημάτων και «προκλήσεων» απ’ αυτές που παράγει σε αφθονία και αναπόφευκτα ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, και φυσικά «ξορκίζοντας» το ενδεχόμενο μιας καπιταλιστικής κρίσης με όλες τις συνέπειές της.
Οπως χαρακτηριστικά λέγεται στο κείμενο, «αντιμέτωπη με την περίπλοκη κατάσταση (…) και τους αυξανόμενους εσωτερικούς κινδύνους και προκλήσεις», στόχος της Κίνας είναι η «επίτευξη πλήρους κάλυψης της εθνικής ασφάλειας» με τη «σύνδεση της εθνικής ασφάλειας και της κοινωνικής σταθερότητας, του εσωτερικού και του εξωτερικού, της κορυφής και της βάσης, της παραδοσιακής ασφάλειας και της μη παραδοσιακής ασφάλειας».
Στο «σταυροδρόμι της Ιστορίας» με «κρίσιμη επιλογή ειρήνης ή πολέμου»
Για να μη μείνει καμία αμφιβολία σχετικά με το πλαίσιο της «συζήτησης», η βίβλος ξεκαθαρίζει από την αρχή πως «ο κόσμος βρίσκεται σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι εν μέσω νέων ταραχωδών αλλαγών», κάνοντας αναφορά στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους τον 20ό αιώνα και στον λεγόμενο Ψυχρό Πόλεμο, υπονοώντας πως η «κοινή προσδοκία των ανθρώπων εκείνη την εποχή να αποτρέψουν τις μελλοντικές γενιές από το να υποφέρουν ξανά από πόλεμο» διαψεύδεται…
«Σήμερα ο κόσμος, οι καιροί και η ιστορία αλλάζουν με έναν πρωτοφανή τρόπο. (…) Η ανθρώπινη κοινωνία αντιμετωπίζει την κρίσιμη επιλογή ειρήνης ή πολέμου, ευημερίας ή παρακμής, ενότητας ή αντιπαράθεσης, και βρίσκεται για άλλη μια φορά στο σταυροδρόμι της Ιστορίας», λέει η βίβλος.
| Βασική προτεραιότητα της νέας στρατηγικής «ασφάλειας» είναι και η διασφάλιση των λεγόμενων «στρατηγικών αποθεμάτων» όπως στις κρίσιμες πρώτες ύλες |
Και περιγράφοντας την κατάσταση όπως διαμορφώνεται, όχι βέβαια από κάποιες υποτιθέμενες «επιλογές» των αστικών τάξεων μεταξύ ειρήνης και πολέμου, αλλά από τους ανταγωνισμούς και τις ανακατατάξεις που βρίσκονται στο «DNA» του συστήματος, π.χ. τον δικό της ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, λέει πως «οι γεωπολιτικές συγκρούσεις εντάθηκαν. Ο ηγεμονισμός, η πολιτική ισχύος και η νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου επανεμφανίστηκαν. (…) Ορισμένες μεγάλες χώρες αγνόησαν τις διεθνείς τους ευθύνες, “έσπασαν συμβόλαια και αποσύρθηκαν από ομάδες”, υπονομεύοντας την παγκόσμια σταθερότητα. Τοπικές συγκρούσεις και αναταραχές πολλαπλασιάστηκαν. Η διεθνής κούρσα εξοπλισμών συνέχισε να κλιμακώνεται. Αναδύθηκαν λαϊκισμός και ακραίες πολιτικές σκέψεις».
Ξεχωριστή αναφορά κάνει φυσικά στην προσπάθεια περιορισμού της Κίνας σε οικονομικό επίπεδο από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, όπως και στην επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, λέγοντας πως «η οικονομική παγκοσμιοποίηση αντιμετωπίζει αντιξοότητες. Η μονομερής προσέγγιση και ο προστατευτισμός εντείνονται, το πολυμερές εμπορικό σύστημα παρεμποδίζεται και η “οικοδόμηση τειχών και φραγμών” και η “αποσύνδεση και το σπάσιμο αλυσίδων” υπονομεύουν την ασφάλεια της παγκόσμιας βιομηχανικής αλυσίδας και της αλυσίδας εφοδιασμού.
Ορισμένες χώρες επιβάλλουν δασμούς σε άλλες χώρες για μη οικονομικούς λόγους, διαταράσσοντας την παγκόσμια οικονομική τάξη. Η δυναμική της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης είναι ανεπαρκής, ο διεθνής οικονομικός κύκλος παρεμποδίζεται και το χάσμα παγκόσμιας ανάπτυξης διευρύνεται», συμπληρώνει η έκθεση, περιγράφοντας επί της ουσίας το ενδεχόμενο μιας νέας (και βαθύτερης) διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης και βέβαια «αναποδογυρίζοντας» τις αιτίες της και το αναπόφευκτο της εμφάνισής τους στον καπιταλισμό, όπως και το γεγονός ότι η ανισομετρία και οι αντιθέσεις ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη οξύνονται ακριβώς πάνω στο έδαφος αυτό, αποτελούν νόμους του καπιταλισμού.
Παράλληλα, περιγράφοντας το άπλωμα των αντιθέσεων και ανταγωνισμών σε όλα τα μήκη και πλάτη, λέει πως «οι μη παραδοσιακές προκλήσεις ασφαλείας αυξάνονται. Οι ακραίες κλιματικές καταστροφές είναι συχνές και η οικολογική, επισιτιστική και ενεργειακή ασφάλεια αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Η τρομοκρατία, ο αυτονομισμός, ο θρησκευτικός εξτρεμισμός και οι μεγάλες διεθνικές επιδημίες αποτελούν σοβαρές απειλές για την ασφάλεια.
Ζητήματα ασφάλειας στο Διάστημα, στους ωκεανούς, στις πολικές περιοχές και τον κυβερνοχώρο συνεχίζουν να εμφανίζονται.
Το φαινόμενο του “δίκοπου μαχαιριού” του νέου γύρου επιστημονικής και τεχνολογικής επανάστασης γίνεται όλο και πιο εμφανές. Η επιταχυνόμενη ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η κβαντική τεχνολογία και η βιοτεχνολογία, ενώ επιτρέπει στους ανθρώπους να κατανοήσουν και να μεταμορφώσουν τον κόσμο, φέρνει επίσης μια σειρά από απρόβλεπτους κινδύνους και προκλήσεις (…) θα αναδιαμορφώσουν ακόμη και το παγκόσμιο τοπίο ασφάλειας».
«Η συγκράτηση της Κίνας είναι ανόητη, ανεπιθύμητη και δεν θα πετύχει»
Με φόντο τις τάσεις αυτές και επισημαίνοντας την αλλαγή συσχετισμών («η διεθνής ισορροπία δυνάμεων έχει υποστεί ριζικές προσαρμογές» σημειώνεται χαρακτηριστικά), η βίβλος επιτίθεται στις «δυτικές αντικινεζικές δυνάμεις (που) κάνουν ό,τι μπορούν για να καταστείλουν και να περιορίσουν την Κίνα, να εφαρμόσουν στρατηγικές δυτικοποίησης και διαφοροποίησης εναντίον της Κίνας και να πραγματοποιήσουν δραστηριότητες διείσδυσης και δολιοφθοράς».
Προσθέτει δε πως «οι ξένες δυνάμεις εντείνουν τις προσπάθειές τους να παρέμβουν στις γειτονικές υποθέσεις της Κίνας, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια των συνόρων και των γύρω περιοχών της Κίνας. Ορισμένες χώρες έχουν παρέμβει κατάφωρα στις εσωτερικές υποθέσεις της Κίνας, προκαλώντας προβλήματα στο Στενό της Ταϊβάν, στη Νότια Σινική Θάλασσα και στην Ανατολική Σινική Θάλασσα, και συχνά προκαλούν προβλήματα σε θέματα που σχετίζονται με το Σιντζιάνγκ, το Θιβέτ και το Χονγκ Κονγκ. Ορισμένες εξωτερικές δυνάμεις παίζουν σκόπιμα το “χαρτί της Ταϊβάν”, και οι δυνάμεις της “ανεξαρτησίας της Ταϊβάν” εμμένουν πεισματικά στις αυτονομιστικές τους θέσεις και αναλαμβάνουν κινδύνους και προκλήσεις. Οι υπερπόντιες αυτονομιστικές δυνάμεις, όπως η “ανεξαρτησία του Θιβέτ” και το “Ανατολικό Τουρκεστάν”, δραστηριοποιούνται συχνά».
Για να μη μείνει άλλωστε και τίποτα στη φαντασία, η έκθεση ξεκαθαρίζει σχετικά με τη μάχη για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα: «Στις σχέσεις μεταξύ των δύο μεγάλων χωρών, της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών, καμία πλευρά δεν μπορεί να καταστείλει την άλλη από τη λεγόμενη “θέση ισχύος” ή να στερήσει από την άλλη πλευρά το νόμιμο δικαίωμά της στην ανάπτυξη, προκειμένου να διατηρήσει την ηγετική της θέση. (…) Η αρχή της “μίας Κίνας” και τα τρία κοινά ανακοινωθέντα Κίνας – ΗΠΑ αποτελούν το πολιτικό θεμέλιο των διμερών σχέσεων και πρέπει να τηρούνται. Η “παγίδα του Θουκυδίδη” (σ.σ. η εν λόγω θεωρία λέει πως οι “μεγάλες δυνάμεις” που σε κάθε εποχή μάχονται για την πρωτοκαθεδρία, οδηγούνται μέσα από μια “αυτοεκπληρούμενη προφητεία” αναπόφευκτα σε σύγκρουση) δεν είναι ιστορικό πεπρωμένο και ο “νέος Ψυχρός Πόλεμος” δεν μπορεί να διεξαχθεί και δεν μπορεί να κερδηθεί. Η συγκράτηση της Κίνας είναι ανόητη, ανεπιθύμητη και δεν θα πετύχει».
Κατόπιν αυτών δηλώνει και… «πρόθυμη να συνεργαστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες για να διερευνήσει τον σωστό τρόπο με τον οποίο οι δύο μεγάλες χώρες θα τα πάνε καλά σε αυτόν τον πλανήτη, προς όφελος και των δύο χωρών και του κόσμου».
«Επίκεντρο του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων» Ασία – Ειρηνικός
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, ξεχωριστές όπως αναμένεται είναι οι αναφορές στην Ταϊβάν και την περιοχή της Ασίας – Ειρηνικού, για την οποία η έκθεση σημειώνει πως «έχει γίνει το επίκεντρο του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων. Ορισμένες χώρες έχουν ενισχύσει τις στρατιωτικές τους συμμαχίες στην περιοχή Ασίας – Ειρηνικού, έχουν επιδιώξει περιφερειακούς εταίρους, έχουν δημιουργήσει αποκλειστικές “μικρές ομάδες” και έχουν επιμείνει στην προώθηση στρατιωτικών αναπτύξεων, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς, επιδεινώνοντας σοβαρά τις περιφερειακές εντάσεις. Ορισμένα ζητήματα που κληροδοτήθηκαν από τον Ψυχρό Πόλεμο κινδυνεύουν να αναζωπυρωθούν ξανά, και οι ανεπίλυτες διαφορές εδαφικών και θαλάσσιων δικαιωμάτων έχουν γίνει πιο δύσκολες και περίπλοκες στην αντιμετώπιση μετά την παρέμβαση δυνάμεων εκτός της περιοχής».
Με φόντο όλα αυτά, η έκθεση «διαβεβαιώνει» πως «η Κίνα ήταν πάντα μια σταθερή δύναμη στην υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων. Καμία ακραία πίεση, απειλή ή εκβιασμός δεν μπορεί να κλονίσει την ενότητα περισσότερων από 1,4 δισεκατομμυρίων Κινέζων»…
Και αναπτύσσοντας το σχέδιό τους για την περιοχή, σημειώνει πως «από τον Μάρτιο του 2025 η Κίνα έχει καταλήξει σε συναίνεση για την οικοδόμηση μιας κοινότητας με κοινό μέλλον με 17 γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων του Πακιστάν και της Ινδονησίας. Η Κίνα υποστηρίζει και βελτιώνει την περιφερειακή συνεργασία ασφαλείας με επίκεντρο τον ASEAN, αντιτίθεται στη διαίρεση της περιοχής στο πλαίσιο της “Ινδο-Ειρηνικής Στρατηγικής”, αντιτίθεται σε μια “εκδοχή του ΝΑΤΟ Ασίας – Ειρηνικού”, στη διασυνοριακή επέκταση της ισχύος του ΝΑΤΟ και στην κοινή χρήση πυρηνικών όπλων από ορισμένες χώρες, στην εκτεταμένη αποτροπή και στην ανάπτυξη χερσαίων πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς στην περιοχή Ασίας – Ειρηνικού. Η Κίνα έχει δεσμευτεί να διατηρήσει από κοινού την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Νότια Σινική Θάλασσα με τις χώρες του ASEAN, προωθώντας ενεργά τη διαδικασία διαβούλευσης για τον “Κώδικα Δεοντολογίας στη Νότια Σινική Θάλασσα”…».
Προωθώντας την «παγκόσμια ασφάλεια»
Μια ξεχωριστή ενότητα αφιερώνεται και στο πώς η Κίνα υποτίθεται ότι προωθεί την «παγκόσμια ασφάλεια» με πρωτοβουλίες όπως η «Πρωτοβουλία Παγκόσμιας Ασφάλειας» (Global Security Initiative – προτάθηκε από την Κίνα το 2022 με στόχο «να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια τάξη ασφάλειας»), αποτυπώνοντας τόσο τον αυξανόμενο παγκόσμιο ρόλο και την «προβολή ισχύος» που κάνει σε μια σειρά περιοχές, όσο και την προσπάθεια που κάνει να διαμορφώσει συμμαχίες (ή να δημιουργήσει ρωγμές στις αντίπαλες συμμαχίες), ενόψει της παραπέρα όξυνσης των ανταγωνισμών. Ολα αυτά φυσικά με τις απαραίτητες «φιλειρηνικές» νότες που συνοδεύουν τις διακηρύξεις όλων των ιμπεριαλιστικών κέντρων που ετοιμάζονται για τον πόλεμο επικαλούμενοι… τη διατήρηση της ειρήνης.
Στο πλαίσιο αυτό, «σταχυολογώντας» τις σχέσεις με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, η έκθεση σημειώνει:
– Για τη Ρωσία πως «η ολοκληρωμένη στρατηγική συνεργασία (…) εμβαθύνεται συνεχώς, θέτοντας το παράδειγμα φιλικών ανταλλαγών μεταξύ σημαντικών γειτονικών χωρών. Οι σχέσεις Κίνας – Ρωσίας έχουν ισχυρή ενδογενή κινητήρια δύναμη και μοναδική στρατηγική αξία. Βασίζονται στη μη ευθυγράμμιση, τη μη αντιπαράθεση και τη μη στοχοποίηση τρίτων μερών και δεν επηρεάζονται από κανένα τρίτο μέρος, ούτε παρεμβαίνουν ή εξαναγκάζονται από εξωτερικούς παράγοντες».
– Για την Ευρωπαϊκή Ενωση, ότι η Κίνα «υποστηρίζει την Ευρώπη στην ενίσχυση της στρατηγικής της αυτονομίας. (…) έχει δεσμευτεί να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική εταιρική σχέση με την Ευρώπη και είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με την Ευρώπη για να διαφυλάξει το ελεύθερο εμπόριο, να υπερασπιστεί την πολυμερή προσέγγιση και να συνεργαστεί για να ανταποκριθεί ενεργά σε παγκόσμιες προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή».
– Για τη Μ. Ανατολή πως στηρίζει τις χώρες της περιοχής «να συνεργαστούν για την επίλυση περιφερειακών ζητημάτων ασφάλειας», έχοντας πάρει σχετικές πρωτοβουλίες για «την οικοδόμηση μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας στη Μέση Ανατολή» και προωθώντας «τη συμφιλίωση μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν». Ενώ για τη σφαγή στη Γάζα, την οποία ονομάζει «νέο γύρο της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης» σημειώνει πως «έχουμε ζητήσει κατάπαυση του πυρός», «έχουμε διευκολύνει τον διάλογο συμφιλίωσης μεταξύ των παλαιστινιακών παρατάξεων και την υπογραφή της “Διακήρυξης του Πεκίνου για τον Τερματισμό του Διχασμού και την Ενίσχυση της Εθνικής Ενότητας των Παλαιστινίων”, (…) έχουμε δεσμευτεί να επαναφέρουμε το παλαιστινιακό ζήτημα στον σωστό δρόμο της “λύσης των δύο κρατών”».
– Για την Αφρική λέει πως στηρίζει «τις αφρικανικές χώρες στην ενίσχυση της ικανότητάς τους να διατηρούν την ειρήνη ανεξάρτητα», χωρίς δηλαδή την επιρροή ΕΕ και ΗΠΑ, ενώ αντίστοιχα για τις χώρες της Λ. Αμερικής και της Καραϊβικής πως στηρίζει «την αντίθεσή τους σε εξωτερικές παρεμβάσεις και τη διατήρηση της δικής τους ειρήνης».
«Αλληλένδετα προβλήματα» και μέτρα για «αποφασιστική διασφάλιση της κοινωνικής σταθερότητας»
Διάχυτη σε όλο το κείμενο, αλλά και με τη δική της ξεχωριστή ενότητα, είναι και η σχέση που διέπει τον στόχο της παραπέρα καπιταλιστικής ανάπτυξης με αυτόν της ασφάλειας, αφού όπως σημειώνεται «τα αναπτυξιακά προβλήματα μπορεί να μετατραπούν σε κινδύνους ασφαλείας και η μη εγγυημένη ασφάλεια θα περιορίσει σοβαρά την ανάπτυξη».
Ετσι με φόντο την επιβράδυνση στην οικονομία της, αλλά και σε όλα τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, τους περιορισμούς και τις δυσκολίες στο εξωτερικό εμπόριο, το ενδεχόμενο μιας νέας διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης, η έκθεση περιγράφει την προσπάθεια του κινεζικού κράτους για την ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς, μεταξύ άλλων με «εμβάθυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην πλευρά της προσφοράς», «εστίαση στην οικοδόμηση μιας ενιαίας εθνικής αγοράς» και «επέκταση της εγχώριας ζήτησης προς όλες τις κατευθύνσεις», με μια «επεκτατική» δηλαδή πολιτική.
Βάζει επίσης ως στόχους τη «βελτίωση του επιπέδου ανθεκτικότητας και ασφάλειας της βιομηχανικής αλυσίδας και της αλυσίδας εφοδιασμού», τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, μέσα από την εφαρμογή της σχετικής εθνικής στρατηγικής (που προβλέπει επέκταση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, έρευνα για νέους σπόρους κ.τ.λ.), την «ασφάλεια της Ενέργειας και των σημαντικών πόρων», μέσα από τη «διαφοροποίηση του εφοδιασμού» και τον περιορισμό της «παράλογης κατανάλωσης Ενέργειας», εφαρμόζοντας «έναν νέο γύρο στρατηγικών δράσεων για σημαντικές ανακαλύψεις στην εξερεύνηση ορυκτών» και εμπλουτίζοντας τα στρατηγικά αποθέματα ορυκτών.
Θέτοντας τις προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής η «Λευκή Βίβλος» περιγράφει επί της ουσίας και όλα τα αδιέξοδα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, ζητώντας μεταξύ άλλων:
– «Να διατηρήσουμε σταθερά τον τελικό στόχο της πρόληψης των συστημικών χρηματοοικονομικών κινδύνων», υποτίθεται μέσα από μια διαχείριση που θα έχει στον πυρήνα της τη «λογική» σταθερότητα της συναλλαγματικής ισορροπίας και τη χρήση των λοιπών εργαλείων της νομισματικής πολιτικής, όπως και να διατηρηθεί η «σταθερότητα της κεφαλαιαγοράς».
– «Να προσπαθήσουμε να σταθεροποιήσουμε την αγορά ακινήτων και να επικεντρωθούμε στην οικοδόμηση ενός νέου μοντέλου για την ανάπτυξη ακινήτων», μετά την κρίση στον κλάδο ως αποτέλεσμα της υπερσυσσώρευσης και της μεγάλης ανάπτυξης των προηγούμενων χρόνων.
– «Να χειριστούμε με σύνεση τους κινδύνους χρέους της τοπικής αυτοδιοίκησης», ζητώντας γι’ αυτό «βελτίωση του συστήματος διαχείρισης του δημόσιου χρέους, (…) προώθηση της αναδιάρθρωσης, επέκτασης, αντικατάστασης του χρέους της τοπικής αυτοδιοίκησης και της μεταρρύθμισης και μετασχηματισμού των τοπικών πλατφορμών χρηματοδότησης. Εκδοση ειδικών κρατικών ομολόγων για την υποστήριξη μεγάλων κρατικών εμπορικών τραπεζών για τη συμπλήρωση των βασικών κεφαλαίων», παραπέμποντας σε μια πολιτική που δημιουργεί μεγάλα κρατικά χρέη και επιπλέον δυσκολίες δανεισμού, όπου δηλαδή το «φάρμακο» για το ένα πρόβλημα γίνεται «φαρμάκι» για τα υπόλοιπα, όπως με όλα τα μέτρα αστικής διαχείρισης.
«Επί του παρόντος, η Κίνα βρίσκεται σε μια κρίσιμη περίοδο μετασχηματισμού του αναπτυξιακού της μοντέλου, βελτιστοποίησης της οικονομικής της δομής και μετασχηματισμού της αναπτυξιακής της δυναμικής. Τα διαρθρωτικά, θεσμικά και κυκλικά προβλήματα είναι αλληλένδετα και η ανάπτυξη υψηλής ποιότητας αντιμετωπίζει πολλές αβεβαιότητες, κινδύνους και προκλήσεις», είναι η κατακλείδα όλων των παραπάνω.
Πίσω από τέτοιες και άλλες διατυπώσεις κρύβονται και οι μεγάλες κοινωνικές αντιθέσεις που μεγαλώνουν και στην Κίνα ως αποτέλεσμα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, με την έκθεση να μιλάει για την ανάγκη «αποφασιστικής διασφάλισης της συνολικής κοινωνικής σταθερότητας», τη θωράκιση δηλαδή της αστικής εξουσίας από κάθε είδους «τριγμούς» και «ρωγμές» που ενδέχεται να μεγαλώσουν με φόντο και τους ανταγωνισμούς που φουντώνουν.
Εξάλλου η έκθεση επισημαίνει πως «η κοινωνική δομή της Κίνας υφίσταται βαθιές αλλαγές. Το διαδίκτυο έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Οι κοινωνικές έννοιες, η κοινωνική ψυχολογία και η κοινωνική συμπεριφορά έχουν υποστεί βαθιές αλλαγές, οι οποίες έχουν φέρει μεγάλες προκλήσεις στην κοινωνική σταθερότητα».
Και ζητάει «μεγαλύτερη προσοχή στην εμβάθυνση των θεσμικών μεταρρυθμίσεων, στη βελτίωση του συστήματος κοινωνικής διακυβέρνησης (…) αλληλεπίδραση μεταξύ της κυβερνητικής διακυβέρνησης, της κοινωνικής ρύθμισης και της αυτονομίας των κατοίκων», μεταξύ άλλων και προωθώντας πιο αποφασιστικά μεταρρυθμίσεις μεγαλύτερης «αποκέντρωσης» στο σύστημα διοίκησης.
«Επίτευξη πλήρους κάλυψης» σε όλα τα μέτωπα
Οπως προείπαμε, το κείμενο αυτό έρχεται ως επιστέγασμα μιας σειράς σημαντικών αλλαγών που φαίνονται να γίνονται τα τελευταία χρόνια σε όλους τους σχετικούς τομείς στη χώρα: Από το νομοθετικό πλαίσιο έως τη συγκρότηση σχετικών αρχών και μηχανισμών «έκτακτης ανάγκης», και από τις αλλαγές στους τρόπους διοίκησης έως το χτίσιμο πολυπλόκαμων μηχανισμών «έγκαιρης προειδοποίησης», η έκθεση έρχεται να σφραγίσει τις αλλαγές αυτές και να τονίσει την ανάγκη παραπέρα ανάπτυξής τους με φόντο το ενδεχόμενο πολεμικών αναμετρήσεων και μιας νέας διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης.
Σε σχέση με τις αλλαγές αυτές στο κείμενο σημειώνεται πως «με την είσοδο στη νέα εποχή, η Κίνα έχει εμβαθύνει συνολικά τις μεταρρυθμίσεις και έχει ξεκινήσει τη διαδικασία εκσυγχρονισμού του εθνικού συστήματος ασφάλειας και των δυνατοτήτων με μεγάλο πολιτικό θάρρος.
Με την ίδρυση της Κεντρικής Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας, έχει δημιουργηθεί ένα κεντρικό, ενοποιημένο, αποτελεσματικό και έγκυρο σύστημα ηγεσίας και μηχανισμός λειτουργίας για την εθνική ασφάλεια.
Εχει εκδοθεί μια σειρά νόμων και κανονισμών για την εθνική ασφάλεια, με επικεφαλής τον Νόμο για την Εθνική Ασφάλεια, και έχει διαμορφωθεί ένα προκαταρκτικό νομικό σύστημα για την εθνική ασφάλεια. Εχουν διαμορφωθεί το “Σχέδιο Στρατηγικής για την Εθνική Ασφάλεια” και η “Στρατηγική για την Εθνική Ασφάλεια (2021-2025)” και έχει εκδοθεί μια σειρά στρατηγικών και πολιτικών εθνικής ασφάλειας σε βασικούς τομείς, ενώ έχει διαμορφωθεί ένα προκαταρκτικό σύστημα στρατηγικής και πολιτικής εθνικής ασφάλειας.
Εχουν ενισχυθεί η πρόληψη κινδύνων και η αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, ενώ έχει διαμορφωθεί ένα σύστημα παρακολούθησης κινδύνων και έγκαιρης προειδοποίησης που καλύπτει όλους τους τομείς και λειτουργεί σε πολλαπλά επίπεδα, καθώς και ένα ευρύ πλαίσιο ασφάλειας και έκτακτης ανάγκης.
Εχει προσαρμοστεί η διάταξη των δυνάμεων εθνικής ασφάλειας, ενισχύθηκε η ανάπτυξη ικανοτήτων ασφάλειας σε βασικούς τομείς, ενισχύθηκε η εκπαίδευση σε θέματα εθνικής ασφάλειας και θεσπίστηκαν οι τέσσερις πυλώνες του εκσυγχρονισμού του συστήματος και των ικανοτήτων εθνικής ασφάλειας, θέτοντας έτσι τα θεμέλια για την υπέρβαση των δυσκολιών και τη συνεχή βελτίωση στο επόμενο στάδιο».
Ενώ δίνοντας το στίγμα για τα όσα ακολουθούν, για το επόμενο αυτό στάδιο στόχος μπαίνει «έως το 2035, (η) ολοκληρωτική ενίσχυση του συστήματος και των ικανοτήτων εθνικής ασφάλειας, και οικοδόμηση ενός σταθερού φράγματος ασφάλειας» με τη δημιουργία μιας ενιαίας διάταξης που θα ενοποιεί τις πλευρές της λεγόμενης «εθνικής ασφάλειας», τους μηχανισμούς «δημόσιας ασφάλειας» και «κοινωνικής διακυβέρνησης» αλλά και τον μηχανισμό «εθνικής ασφάλειας που σχετίζεται με το εξωτερικό».
Στο πλαίσιο αυτό, ως ειδικότεροι στόχοι μπαίνουν:
- Η βελτίωση της νομοθεσίας σχετικά με την εθνική ασφάλεια, ώστε αυτή να προάγει «ενεργά» «την εθνική ασφάλεια σε βασικούς τομείς, αναδυόμενους τομείς και τομείς που σχετίζονται με το εξωτερικό». Η «δυναμική βελτίωση και προσαρμογή» της στρατηγικής για την εθνική ασφάλεια, «ώστε να διαδραματίζει καλύτερα τον ρόλο της στρατηγικής μακροοικονομικής καθοδήγησης και συνολικά τον συντονισμό».
- Η «βελτίωση του συστήματος παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης για τους κινδύνους εθνικής ασφάλειας» με την «αύξηση των βασικών επενδύσεων στην κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση υποδομών παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης, στην κατασκευή δεικτών και συστημάτων προτύπων, στην έρευνα, διερεύνηση και στατιστική των κινδύνων (…) την προώθηση της αποτελεσματικής σύνδεσης της παρακολούθησης, αξιολόγησης, έγκαιρης προειδοποίησης και αντιμετώπισης των κινδύνων». Οπως και η «βελτίωση του εθνικού συστήματος διαχείρισης έκτακτων καταστάσεων» και του «συστήματος αντιμετώπισης σοβαρών δημόσιων έκτακτων καταστάσεων».
- Η «δημιουργία πρακτικών και χρήσιμων ικανοτήτων εθνικής ασφάλειας», που αφορά την προαναφερόμενη διασφάλιση των «στρατηγικών πόρων», μεταξύ άλλων με την «Εφαρμογή της στρατηγικής διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού και βελτίωση του συνολικού συστήματος συντονισμού και σύνδεσης της εξερεύνησης, παραγωγής, προμήθειας, αποθήκευσης και εμπορίας στρατηγικών ορυκτών πόρων. Συνέχιση της βελτίωσης των συνολικών δυνατοτήτων εγγυήσεων παραγωγής και εφοδιασμού σιτηρών», παράγοντες οι οποίοι ονομάζονται «βασικές εγγυήσεις».
- Η «ενίσχυση της κοινωνικής διακυβέρνησης», με μεταρρυθμίσεις με τις οποίες επιχειρεί να ενσωματώσει κοινωνικές δυνάμεις σε τοπικό επίπεδο, μέσα από την υποτιθέμενη «διεύρυνση της συμμετοχής», την «πρόληψη» των κοινωνικών συγκρούσεων κ.τ.λ. (η λεγόμενη «Εμπειρία του Φενγκτσιάο») με στόχο «να ενισχύσουμε την ικανότητα πρόληψης και επίλυσης κοινωνικών συγκρούσεων και διαφορών (…) ελέγχου της κοινωνικής ασφάλειας». Αλλά και με «βελτίωση του συστήματος και του μηχανισμού κοινωνικής εργασίας, βελτίωση του συστήματος κοινωνικών ψυχολογικών υπηρεσιών και του μηχανισμού παρέμβασης σε κρίσεις».
- Την οικοδόμηση ενός «ισχυρού στρατιωτικού αμυντικού φράγματος», μεταξύ άλλων με βελτίωση του συστήματος και του «μηχανισμού ηγεσίας και διαχείρισης του λαϊκού στρατού. Να συνεχιστεί η εμβάθυνση της μεταρρύθμισης του κοινού συστήματος μάχης, να συντονιστούν η κατασκευή στρατιωτικών δυνάμεων και οι προετοιμασίες στρατιωτικού αγώνα σε παραδοσιακούς τομείς ασφαλείας και νέους τομείς ασφαλείας. (…) Να οικοδομηθεί ένα προηγμένο εθνικό αμυντικό βιομηχανικό σύστημα επιστήμης και τεχνολογίας και να εδραιωθεί και να βελτιωθεί το ολοκληρωμένο εθνικό στρατηγικό σύστημα…».
Με δυο λόγια… «φουλ οι μηχανές» για τη μάχη για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα…
Παραπομπή:
1. Βλέπε και «Ριζοσπάστη» 10/1/2025, «Σε τροχιά σύγκρουσης»
Τ.
Πηγή : Ριζοσπάστης 14 – 6 – 2025 / 15 – 6 – 2025